7 bị can bị đề nghị truy tố là cán bộ của Công ty Apatit Việt Nam
Nội dung điều tra bổ sung theo Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Lào Cai cho biết, điều tra làm rõ hành vi của một số cán bộ, đảng viên và các cá nhân khác có liên quan đến vụ án để xử lý theo quy định của pháp luật.
Cả 7 bị can là cán bộ của Công ty Apatit Việt Nam đều bị đề nghị truy tố về tội “vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”, quy định tại điểm a, b, Khoản 2 Điều 227 Bộ Luật Hình sự năm 2015.
Theo Cơ quan CSĐT, hành vi phạm tội của các bị can trong vụ án là nghiêm trọng và rất nghiêm trọng; các bị can đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ vì động cơ vụ lợi, động cơ cá nhân đã tham mưu, soạn thảo, trình ký và ký các văn bản, tài liệu có nội dung trái quy định của pháp luật để các bị can thuộc Công ty Apatit Việt Nam và bị can Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama khai thác, tiêu thụ trái phép quặng apatit; làm mất nguồn tài nguyên, khoáng sản quốc gia; gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước.
Vì vậy, cần phải xử lý các bị can nghiêm minh trước pháp luật, áp dụng các biện pháp theo quy định của pháp luật để thu hồi tối đa tài sản cho Nhà nước do hành vi phạm tội của các bị can gây ra.
Công ty Apatit Việt Nam nhiều lần đề nghị không cấp cho Công ty Lilama nhưng tỉnh không nghe
Cũng theo kết luận điều tra của Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Lào Cai: Căn cứ kết quả điều tra, căn cứ nội dung các văn bản, tài liệu do bị can Nguyễn Văn Vịnh ký xác định, với cương vị là Phó Chủ tịch và Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, bị can Nguyễn Văn Vịnh là người phải chịu trách nhiệm chính về công tác quản lý và bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai, biết rõ diện tích 3,77ha tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai thuộc khai trường 18 đã được Bộ Công thương phê duyệt quy hoạch quặng apatit tại Quyết định 28/2008/QĐ-BCT ngày 18/8/2008, biết đây là mỏ khoáng sản có quy mô công nghiệp, thẩm quyền cấp phép khai thác khoảng sản (quặng apatit) thuộc thẩm quyền của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhưng quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao đã không thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai mà ký các văn bản số 1744/UBND - CN ; 839/UBND - CN; 2160/UBND CN; 3805/UBND -CN; Giấy chứng nhận đầu tư số 12121000358 và các tài liệu khác có liên quan không đúng thẩm quyền, trái quy định của pháp luật vi phạm Điều 65, Điều 67, Điều 82 Luật Khoáng sản năm 2010 để Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam khai thác và tiêu thụ trái phép khoáng sản (quặng apatit) Khai trường 18 thuộc thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai thông qua thực hiện dự án khách sạn, nhà hàng và việc cải tạo mặt bằng khu mỏ.
Việc bị can Nguyễn Văn Vịnh ký các văn bản trên vi phạm có hệ thống chỉ đạo xuyên suốt trong vụ án, vì một dự án trước đó chính bị can Nguyễn Văn Vịnh ký giấy chứng nhận đầu tư cấp cho Công ty Lilama đầu tư xây dựng dự án khách sạn nhà hàng trên diện tích 3,77ha tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai.
Sau khi biết diện tích đất cấp dự án trên thuộc khai trường 18, đã được Bộ Công thương phê duyệt quy hoạch quặng apatit giai đoạn 2008-2020 và sau năm 2020 tại Quyết định số 28/2008/QĐ-BCT, ngày 18/08/2008 có trữ lượng quặng apatit lớn có quy mô công nghiệp và chính bị can Nguyễn Văn Vịnh đã ký quyết định thu hồi, sau đó đã ký các văn bản, tài liệu không đúng thẩm quyền, trái quy định của pháp luật để cấp lại chính diện tích đất đã thu hồi cho Công ty Lilama đầu tư xây dựng dự án khách sạn, nhà hàng và cho tận thu khoáng sản (trên diện tích đất đã được Nhà nước quy hoạch khoáng sản không phải đất quy hoạch thương mại, dịch vụ).
Ngoài ra, khi chuyên viên và lãnh đạo Văn phòng UBND tỉnh có phiếu trình (ngày 09/7/2012 và 02/10/2012) và các sở, ngành có ý kiến tại biên bản họp ngày 19/6/2012 báo cáo đề xuất UBND tỉnh Lào Cai không cấp khu đất 3,77ha cho Công ty Lilama đầu tư xây dựng dự án khách sạn nhà hàng trên diện tích đất này vì thuộc khai trường 18 và tại thời điểm bị can Nguyễn Văn Vịnh ký các văn bản số 839; 2160; 3805 và Giấy chứng nhận đầu tư số 12121000358, Công ty Apatit Việt Nam đã nhiều lần có văn bản kiến nghị UBND tỉnh không cấp diện tích đất 3,77ha thuộc khai trường 18 tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai cho Công ty Lilama xây dựng dự án khách sạn, nhà hàng tại diện tích 3,77ha vì diện tích đất này thuộc khai trường 18 và đề nghị UBND tỉnh Lào Cai cho Công ty Apatit Việt Nam thực hiện thủ tục để khai thác quặng apatit tại khu vực này gồm: Văn bản số 1023/CV-BQLDA ngày 14/9/2011; Văn bản số 265/CV-BQLDA ngày 26/3/2012; biên bản họp ngày 19/6/2012 do Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì; Văn bản số 578/CV-BQLDA ngày 30/6/2012; Văn bản số 220/CV-CP ngày 27/9/2012.
