TTCP nhận được đơn khiếu nại của HTX Suối Ngọc - Vua Bà, xã Tiến Xuân, huyện Thạch Thất, TP Hà Nội (trước thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình) liên quan việc UBND tỉnh Hòa Bình (trước đây) và nay là UBND TP Hà Nội yêu cầu HTX Suối Ngọc - Vua Bà phải thực hiện giải thể bắt buộc.
Rà soát vụ việc, TTCP đánh giá nguyên nhân phát sinh vụ việc khiếu nại bắt nguồn từ sau Đại hội nhiệm kỳ 2002 - 2005, ông Nguyễn Ngọc Nguyên và bà Nguyễn Thị Lộc (vợ ông Nguyên) không trúng Ban Quản trị HTX, không được điều hành và quản lý vốn của mình đã đóng vào HTX... nên đã xảy ra mâu thuẫn với ông Trần Văn Cầu (người vừa trúng Chủ nhiệm HTX sau Đại hội).
Theo báo cáo của HTX Suối Ngọc - Vua Bà, do ông Nguyễn Ngọc Nguyên và bà Nguyễn Thị Lộc đã vắng mặt tại HTX trong một thời gian dài, nên tại Hội nghị xã viên HTX ngày 23/3/2002, và Hội nghị Ban Quản trị HTX ngày 07/4/2002 đã biểu quyết khai trừ ông Nguyên, bà Lộc ra khỏi HTX với lý do vi phạm Luật HTX và Điều lệ HTX Suối Ngọc - Vua Bà.
Giải quyết khiếu nại của ông Nguyên, bà Lộc, các cơ quan chức năng huyện Lương Sơn và tỉnh Hòa Bình đã tiến hành kiểm tra, rà soát, kết luận và ban hành quyết định yêu cầu HTX Suối Ngọc - Vua Bà phải tiến hành giải thế bắt buộc.
Không đồng ý, ông Trần Văn Cầu và HTX Suối Ngọc - Vua Bà gửi nhiều đơn khiếu nại đề nghị không tiến hành giải thể bắt buộc đối với HTX Suối Ngọc - Vua Bà.
Giai đoạn trước ngày 1/8/2008, UBND tỉnh Hòa Bình đã giao các đơn vị chức năng xem xét, giải quyết.
Tuy nhiên, các văn bản rà soát, xem xét, giải quyết của các cơ quan chức năng còn có nội dung mâu thuẫn, chưa thống nhất, nhất là nội dung yêu cầu HTX Suối Ngọc - Vua Bà phải tiến hành “giải thể bắt buộc”, “chuyển đổi mô hình hoạt động từ HTX sang loại hình doanh nghiệp”.
UBND huyện Lương Sơn có quyết định đình chỉ hoạt động sản xuất kinh doanh, thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh, tạm thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) và con dấu của HTX Suối Ngọc - Vua Bà kể từ ngày 20/11/2002.
Thanh tra tỉnh Hòa Bình có báo cáo rà soát nêu việc khiếu nại của HTX Suối Ngọc - Vua Bà đối với Quyết định sổ 1324 của UBND huyện Lương Sơn là có cơ sở. Việc UBND huyện Lương Sơn quyết định đình chỉ hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX, thu hồi GCNQSDĐ và con dấu của HTX là không có căn cứ và chưa thỏa đáng.
Ngày 28/4/2003, UBND tỉnh Hòa Bình ban hành quyết định giải quyết khiếu nại của HTX Suối Ngọc - Vua Bà hủy bỏ Quyết định số 1324 của UBND huyện Lương Sơn, cho phép HTX Suối Ngọc - Vua Bà tiếp tục hoạt động trong 3 tháng, kể từ ngày 1/5/2003 để chuyển đổi thành doanh nghiệp tiếp tục hoạt động sản suất, kinh doanh.
Theo Bộ Tư pháp, Luật HTX năm 1996 quy định chỉ có thể bị giải thể bắt buộc khi vi phạm một trong các quy định tại Khoản 2, Điều 46. Thẩm quyền thuộc UBND cấp huyện nơi đã cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho HTX. Việc UBND huyện Lương Sơn thu giấy phép, buộc HTX ngưng hoạt động một năm đã được thanh tra liên ngành kết luận HTX không sai phạm. Do đó, đây không thể là lý do buộc HTX giải thể. Luật HTX không có quy định về việc chuyển đổi hình thức pháp lý của HTX sang các loại hình doanh nghiệp.
