Nhằm nâng cao công tác quản lý Nhà nước về chấp hành pháp luật trong hoạt động khai thác, chế biến, vận chuyển, tập kết, kinh doanh khoáng sản và bảo vệ môi trường, UBND huyện Đô Lương đã ban hành Quyết định 122/QĐ-UBND thành lập đoàn liên ngành kiểm tra. 

Cty Toản Thành là doanh nghiệp được UBND tỉnh Nghệ An cấp giấy phép khai thác khoáng sản theo Quyết định 4859/QĐ-UBND ngày 3/12/2012.

Cty đang khai thác khoáng sản đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường ở khu vực Lèn 12 Thung , xã Trù Sơn, huyện Đô Lương, với diện tích khai thác là 9,05ha (không bao gồm khu vực chế biến).

Cty Toản Thành có vốn điều lệ 28 tỷ đồng, người đại diện pháp luật là bà Hoàng Thị Hiệp. Theo giấy phép khoáng sản, Cty Toản Thành được phép khai thác trong thời hạn khai thác là 26 năm (đến hết 3/12/2038).

Qua báo cáo của đoàn kiểm tra, Cty Toản Thành tổ chức khai thác không đúng trình tự khai thác và hệ thống khai thác xác định trong thiết kế mỏ; khai thác vượt quá công suất được cấp phép từ tháng 1/2021 - tháng 12/2021 (khối lượng thực tế 122.719m3/100.000m3), tương ứng tỷ lệ 22,7%.

Cty Toản Thành đã chiếm đất rừng sản xuất do Cty TNTT MTV Lâm nghiệp Đô Lương quản lý với diện tích 5.014,6m2 để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà điều hành, nhà ở công nhân, nhà ăn và tập kết đất thải, trong đó, 81,9m2 xây dựng làm nhà điều hành, 46,8m2 xây dựng nhà ăn, 80m2 xây nhà ở công nhân và 4.805,9m2 tập kết đất thải.

Đối với việc thực hiện nghĩa vụ thuế, đến ngày 28/2/2022, Cty còn nợ thuế số tiền gần 2 tỷ đồng; có thời điểm xuất hóa đơn sai nhưng chưa kê khai dẫn đến chậm thực hiện nghĩa vụ thuế.

Ngoài ra, Cty chưa tổ chức khám sức khỏe cho người lao động, chưa đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho 5 lao động theo quy định của Bộ luật Lao động; số lao động của công ty được huấn luyện an toàn vệ sinh lao động còn ít...

Căn cứ biên bản vi phạm hành chính về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai của đoàn kiểm tra, Chủ tịch UBND huyện Đô Lương và các cơ quan liên quan đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Cty Toản Thành với tổng số tiền 324 triệu đồng.

Cụ thể, Quyết định số 1063/QĐ-XPHC của UBND huyện Đô Lương về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động khai thác khoáng sản với số tiền 80 triệu đồng; Quyết định số 1137/QĐ-XPHC của UBND huyện Đô Lương về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai và về hành vi chiếm đất với số tiền 100 triệu đồng; Quyết định số 100/QĐ-CCT của Chi cục Thuế khu vực Sông Lam 1 về việc xử phạt vi phạm hành chính về hoá đơn với số tiền 4 triệu đồng; Quyết định số 1318/QĐ-XPVPHC của UBND huyện Đô Lương về xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 140 triệu đồng.

Đồng thời, UBND huyện Đô Lương yêu cầu Cty Toản Thành thực hiện nghiêm túc các biện pháp khắc phục hậu quả về xử phạt vi phạm hành chính trong các hoạt động khai thác khoáng sản không đúng trình tự khai thác và hệ thống khai thác xác định trong thiết kế mỏ (khắc phục xong hậu quả mới được tiếp tục khai thác). Nếu chưa khắc phục hậu quả mà Cty vẫn tiếp tục khai thác thì UBND huyện kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Theo ông Trần Hoàng Anh, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đô Lương, thực hiện Chỉ thị 03/CT-UBND ngày 7/1/2022 của UBND huyện về việc tăng cường công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện, đến nay, tất cả các doanh nghiệp khai thác đã được kiểm tra, chỉ ra những tồn tại, hạn chế và yêu cầu các biện pháp khắc phục.

Huyện giao các phòng, ban liên quan và các địa phương quản lý, giám sát quá trình thực hiện. 

Đối với phần diện tích đất chiếm 4.805,9m2 để sử dụng vào mục đích tập kết đất thải thì buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm. Đối với diện tích đất đã chiếm 208,7m2 để làm nhà điều hành, nhà ăn, nhà ở công nhân thì buộc thực hiện thủ tục giao đất, thuê đất theo quy định...

UBND huyện Đô Lương yêu cầu Cty Toản Thành khai thác đúng công suất cho phép, tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lao động, nộp các khoản bảo hiểm cho người lao động, tăng cường huấn luyện an toàn vệ sinh cho người lao động... 

Kết luận của UBND huyện Đô Lương chỉ ra trách nhiệm của địa phương nơi công ty khai thác. Cụ thể, xã Trù Sơn chưa thực hiện ký kết quy chế phối hợp quản lý giữa các xã giáp ranh trong việc bảo vệ khoáng sản chưa khai thác theo Quyết định số 4182/2017 của UBND tỉnh về phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn tỉnh; tình trạng xe vận tải chở vật liệu quá khổ làm rơi vãi vật liệu trên đường thường xuyên xảy ra nhưng chưa có biện pháp xử lý; công tác tuần tra, kiểm tra, theo dõi để phát hiện, báo cáo và xử lý các vụ việc vi phạm trong hoạt động khai thác, kinh doanh khoáng sản có lúc chưa thường xuyên và kịp thời. 

Qua tìm hiểu của chúng tôi, đây không phải là lần đầu tiên Cty Toản Thành bị xử phạt lỗi khai thác khoáng sản không đúng trình tự khai thác và hệ thống khai thác đã xác định trong thiết kế mỏ. Trước đó, vào năm 2019, Sở Xây dựng Nghệ An đã kiểm tra, kiến nghị xử phạt Cty Toản Thành số tiền 80 triệu đồng. Đến nay, sau hơn 3 năm, đơn vị này vẫn chưa khắc phục lỗi vi phạm trên.

Xuân Thống