Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đông Bắc là đơn vị thuộc Tổng Công ty Lâm nghiệp Việt Nam, tiền thân là Công ty Sản xuất và Cung ứng gỗ mỏ. Công ty Đông Bắc thực hiện chức năng cơ bản là quản lý bảo vệ rừng và đất đai, vốn và tài sản được Nhà nước giao, cho thuê; trồng rừng và khai thác gỗ, cung ứng dịch vụ lâm nghiệp.

Qua thanh tra cho thấy, nhiều vi phạm, tồn tại trong việc quản lý rừng và đất lâm nghiệp bàn giao về địa phương quản lý.

Sau khi nhận bàn giao đất về địa phương quản lý, UBND huyện Yên Thế chỉ đạo thiếu cương quyết. UBND các xã liên quan không triển khai giao đất, cho thuê đất theo Đề án Giao rừng, cho thuê rừng huyện Yên Thế giai đoạn 2009-2013 đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1028/QĐ-UBND ngày 24/6/2009 và từ đó đến nay là không thực hiện nội dung quản lý về đất đai theo quy định.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh khẳng định, để xảy ra tình trạng 974,06 ha đất rừng nhận bàn giao về địa phương không thực hiện quản lý trách nhiệm thuộc về Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường, Chủ tịch UBND huyện và Phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách lĩnh vực quản lý đất đai huyện Yên Thế; Chủ tịch, Phó Chủ tịch phụ trách lĩnh vực quản lý đất đai và công chức địa chính xây dựng UBND các xã liên quan qua các thời kỳ từ năm 2010 đến nay.

Trong quá trình sử dụng đất, đến thời điểm thanh tra có 869 trường hợp hộ gia đình (HGĐ), cá nhân (CN) lấn chiếm đất của công ty tại 53 thửa với diện tích 827,19 ha. Công ty đã phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động giải quyết, hòa giải thành với 137 trường hợp đưa vào ký tiếp hợp đồng trồng rừng nhận khoán, trồng rừng với Công ty trên diện tích 96,85 ha. Còn 732 trường hợp HGĐ, CN lấn chiếm đất của công ty tại 866 lô, diện tích 730,34 ha chưa được xử lý dứt điểm, vi phạm Khoản 1 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.

Đối với 474 trường hợp lấn chiếm sử dụng diện tích 533,32 ha, công ty đã báo cáo kiến nghị nhưng chưa được UBND huyện Yên Thế và UBND các xã có liên quan xử lý theo thẩm quyền quy định tại Điều 208 Luật Đất đai năm 2013.

Thanh tra tỉnh xác định, trách nhiệm chính trong việc để xảy ra sai sót trên thuộc về Chủ tịch UBND và công chức địa chính xây dựng các xã liên quan qua các thời kỳ chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong quản lý đất đai quy định tại Điều 208 Luật Đất đai năm 2013. Công ty Đông Bắc chưa làm hết trách nhiệm trong việc quản lý đất đai được nhà nước giao đất theo Khoản 4 Điều 170 Luật Đất đai năm 2013.

258 trường hợp lấn chiếm sử dụng diện tích 197,02 ha không có tài liệu thể hiện việc công ty đã báo cáo kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý, giải quyết lấn chiếm đất. Thanh tra tỉnh xác định trách nhiệm thuộc về Công ty Đông Bắc buông lỏng quản lý để xảy ra tình trạng lấn chiếm đất nêu trên.

Ngoài ra, quá trình đo đạc, lập bản đồ ranh giới, mốc ranh giới của công ty còn có 132 đoạn ranh giới tại 19 thửa các chủ sử dụng đất liền kề chưa ký giáp ranh, đồng thời đến nay còn thiếu bản mô tả của 3 thửa đất tại xã Đông Sơn. Để xảy ra việc trên, trách nhiệm thuộc về Công ty Đông Bắc, với vai trò là người sử dụng đất nhưng chưa kiểm tra, rà soát đầy đủ hồ sơ đo đạc và yêu cầu hoàn chỉnh theo quy định.

Quá trình đo đạc, lập bản đồ địa chính của các xã và Bản đồ ranh giới, mốc ranh giới đất của công ty quy chủ trùng lấn tại 299 thửa đất với tổng diện tích 145,24 ha.

Sau đó, UBND huyện Yên Thế đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho HGĐ, CN vào đất đã đo đạc quy chủ trùng lấn với đất Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đông Bắc được giao, thuê. Thanh tra tỉnh xác định, trách nhiệm thuộc về chủ tịch UBND xã và công chức địa chính xây dựng UBND các xã có liên quan; lãnh đạo và công chức phụ trách về đo đạc, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Thế thời điểm thẩm định hồ sơ đo đạc, lập bản đồ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của UBND các xã có liên quan.

Hoàng Long