Cẩm Thủy là huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa, có 16 xã và 1 thị trấn với 119 thôn, bản, khu phố.
Giai đoạn 2016 - 2020, toàn huyện có 3 xã khu vực III, 8 xã khu vực II, 6 xã, thị trấn thuộc khu vực I; có 18 thôn, bản đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực II.
Từ năm 2021 đến nay, huyện có 15 xã khu vực I, không còn xã khu vực II, III và thôn đặc biệt khó khăn. Giai đoạn 2016 - 2020, thực hiện tiểu dự án 1 hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng cho các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu, các thôn, bản đặc biệt khó khăn thuộc dự án 2 Chương trình 135.
Trong những năm qua, công tác chỉ đạo thực hiện các chương trình, dự án, chính sách dân tộc trên địa bàn huyện Cẩm Thủy được UBND huyện quan tâm chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cho phòng chức năng tham mưu tổ chức thực hiện các chương trình, dự án, chính sách dân tộc. UBND huyện Cẩm Thủy đã kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo các xã lựa chọn danh mục đầu tư. Việc xây dựng kế hoạch các chính sách được UBND các xã tổ chức thực hiện dân chủ, bàn bạc công khai, có sự tham gia giám sát của người dân.
Các phòng chuyên môn, đơn vị và UBND các xã được giao làm chủ đầu tư, quản lý, thực hiện các nội dung của chương trình, chính sách đã có nhiều cố gắng, khắc phục khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ. Nguồn kinh phí đầu tư, hỗ trợ theo nội dung của chương trình, chính sách trên địa bàn huyện được kiểm tra, thanh tra về cơ bản đang phát huy hiệu quả.
Qua thanh tra đã chỉ ra các khuyết điểm, vi phạm, công tác tổ chức thực hiện dự án của chủ đầu tư hồ sơ lưu trữ không đầy đủ, không khoa học. Lập hồ sơ xây dựng, thông báo mời thầu, hồ sơ dự thầu của tổ thợ thi công các công trình đầu tư theo cơ chế đặc thù không đúng quy định tại Nghị định 161/NĐ-CP ngày 2/12/2016. Không có văn bản đề nghị phòng tài chính - kế hoạch thẩm tra kế hoạch lựa chọn nhà thầu trình UBND huyện phê duyệt quyết định gồm 3 xã: Cẩm Long, Cẩm Phú, Cẩm Liên. Không có văn bản đề nghị phòng kinh tế - hạ tầng kiểm tra trước khi nghiệm thu công trình đưa vào sử dụng. Nghiệm thu khối lượng công trình cao hơn so với thực tế thi công. Lập hồ sơ quyết toán chậm 1 công trình thuộc vốn đầu tư Chương trình 135 năm 2020, xã Cẩm Thạch. Công tác thẩm định thiết kế và dự toán thẩm định chi phí ban giám sát cộng đồng vào tổng mức đầu tư công trình thực hiện theo cơ chế đặc thù không đúng quy định.
Công tác tham mưu ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu 4 công trình không có quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, xã Cẩm Phú 1 công trình, xã Cẩm Long 3 công trình, 5 công trình có quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu sai thẩm quyền, xã Cẩm Long 1 công trình, xã Cẩm Liên 4 công trình sai quy định. Công tác nghiệm thu công trình xây dựng của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, không tổ chức kiểm tra chất lượng công trình và ra thông báo kiểm tra nghiệm thu công trình xây dựng theo quy định. Công tác giám sát thi công xây dựng chưa thường xuyên dẫn đến một số công trình được kiểm tra còn thiếu khối lượng.
Về quản lý vốn đầu tư, trong quá trình thực hiện vẫn còn có những khuyết điểm, vi phạm trong công tác thực hiện thanh toán vốn đầu tư và quyết toán nguồn vốn đầu tư công trình thuộc xã Cẩm Phú. Công tác quyết toán, chậm quyết toán 1 công trình theo quy định về thời hạn quyết toán. Thẩm tra giá trị quyết toán chi phí quản lý dự án áp dụng sai hệ số điều chỉnh theo quy định. Thẩm tra quyết toán chi phí ban giám sát cộng đồng vào giá trị công trình không đúng theo quy định.
