Trước đó, dự thảo Nghị định đã được Tổng cục Hải quan lấy ý kiến rộng rãi của các cơ quan chuyên ngành, hiệp hội, doanh nghiệp và đã nhận được những ý kiến phải hồi rất tích cực. Đa số các ý kiến góp ý đều cho rằng Nghị định chính là chìa khóa để tháo gỡ nhưng khó khăn, vướng mắc của công tác kiểm tra chuyên ngành hiện nay khi cơ quan Hải quan được quy định là đầu mối, các Bộ đảm bảo vai trò quản lý Nhà nước đối với ngành, lĩnh vực trong kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu.

Vai trò đầu mối của cơ quan hải quan được thể hiện qua việc xây dựng, vận hành phần mềm trên Cổng Thông tin một cửa quốc gia để tự động tiếp nhận hồ sơ kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm; quyết định phương thức kiểm tra trên cơ sở thu thập, xử lý các dữ liệu về kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm; chuyển hồ sơ đến các cơ quan kiểm tra, tổ chức chứng nhận sự phù hợp được chỉ định; đảm bảo công khai minh bạch thông tin, kết nối, chia sẻ dữ liệu với Bộ, ngành và các cơ quan liên quan.

Thủ tục hải quan gắn với thủ tục kiểm tra chuyên ngành sẽ hỗ trợ cơ quan hải quan trong việc đơn giản hóa, hiện đại hóa thủ tục hành chính. Sự thay đổi này mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp và xã hội.

Dự thảo Nghị định có quy định chi tiết về 22 trường hợp được miễn kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm. Đây là sự kế thừa đầy đủ các trường hợp miễn kiểm tra theo quy định của pháp luật hiện hành, đồng thời, bổ sung các trường hợp miễn kiểm tra đã phát sinh trong thực tế hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và công tác quản lý hải quan.

Nghị định cũng mở rộng áp dụng các phương thức kiểm tra chặt, thông thường, giảm trong kiểm tra chất lượng. Việc xác định phương thức kiểm tra cũng được công khai trên Cổng thông tin một cửa quốc gia, doanh nghiệp có thể tự tra cứu để thực hiện các thủ tục kiểm tra cho phù hợp với từng phương thức được thông báo. Đồng thời, tại dự thảo Nghị định cũng cho phép doanh nghiệp được sử dụng kết quả kiểm tra của hàng hóa đã nhập khẩu trước đó để thực hiện thủ tục cho các lô hàng nhập khẩu tiếp theo...

Dự thảo Nghị định đã cắt giảm nhiều chứng từ trong hồ sơ kiểm tra chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm như: giảm được 6/10 chứng từ tổ chức, cá nhân phải nộp/xuất trình khi thực hiện việc kiểm tra nhà nước về chất lượng; bỏ quy định nộp Bản sao Danh mục hàng hóa (Packing list) đối với hàng hóa áp dụng phương thức kiểm tra chặt của an toàn thực phẩm; đối với hàng hóa áp dụng phương thức kiểm tra giảm thì chỉ những lô hàng phải kiểm tra mới phải nộp hồ sơ (thay vì như hiện nay là lô hàng nào cũng phải nộp đủ hồ sơ).

Việc cắt giảm các chứng từ này giúp đơn giản và minh bạch hồ sơ, tránh tùy tiện trong quá trình thực hiện.

Hồng Phúc