Nghệ An nỗ lực cụ thể hóa các giải pháp nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

PCI – góc nhìn đa chiều

Công tác Cải cách hành chính (CCHC) tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016- 2020 đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Từ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc và kiểm tra; cải cách thể chế; cải cách thủ tục hành chính (TTHC), thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông; cải cách tổ chức bộ máy; cải cách tài chính công đến xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức… đã được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh cùng các cấp, các ngành dành nhiều sự quan tâm đặc biệt.

Theo đó, các quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật được kiểm soát chặt chẽ, thực hiện nghiêm túc theo đúng quy định của pháp luật với nội dung, hình thức chất lượng hơn. Công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC), thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông được UBND tỉnh đặc biệt quan tâm. Hàng năm, UBND tỉnh đều ban hành các Kế hoạch hoạt động kiểm soát TTHC, Kế hoạch rà soát, đơn giản hóa TTHC trọng tâm, nhiều TTHC đã được rà soát, kiến nghị bãi bỏ hoặc đơn giản hóa, giảm bớt thời gian thực hiện.

Đặc biệt, cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tiếp tục được các đơn vị, địa phương quan tâm và tiến hành triển khai theo đúng quy định. Đặc biệt là sau khi tỉnh Nghệ An khai trương đi vào vận hành Trung tâm Hành chính công của tỉnh đã góp phần tạo nhiều chuyển biến trong cải cách thủ tục hành chính đối với người dân và doanh nghiệp. Cùng với đó đã chú trọng công tác kiện toàn nhân sự, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành quy chế, quy định tổ chức và hoạt động của các bộ phận ở Trung tâm hành chính công.

Nhìn chung, trong những năm qua, các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh đã cắt giảm thời gian TTHC ở nhiều lĩnh vực. Việc CCHC, cắt giảm các thủ tục không cần thiết đã giảm phiền hà cho người dân và doanh nghiệp; đồng thời nâng cao ý thức, trách nhiệm và hiệu quả công việc của công chức, viên chức.

Toàn cảnh hội thảo đánh giá chỉ số PCI tỉnh Nghệ An năm 2021 và giải pháp nâng cao chỉ số PCI trong giai đoạn tới. Ảnh: P.Q

Thực tế trong giai đoạn 2016- 2020, Nghệ An đã có những chuyển biến hết sức tích cực. PCI của Nghệ An luôn nằm trong nhóm khá và dẫn đầu khu vực Bắc Trung bộ. Năm 2021, điểm số PCI của tỉnh Nghệ An là 64,74 (tăng 0,01 điểm so với năm 2020), tuy nhiên thứ hạng của tỉnh Nghệ An giảm 12 bậc từ 18 xuống 30 trong bảng tổng hợp xếp hạng chỉ số PCI toàn quốc.

Kết quả vị trí thứ hạng PCI đã minh chứng cho những nỗ lực của các cấp chính quyền trong công tác cải cách hành chính, thu hút đầu tư, xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho việc phát triển doanh nghiệp dân doanh. Tuy vậy, việc triển khai Bộ Chỉ số đánh giá năng lực điều hành cấp sở, ban, ngành và địa phương thuộc tỉnh (DDCI) để lấy ý kiến từ các doanh nghiệp, người dân về mức độ hài lòng của các sở, ngành, địa phương còn chậm, chưa đạt yêu cầu đặt ra. Đâu đó vẫn còn những những điểm nghẽn, bất cập trong quản lý, điều hành và thực thi công vụ.

Theo lãnh đạo VCCI chi nhánh Nghệ An, khi cách làm này được quan tâm và tăng cường thì nhân dân và doanh nghiệp mới có thể giám sát, đánh giá, chấm điểm các cơ quan công quyền nhằm thực hiện tốt hơn nữa chủ trương Nhà nước kiến tạo, lấy doanh nghiệp và người dân là đối tượng phục vụ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh và phát triển”.