Khi các sở, ngành tham mưu, soạn thảo, trình các văn bản không đúng quy định pháp luật, bị can Nguyễn Văn Vịnh đã không ngăn chặn, không chỉ đạo các sở, ngành có biện pháp quản lý và bảo vệ tài nguyên khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật, vì động cơ vụ lợi và động cơ cá nhân khác bị can Nguyễn Văn Vịnh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ ký Văn bản số 839/UBND-CN ngày 11/4/2012, nhằm mục đích để tạo điều kiện cho Công ty Apatit Việt Nam thu hồi (khai thác) quặng apatit trái phép tại khai trường 18 thông qua việc cải tạo mặt bằng chống sạt lở, đưa mỏ về trạng thái an toàn và để Công ty Apatit Việt Nam có nguồn kinh phí trang trải trong quá trình được giao quản lý diện tích 3,77ha; ký Văn bản số 2160/UBND - CN ngày 02/8/2012, Văn bản số 3805/UBND - CN ngày 03/12/2012, Giấy chứng nhận đầu tư số 12121000358 và các văn bản liên quan khác nhằm mục đích để tạo điều kiện cho Công ty Lilama tận thu, thu gom (khai thác) trái phép quặng apatit thông qua việc thực hiện dự án khách sạn, nhà hàng tại khai trường 18 để Công ty Lilama làm ăn thuận lợi, phát triển và sẽ không quên sự tạo điều kiện của cá nhân bị can.
“Chống” cả kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước
Sau khi bị can Nguyễn Văn Vịnh ký giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Lilama đầu tư xây dựng dự án khách sạn nhà hàng trên diện tích 3,77ha thuộc khai trường 18 tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai để tận thu, thu gom (khai thác) trái phép quặng apatit thông qua việc thực hiện dự án khách sạn, nhà hàng, ngày 4/2/2013, Kiểm toán Nhà nước có Văn bản kiến nghị số 99 chỉ rõ: “Việc UBND tỉnh Lào Cai giao cho Công ty Apatit và Công ty Apatit giao cho Công ty Lilama cải tạo mặt bằng chống sạt lở kết hợp tận thu quặng apatit (thực hiện theo Văn bản số 839/UBND-CN ngày 11/4/2012) là trái với quy định của Luật Khoáng sản, thẩm quyền cho phép khai thác thu hồi quặng không thuộc UBND tỉnh Lào Cai và không thuộc Công ty Apatit".
Bị can Vịnh không thực hiện kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước mà ngày 28/3/2013 ký Văn bản số 984 của UBND tỉnh Lào Cai giải trình với Kiểm toán Nhà nước việc ký Văn bản số 839/UBND-CN ngày 11/4/2012 là đúng thẩm quyền và không trái với Luật khoáng sản.
Khi bị can làm Bí thư Tỉnh uỷ Lào Cai, vào giáp Tết Nguyên đán năm 2015, bị can Thừa sau khi đã san gạt xong mặt bằng dự án, khai thác và tiêu thụ trái phép xong quặng apaptit trong diện tích 3,77ha, đã mang 5 tỷ đồng đến biếu bị can Vịnh để cảm ơn. Số tiền 5 tỷ đồng bị can Vịnh chi tiêu cá nhân hết nên cơ quan điều tra không thu giữ được.
Từ những viện dẫn nêu trên, Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Lào Cai đã có đủ căn cứ xác định: Bị can Nguyễn Văn Vịnh có vai trò, trách nhiệm chính; trực tiếp chỉ đạo và trực tiếp ký Văn bản số 839/UBND - CN ngày 11/4/2012, Văn bản số 2160/UBND - CN ngày 02/8/2012, Văn bản số 3805/UBND - CN ngày 03/12/2012, Giấy chứng nhận đầu tư số 1212100358 ngày 17/12/2012 và các tài liệu khác có liên quan không đúng thẩm quyền, trái quy định của pháp luật; để Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam khai thác và tiêu thụ trái phép 1.532.709,71 tấn quặng apatit có trị giá hơn 610 tỷ đồng, làm mất nguồn tài nguyên dự trữ khoáng sản quặng apatit của quốc gia, gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, Công ty Apatit Việt Nam thu lợi bất chính số tiền là hơn 184 tỷ đồng, Công ty Lilama thu lợi bất chính số tiền là hơn 183 tỷ đồng đã vi phạm Điều 65, Điều 67 và Điều 82 Luật Khoáng sản năm 2010.
Hành vi của bị can Nguyễn Văn Vịnh là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức do người có chức vụ, quyền hạn thực hiện trong khi thực hiện công vụ, nhiệm vụ; xâm phạm hoạt động đúng đắn của Nhà nước về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; đã phạm vào tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại khoản 3, Điều 281 Bộ luật Hình sự năm 1999.