+ LS có thể cho biết theo quy định của pháp luật hiện hành trong những trường hợp nào thì có thể phá dỡ nhà chung cư để cải tạo, xây dựng lại?

- Về vấn đề này, tại Điều 110 Luật Nhà ở (có hiệu lực từ ngày 1/7/2015) quy định rõ 3 trường hợp được phép phá dỡ nhà chung cư để cải tạo, xây dựng lại gồm: (i) Khi nhà chung cư hết niên hạn sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng hoặc bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng; (ii) Nhà chung cư bị hư hỏng mà chưa thuộc diện bị phá dỡ nhưng nằm trong khu vực phải thực hiện cải tạo, xây dựng đồng bộ với khu nhà ở thuộc diện bị phá dỡ; (iii) Nhà chung cư không thuộc 2 trường hợp trên nhưng được tất cả các chủ sở hữu thống nhất phá dỡ để xây dựng lại nhà chung cư mới thông qua hội nghị nhà chung cư.

 

Tại cuộc làm việc của phóng viên Báo Thanh tra với UBND quận Đống Đa mới đây, Phó Giám đốc Ban Quản lý D.A Đầu tư xây dựng quận Đống Đa Trương Thế Khôi đưa ra Văn bản số 1116/UBND-QLDAĐTXD về trả lời đơn kiến nghị của các hộ dân tại nhà L1, L2 số 93 Láng Hạ, trong đó, tái nhắc lạiquận làm theo Văn bản số 1856/BC-TTTP, trong đó nhấn mạnh việc “cho phép UBND quận Đống Đa ban hành quyết định thu hồi đất (thu hồi diện tích căn hộ) và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho 12 hộ gia đình, cá nhân (chủ sở hữu chung cư cũ) còn lại theo dự thảo do chủ đầu tư đề xuất, được Hội đồng Bồi thường hỗ trợ tái định cư quận thông qua”.

Nội dung này theo cư dân là chưa dân chủ, khách quan và công tâm bởi các cơ quan chức năng chỉ phê duyệt phương án theo đề xuất của chủ đầu tư mà lờ đi ý kiến chính đáng của các hộ dân. Hơn nữa, căn cứ chung để TP chấp thuận việc triển khai D.A theo Văn bản số 6565/UBND-ĐT thì nguyên tắc về thỏa thuận vẫn được khẳng định xuyên suốt. Mà với 12 hộ còn lại thì việc thỏa thuận chưa đạt được
Trong 3 trường hợp phá dỡ nhà chung cư nêu trên thì đối với 2 trường hợp đầu, Nhà nước có thể can thiệp áp dụng biện pháp cưỡng chế trong một số trường hợp để đảm bảo an toàn nếu các hộ dân không đồng ý di dời. Đối với trường hợp còn lại thì Nhà nước phải tôn trọng quyền thoả thuận giữa tất cả các chủ sở hữu với chủ đầu tư.  

 

+ Đối chiếu với D.A Cải tạo Chung cư L1, L2 tại 93 Láng Hạ thì thế nào thưa ông?

- Đối với D.A 93 Láng Hạ, theo hồ sơ vụ việc và thông tin các hộ dân cung cấp thì chưa thấy có căn cứ nào để có thể khẳng định D.A thuộc trường hợp Nhà nước có thể can thiệp vào quá trình thương lượng giữa các hộ dân và chủ đầu tư.  

Ngay tại Văn bản số 6565/UBND-ĐT ngày 14/11/2016, UBND TP Hà Nội từng chỉ đạo: “Đối với phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và phương án tạm cư cho các hộ gia đình, cá nhân (chủ sở hữu nhà chung cư cũ): Chủ đầu tư thực hiện theo phương án đã công khai và thoả thuận với các chủ sở hữu nhà chung cư cũ theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014; Nghị định số 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ; Thông tư 21/2016/TT-BXD ngày 30/6/2016 của Bộ Xây dựng và vận dụng Quyết định số 23/2014/QĐ-UBND ngày 20/6/2014 của UBND TP Hà Nội.

+ Trách nhiệm của UBND quận Đống Đa trong trường hợp này được xác định ra sao thưa LS?

- Cần xác định đúng các chủ sở hữu hợp pháp nhà chung cư (tổ chức Nhà nước, tổ chức ngoài Nhà nước, hộ gia đình, cá nhân) làm cơ sở thẩm định, công khai các phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, phương án tạm cư, ban hành quyết định thu hồi đất, chấp thuận và phê duyệt phương án thoả thuận theo quy định hiện hành.

Như vậy, nếu D.A thuộc trường hợp chủ đầu tư phải thoả thuận với các hộ dân thì phải được tất cả các chủ sở hữu thống nhất phá dỡ để xây dựng lại nhà chung cư mới thông qua hội nghị nhà chung cư theo đúng quy định tại Khoản 3 Điều 110 Luật Nhà ở.

+ Ông có ý kiến như thế nào về việc UBND TP Hà Nội đồng ý cho UBND quận Đống Đa ban hành Quyết định thu hồi đất (thu hồi diện tích căn hộ) và Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với 12 hộ dân; và nếu các hộ dân không chấp hành thì cưỡng chế thu hồi và cưỡng chế di dời?

- Như tôi đã nói ở trên, nếu D.A thuộc trường hợp chủ đầu tư phải thoả thuận với các hộ dân thì việc các cơ quan chức năng dùng quyền lực hành chính để can thiệp vào quá trình thương lượng đó là hoàn toàn không phù hợp và trái với các nguyên tắc của pháp luật hiện hành. 

Việc UBND TP Hà Nội đồng ý với đề xuất của UBND quận Đống Đa xuất phát từ đề xuất của liên ngành gồm: Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra TP và UBND quận Đống Đa tại Văn bản số 18/BCLN-BCĐ ngày 15/1/2018. Theo đó, căn cứ chính để tổ liên ngành đưa ra đề xuất là “Căn cứ theo điểm k, mục 1, Điều 9 và điểm e, mục 3, Điều 19 của Nghị định 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015".

Việc đề xuất này là không phù hợp, theo kiểu "râu ông nọ cắm cằm bà kia", bởi vì D.A 93 Láng Hạ không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định 101/2015/NĐ-CP.

+ Xin cảm ơn LS!

 

Luật Nhà ở 2014

Điều 110. Các trường hợp phá dỡ nhà chung cư để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư

1. Khi nhà chung cư hết niên hạn sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng hoặc bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng.

2. Nhà chung cư bị hư hỏng mà chưa thuộc diện bị phá dỡ nhưng nằm trong khu vực phải thực hiện cải tạo, xây dựng đồng bộ với khu nhà ở thuộc diện bị phá dỡ theo quy định tại khoản 1 Điều này theo quy hoạch xây dựng được phê duyệt.

3. Nhà chung cư không thuộc diện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này nhưng được tất cả các chủ sở hữu thống nhất phá dỡ để xây dựng lại nhà chung cư mới thông qua Hội nghị nhà chung cư.

 

 

Nghị định của Chính phủ số 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015

Điều 1. Phạm vi điều chỉnh

1.Nghị định này quy định chi tiết về việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sụp đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng theo quy định tạiĐiều 110 của Luật Nhà ởvà việc bốtrí nhà ở cho người được tái định cư; quy định một số cơ chế, chính sách về quy hoạch, đất đai, tài chính, tín dụng, công nghệ xây dựng để đầu tư cải tạo, xây dựng lại các nhà chung cư.

2.Việc phá dỡ, giải phóng mặt bằng đối với nhà chung cư khi Nhà nước thuhồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định này


 


 

Tràng An