 Vụ CCHC, Bộ Nội vụ cho rằng, chưa bao giờ công tác CCHC được sự quan tâm và chỉ đạo quyết liệt từ các cấp, các ngành với nhiều văn bản chỉ đạo như hiện nay. Mặc dù vậy, chúng ta cần tinh gọn bộ máy, cải cách thể chế, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức một cách chuyên nghiệp. Trong đó, phân công rõ trách nhiệm của các sở, ban, ngành và đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu. Nếu có hiện tượng tiêu cực, nhũng nhiễu doanh nghiệp từ bộ máy công quyền thì VCCI và các Hiệp hội Doanh nghiệp tại địa phương cần phản ánh lên cấp có thẩm quyền để xử lý dứt điểm, đem lại niềm tin và sự hài lòng cho người dân và doanh nghiệp.

 Do đó, các sở, ngành, địa phương đã chủ động rà soát, sửa đổi, sắp xếp lại bộ máy, bổ sung hệ thống quy chế nội bộ đảm bảo các quy định hiện hành và phù hợp với tình hình thực tế nhằm thực hiện tốt công tác quản lý, điều hành, thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quản lý Nhà nước. Ngoài ra, công tác đào tạo, tập huấn nghiệp vụ, cập nhật kiến thức, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức; việc ứng dụng CNTT và xây dựng chính quyền điện tử, thực hiện chuyển đổi số cũng được quan tâm mạnh mẽ.

Đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Nghệ An nhìn nhận, người dân và doanh nghiệp vẫn chưa thực sự hài lòng về công tác CCHC của tỉnh. Tình trạng nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp vẫn còn, đồng thời mong muốn tỉnh Nghệ An cần nỗ lực và quyết liệt hơn nữa trong CCHC, cần tinh giảm tổ chức bộ máy nhằm giảm số người ăn lương ngân sách, công tác quy hoạch cán bộ cần chọn đúng người để tạo điều kiện để thu hút người tài, lấy con người làm trọng tâm để công tác CCHC ngày càng đáp ứng được sự mong mỏi, hài lòng từ phía người dân và doanh nghiệp. 

Trung tâm Hành chính công tỉnh Nghệ An chính thức đi vào hoạt động từ 2/10/2020. Ảnh: T. Duy

Mặc dù Chỉ số PCI đã tăng nhiều so với mấy năm trước đây nhưng thiếu bền vững, một số Chỉ số thành phần chưa được cải thiện, thậm chí giảm như: gia nhập thị trường, tính minh bạch, cạnh tranh bình đẳng và thiết chế pháp lý. Bên cạnh đó, các Chỉ số xếp hạng cải cách hành chính (PARINDEX), Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) các năm qua còn thiếu ổn định đã cho thấy các cấp chính quyền tỉnh nhà cần phải cải thiện hơn nữa nhằm tăng cường hiệu quả quản trị và hành chính công trong thời gian tới, đồng thời kiến tạo một môi trường kinh doanh và đầu tư minh bạch, thông thoáng hơn, giảm chi phí và tăng cường khả năng cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu của người dân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Tăng cường thực hiện các giải pháp nâng cao chỉ số PCI

Với mục tiêu quyết tâm bứt phá mạnh mẽ về điểm số và thứ hạng PCI của tỉnh, tiến tới nằm trong top các địa phương có chất lượng điều hành kinh tế tốt của cả nước,  tạo môi trường kinh doanh thực sự thông thoáng, minh bạch, năng động và thuận lợi cho các thành phần kinh tế tham gia đầu tư kinh doanh nhằm thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp, đảm bảo sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững của tỉnh trong giai đoạn 2021- 2025 và những năm tiếp theo, tỉnh Nghệ An đã đề ra một số nhiệm vụ và giải pháp:

Đối với nhiệm vụ  cải thiện các chỉ số thành phần trong PCI, yêu cầu các sở, ban ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ tập trung xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện để cải thiện các chỉ tiêu trong từng chỉ số thành phần PCI. Đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt để cán bộ, công chức, viên chức trong toàn hệ thống chính trị nhận thức rõ tầm quan trọng, ý nghĩa của việc cải thiện 10 chỉ số thành phần trong PCI. 

