Suốt nhiều năm qua, Quảng Ninh luôn kiên trì kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế nhanh, bền vững với phát triển văn hóa, con người, xây dựng nền văn hóa giàu bản sắc Quảng Ninh.
Với sự chỉ đạo tập trung, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền, tỉnh Quảng Ninh đã luôn quan tâm hoàn thiện thể chế, chế định pháp lý và thiết chế văn hóa bảo đảm xây dựng và phát triển văn hóa, con người trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Đến nay, hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao trong tỉnh cơ bản hoàn thiện về số lượng, chất lượng hoạt động. Cấp tỉnh có Bảo tàng, Thư viện tỉnh, Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm; Khu liên hợp thể thao; Cung Văn hoá Thanh thiếu nhi; Cung Văn hoá Lao động Việt - Nhật…
Toàn tỉnh có 13/13 huyện, thị xã, TP được đầu tư xây dựng mới và sửa chữa, cải tạo nâng cấp cơ sở vật chất trung tâm văn hóa - thể thao; 103/177 xã, phường, thị trấn đã thành lập trung tâm văn hóa, thể thao; 1.450/1.452 thôn, khu có nhà văn hóa; 100% thôn, khu khu phố xây dựng hương ước, quy ước.
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tiếp tục đi vào chiều sâu. Toàn tỉnh có 95% số hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”; 96% khu dân cư đạt danh hiệu “Thôn, khu phố văn hóa”. Phong trào xây dựng môi trường văn hóa, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh được hình thành và duy trì hiệu quả, người dân đã dần xóa bỏ những hủ tục, nếp sống sinh hoạt lạc hậu; tiếp thu có chọn lọc luồng văn hóa mới phù hợp với bản sắc vùng, miền, địa phương.
Quảng Ninh cũng là địa phương có số lượng di sản văn hóa lớn, phong phú, đa dạng, đặc sắc, với 637 di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh; 2.800 di sản văn hóa phi vật thể là những phong tục, tập quán, trò chơi dân gian, lễ hội của hơn 42 thành phần dân tộc sinh sống trên địa bàn.
    |
 |
| Giao lưu bóng đá nữ dân tộc Sán Chỉ và dân tộc Dao (xã Hà Lâu, huyện Tiên Yên). Ảnh: TTTT |
Những năm qua, tỉnh và các địa phương đã quan tâm đầu tư tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa, di tích cách mạng. Giai đoạn 2018 - 2022, 70% di tích được xếp hạng các cấp đã được tu bổ, tôn tạo, chống xuống cấp, với tổng kinh phí hơn 1.884 tỷ đồng; trong đó, nguồn lực Nhà nước hơn 194 tỷ đồng, nguồn xã hội hoá hơn 1.694 tỷ đồng.
UBND tỉnh đã chỉ đạo xây dựng Đề án Bảo tồn tôn tạo và phát huy giá trị hệ thống di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2020 - 2025, tầm nhìn đến 2030; Dự án số hóa di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh.
Trong 5 năm qua (2019 - 2024), tỉnh chỉ đạo tổ chức nghiên cứu lập hồ sơ khoa học và đã xếp hạng được 23 di tích; kiểm kê lập 28 hồ sơ di tích bổ sung vào danh mục di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh của tỉnh. Đặc biệt, lần đầu tiên đã tổng rà soát, phát hiện, củng cố, xây dựng hồ sơ, thuyết trình được Thủ tướng Chính phủ công nhận 13 bảo vật quốc gia.
Công tác giáo dục lịch sử truyền thống được tỉnh Quảng Ninh đặc biệt quan tâm. Tỉnh đã hoàn thành đưa Tài liệu giáo dục địa phương tỉnh Quảng Ninh vào chương trình giảng dạy cho học sinh tiểu học và trung học. Trung bình mỗi năm có gần 500 trường học tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tiễn tại các điểm di tích trên địa bàn tỉnh, với hơn 200.000 học sinh tham gia.
Trong 5 năm qua, các tổ chức đoàn thanh niên đã thực hiện hơn 700 chuyến “Hành trình khám phá miền biên giới thiêng liêng hùng vĩ”; hơn 200 cuộc “Hành trình con thuyền di sản” cho gần 2.500 đoàn viên, thanh thiếu nhi, học sinh, sinh viên…
Ngoài ra, Quảng Ninh cũng thực hiện tuyên truyền sâu rộng Bộ Quy tắc ứng xử “Nụ cười Hạ Long” đến toàn thể người dân tại các xã, phường, khu dân cư, các doanh nghiệp du lịch toàn tỉnh; tổ chức các chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ lữ hành, nghiệp vụ du lịch cho thuyền viên, lái xe ô tô vận chuyển khách du lịch, thuyết minh viên, hướng dẫn viên, trong đó có gắn nội dung Bộ Quy tắc ứng xử “Nụ cười Hạ Long”. Đặc biệt, nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên ngành dịch vụ, du lịch về tinh thần, thái độ làm việc, văn hóa ứng xử, cải thiện chất lượng dịch vụ, xây dựng đội ngũ nhân lực chuyên nghiệp.
Bước sang năm 2024, thực hiện nội dung chủ đề công tác năm: “Nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế; phát triển văn hóa, con người giàu bản sắc Quảng Ninh” gắn với Nghị quyết số 17-NQ/TU ngày 30/10/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh đều tập trung triển khai xây dựng kế hoạch thực hiện Nghị quyết phù hợp với tình hình của đơn vị…
Với chủ trương, chính sách phát triển văn hóa, con người đúng hướng và hiệu quả đã tạo cho Quảng Ninh có thêm nguồn lực, động lực tập trung phát triển, tạo lập nên những thành tích mới trong quá trình phát triển. Cùng với đó, góp phần lan tỏa, quảng bá rộng rãi hình ảnh, những bản sắc độc đáo, riêng có của con người và vùng đất Quảng Ninh tới cả nước và quốc tế.
Bài 3: Cụ thể hóa nghị quyết bằng những việc làm cụ thể