Ngày 24/02/2005, Thanh tra tỉnh Hòa Bình có báo cáo đề nghị UBND tỉnh cho phép HTX Suối Ngọc - Vua Bà được tiếp tục hoạt động sản xuất kinh doanh theo Luật HTX.
UBND huyện Lương Sơn cũng có báo cáo cho biết, quá trình sản xuất, kinh doanh của HTX Suối Ngọc - Vua Bà từ trước tới nay, UBND huyện và các cơ quan chức năng của huyện chưa phát hiện HTX có hành vi kinh doanh trái pháp luật. Do vậy, không đủ căn cứ pháp lý để ra quyết định giải thể bắt buộc đối với HTX Suối Ngọc - Vua Bà.
Đến ngày 18/4/2005, UBND tỉnh Hòa Bình lại có văn bản chỉ đạo UBND huyện Lương Sơn thực hiện nghiêm Quyết định số 565/QĐ-UB của UBND tỉnh; xử lý vi phạm Luật HTX của HTX Suối Ngọc - Vua Bà theo điểm 2, Điều 42, Luật HTX hiện hành.
Tiếp đó, ngày 30/3/2007, UBND tỉnh Hòa Bình tiếp tục có văn bản chỉ đạo UBND huyện Lương Sơn tổ chức thực hiện ngay Quyết định số 565/QĐ-UB của UBND tỉnh, ra quyết định giải thể bắt buộc đối với HTX Suối Ngọc - Vua Bà.
Ngày 4/4/2007, UBND huyện Lương Sơn đã ban hành quyết định về việc giải thể bắt buộc đối với HTX Suối Ngọc - Vua Bà.
Không đồng ý, HTX Suối Ngọc - Vua Bà có đơn khiếu nại gửi các cơ quan chức năng, đồng thời khởi kiện đến TAND tỉnh Hòa Bình nhưng không được TAND tỉnh Hòa Bình thụ lý với lý do vụ việc không thuộc thẩm quyền của Tòa án.
Ngày 01/8/2008, khi khu vực diện tích đất HTX Suối Ngọc - Vua Bà đang quản lý được sáp nhập về huyện Thạch Thất, TP Hà Nội, trên cơ sở Quyết định số 275/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hòa Bình (lần 2), UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo UBND huyện Thạch Thất tiến hành các thủ tục pháp lý có liên quan yêu cầu HTX Suối Ngọc - Vua Bà tiến hành giải thể bắt buộc.
Liên quan vụ việc, Liên minh HTX Việt Nam liên tục có các văn bản gửi TTCP, Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình, UBND huyện Lương Sơn và Chủ tịch UBND TP Hà Nội đề nghị xem xét và không đồng thuận với các nội dung kết luận của các cơ quan chức năng nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của HTX Suối Ngọc - Vua Bà.
Theo Liên minh HTX Việt Nam, việc yêu cầu giải thế bắt buộc và yêu cầu chuyển đổi hình thức hoạt động từ mô hình HTX sang doanh nghiệp của UBND tỉnh Hòa Bình là không phù hợp với quy định Luật HTX.
Từ hồ sơ vụ việc, TTCP nhận định, vụ việc khiếu nại của HTX Suối Ngọc - Vua Bà đã tồn đọng, kéo dài nhiều năm (từ năm 2002 đến nay). Để đảm bảo khách quan, phù hợp quy định pháp luật và tình hình thực tế trong xử lý vụ việc, TTCP đề nghị UBND TP Hà Nội xem xét, chỉ đạo kiểm tra, rà soát lại vụ việc; xử lý dứt điểm các vi phạm, tồn tại liên quan (nếu có); có hình thức quản lý, bảo vệ rừng phù hợp, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của HTX Suối Ngọc - Vua Bà và các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan theo đúng quy định pháp luật.
Báo cáo kết quả về TTCP, trả lời HTX Suối Ngọc - Vua Bà.