Cải cách TTHC, các sở, ban ngành, địa phương cần tập trung bám sát các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, về hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, hỗ trợ khởi nghiệp, cải cách TTHC... Tiếp tục rà soát, đề xuất cắt giảm TTHC, quy trình giải quyết TTHC không cần thiết và gây phiền hà cho doanh nghiệp. Đẩy mạnh xây dựng Chính phủ điện tử, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong các cơ quan, đơn vị, các lĩnh vực…

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung. Ảnh: P.Q

Đối với vai trò người đứng đầu, đề nghị thủ trưởng các sở, ban ngành, chủ tịch UBND các huyện, thành, thị cần nghiêm túc quán triệt, chỉ đạo chặt chẽ và tổ chức thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong giải quyết công việc. Chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để cán bộ, công chức, viên chức cấp dưới thuộc đơn vị có hành vi nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Duy trì gặp gỡ, đối thoại trực tiếp để nắm bắt, giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc trong quá trình đầu tư và sản xuất kinh doanh…

Nâng cao tính minh bạch, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thông tin và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, cần nâng cao chất lượng hoạt động Cổng thông tin điện tử của tỉnh và các trang thông tin điện tử thành phần của đơn vị, địa phương đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời, đầy đủ và chính xác; thực hiện niêm yết công khai, minh bạch tại trụ sở cơ quan, đơn vị các chủ trương, chính sách mới ban hành của Nhà nước, của tỉnh, đặc biệt là các chính sách thu hút đầu tư, các thủ tục hành chính, các thông tin về quy hoạch, kế hoạch, dự án, nhất là thực hiện công bố, công khai trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận, nắm bắt kịp thời các thông tin cần thiết liên quan đến lĩnh vực sản xuất kinh doanh, tận dụng các cơ hội đầu tư.

Đối với công tác thanh tra, kiểm tra, thực hiện kết hợp thanh tra liên ngành với kế hoạch cụ thể nhằm tiết kiệm thời gian cho doanh nghiệp, bảo đảm mỗi doanh nghiệp chỉ được thanh tra, kiểm tra 1 lần/năm. Tăng cường thanh tra, kiểm tra trách nhiệm người đứng đầu, hoạt động công vụ của cán bộ, công chức. Thanh tra tỉnh và thanh tra các sở, ngành cần phát huy tốt công tác phối hợp trong thanh, kiểm tra, nhằm tránh trùng lắp, chồng chéo để giảm số lần thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp. Chỉ thanh tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền  

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chú trọng vào hoạt động kiểm tra của cơ quan quản lý nhà nước được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống thông tin của cơ quan quản lý. Số hóa toàn bộ kết quả giải quyết TTHC của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh; thực hiện TTHC trên môi trường điện tử, phát triển Chính quyền số…

Đối với cán bộ, công chức, viên chức tiếp tục nâng cao chất lượng hướng dẫn hồ sơ, TTHC cho doanh nghiệp, nhà đầu tư đảm bảo theo đúng quy định; trong giao tiếp và ứng xử, cán bộ, công chức, viên chức phải có thái độ lịch sự, tôn trọng, không được có thái độ hách dịch, nhũng nhiễu, gây khó khăn, phiền hà khi giải quyết các công việc liên quan đến tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp. Triển khai nhiều cách thức đánh giá chất lượng cán bộ, công chức, viên chức; xử lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức có hành vi vi phạm khi thực hiện giải quyết TTHC và các công việc liên quan đến doanh nghiệp và người dân.

Việc cải thiện chỉ số PCI chính là mục tiêu, động lực để tỉnh Nghệ An thay đổi năng động, nâng cao năng lực điều hành, quản lý và thực hiện tốt hơn việc phục vụ doanh nghiệp và người dân vì sự phát triển chung của tỉnh. Chính quyền các cấp, các Sở, ngành đều phải có trách nhiệm thực hiện mục tiêu này, do đó yêu cầu các ngành, các cấp phải xác định được trách nhiệm của mình, nhất là người đứng đầu để tạo lập được môi trường đầu tư kinh doanh thực sự thông thoáng, minh bạch và thuận lợi.