Chiều nay (24/7), Quốc hội thảo luận tại tổ về phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2019; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2020.
“Tiền vào nhà khó như gió vào nhà trống” nên phải có tích lũy
“Đôi khi lãng phí còn lớn hơn cả tham nhũng”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ (đại biểu Quốc hội đoàn TP Hải Phòng) phát biểu tại tổ.
Theo Chủ tịch Quốc hội, chỉ riêng các dự án treo, nếu các địa phương rà soát, tập trung giải quyết dứt điểm sẽ tạo chuyển biến lớn, tạo được nguồn lực hết sức lớn.
Ông dẫn chứng ngay tại Hà Nội, sau khi rà soát, giám sát và hậu giám sát các dự án treo toàn TP đã tạo điều kiện cho TP bứt phá, năm 2020 tăng trưởng gấp 1,3 lần trung bình chung cả nước.
Ví dụ khác được ông Huệ đề cập đến là lãng phí các tầng thương mại của các khu nhà tái định cư vì vướng cơ chế về đấu thầu, đấu giá dẫn đến không thể cho thuê, khai thác thương mại mà bỏ không.
“Thực tế, nhiều vấn đề từ tài sản, vật tư, tiền vốn… còn lãng phí rất nhiều”, Chủ tịch Quốc hội nhận định.
Ông Vương Đình Huệ cho hay, nhiều nước trên thế giới, các cơ quan Nhà nước thuê lại trụ sở do tư nhân xây dựng. Như vậy, Nhà nước không phải đầu tư xây trụ sở mà sẽ có thêm nguồn tiền để đầu tư phát triển.
Để chống lãng phí, ông Huệ cho rằng, phải quản lý, sử dụng tài sản công tiệm cận như tài sản tư.
“Quốc hội sẽ lựa chọn giám sát thực hành tiết kiệm chống lãng phí, mỗi năm chọn một lĩnh vực, tập trung vấn đề trọng điểm. Từ đó để đi vào nề nếp, cải thiện tình hình, không chỉ ở lĩnh vực công mà cả ở lĩnh vực tư, huy động được toàn bộ nhân lực, vật lực, tài lực của đất nước cho phát triển”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc (đại biểu Quốc hội đoàn TP HCM) nhấn mạnh, tiết kiệm, chống lãng phí có nhiều vấn đề phải quan tâm, trong đó phải làm sao mỗi nhà, mỗi người, các tổ chức đều đẩy mạnh tiết kiệm.
    |
 |
| Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: Đ.X |
Dẫn chứng các công trình dở dang như Thép Thái Nguyên, Nhiệt điện Thái Bình 2… với hàng chục nghìn tỷ được đầu tư nhưng kéo dài, hay những dự án quy hoạch treo lãng phí nguồn lực Nhà nước rất lớn, Chủ tịch nước mong các đại biểu Quốc hội đóng góp ý kiến để báo cáo cụ thể hơn trong các khía cạnh của đời sống nhằm tạo nguồn lực cho đất nước.
“Cha ông mình nói “tiền vào nhà khó như gió vào nhà trống” nên phải có tích lũy. Muốn như vậy thì tích lũy chung từ người dân đến từng cấp, từng ngành rất quan trọng. Cần làm gì, ở chỗ nào thì các ý kiến đóng góp thẳng thắn, rút kinh nghiệm cho hệ thống chúng ta” - Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Phải chống được lãng phí, đây là trách nhiệm lớn
Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc cũng nhìn nhận, “tình trạng lãng phí hiện nay rất lớn, thậm chí nhiều đánh giá cho thấy còn lớn hơn thất thoát và tham nhũng”.
Theo ông Trạc, hiện nay công tác chống tham nhũng làm tương đối tốt, nhưng có một thực tế, nhiều vụ án tuyên xong không thực hiện được do có khó khăn, vướng mắc nên đất đai, tài sản, dự án để lâu, gây lãng phí rất lớn.
Từ đó, ông cho rằng, cần có cơ chế riêng để xử lý những những vướng mắc này nếu không nguồn lực sẽ bị lãng phí.
|
 |
| Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc cũng nhìn nhận, “tình trạng lãng phí hiện nay rất lớn". Ảnh: Đ.X |
Trưởng ban Nội chính Trung ương cũng nhấn mạnh việc xử lý trách nhiệm người gây lãng phí cực kỳ quan trọng. Theo ông, để quy trách nhiệm yêu cầu xử lý người gây lãng phí phải dựa trên định mức tiêu chuẩn.
“Nhưng nếu người xây dựng định mức, tiêu chuẩn đó không phù hợp thì có xử lý không?”, ông Phan Đình Trạc nêu, hai công trình báo chí từng phản ảnh bị “rút ruột”, sắt phi 12 chỉ nhưng chỉ dùng phi 10, nhưng khi Cục Giám sát chất lượng vào làm việc cho thấy chất lượng công trình đảm bảo. Điều đó cho thấy định mức kinh tế kỹ thuật về xây dựng quá lớn, vượt quá dự toán.
“Chi phí nhà tư vấn ăn theo giá trị công trình, giá trị càng cao thì càng lớn, thiết kế an toàn, mất gì mà không nâng hệ số an toàn lên. Những vấn đề này đều thấy nhưng không ai sửa”, Trưởng ban Nội chính Trung ương phân tích và cho rằng, muốn chống lãng phí thì còn phải thay đổi định mức kinh tế kỹ thuật.
“Ta phải chống được lãng phí, đây là trách nhiệm lớn; còn tiết kiệm là khuyến khích chứ không phải bắt buộc”, Trưởng ban Nội Chính Trung ương nhấn mạnh
Ông nói thêm rằng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí nói về giáo dục tiết kiệm, khuyến khích tiết kiệm ngoài xã hội là hàng đầu. Nhưng so với nước giàu như Đức, Nhật, Hà Lan, Thụy Điển… thấy nước ta còn quá lãng phí, người dân bình thường cũng lãng phí, thậm chí là lãng phí ghê gớm.