Quyết toán công trình khi không có thông báo kiểm tra nghiệm thu công trình xây dựng của phòng chuyên môn theo quy định. Thẩm tra quyết toán công trình không có quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu ở xã Cẩm Phú và Cẩm Long, quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu sai thẩm quyền ở xã Cẩm Long và xã Cẩm Liên.
Trong quá trình thẩm tra quyết toán công trình hoàn thành không phát hiện nguồn kinh phí đã hết nhiệm vụ chi để thu hồi nộp trả ngân sách Nhà nước. Chế độ tài chính đối với học sinh Trường THCS DTNT, hồ sơ tài liệu, chứng từ thanh toán sắp xếp lưu trữ chưa khoa học, chưa tách rõ nội dung chi nguồn kinh phí chế độ tài chính cho học sinh theo Thông tư 109/TTLT-BGD-BTC và nguồn kinh phí khác.
Chứng từ chi hoạt động văn thể, không xây dựng dự toán chi cho từng nội dung hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao, hoạt động tuyên truyền... Trang bị cấp bằng hiện vật cho học sinh khối 6, cấp 2 áo sơ mi (không cấp quần dài) và thời điểm cấp từ tháng 1 đến tháng 4 hàng năm là không đúng quy định. Thời điểm cấp phát học phẩm cho học sinh vào học kỳ II của năm học từ tháng 1 đến tháng 3 hàng năm là không hợp lý, không đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng phục vụ việc học tập của học sinh.
Với những khuyết điểm, vi phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc UBND huyện, Chủ tịch UBND huyện Cẩm Thuỷ (giai đoạn 2019-2020), Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch, Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng, Hiệu trưởng Trường THCS DTNT và các cán bộ có liên quan chịu trách nhiệm về những khuyết điểm, vi phạm liên quan đến lĩnh vực phụ trách. Chủ tịch UBND các xã (giai đoạn 2019-2020) và các đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm về những khuyết điểm, vi phạm trong công tác tổ chức thực hiện dự án hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng.
Thanh tra Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa còn kiến nghị xử lý về kinh tế hơn 95 triệu đồng, giảm trừ sau quyết toán gần 20 triệu đồng. Kiến nghị UBND huyện, Chủ tịch UBND huyện Cẩm Thủy kiểm điểm, xem xét trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có liên quan và đề ra biện pháp khắc phục, sửa chữa kịp thời những hạn chế, khuyết điểm, vi phạm đã chỉ ra trong kết luận thanh tra. Chỉ đạo phòng tài chính - kế hoạch tăng cường rà soát, thực hiện quyết toán vốn đầu tư công trình hoàn thành từ năm 2020 đến nay chưa quyết toán. Tăng cường hướng dẫn các chủ đầu tư công tác chuẩn bị đầu tư, tập hợp và lưu trữ hồ sơ đúng quy định. Theo dõi nguồn kinh phí đã hết nhiệm vụ chi để thu hồi nộp trả ngân sách Nhà nước đúng quy định. Chỉ đạo phòng kinh tế - hạ tầng thực hiện nghiêm công tác quản lý Nhà nước về kiểm tra chất lượng công trình xây dựng theo quy định.
Tăng cường hướng dẫn các chủ đầu tư nâng cao công tác quản lý chất lượng công trình. Chỉ đạo phòng dân tộc tiếp tục thực hiện tốt chức năng tham mưu cho UBND huyện trong tổ chức, kiểm tra, giám sát việc thực hiện dự án, chính sách dân tộc trên địa bàn đúng quy định hiện hành. Chỉ đạo Trường THCS DTNT, đối với các khoản chi thuộc nguồn kinh phí chế độ tài chính cho học sinh phải hạch toán kế toán, quyết toán rõ ràng, chi tiết từng nội dung hoạt động. Thực hiện trang cấp bằng hiện vật cho học sinh khối 6 khi nhập trường và cấp phát học phẩm cho học sinh vào đầu năm học đảm bảo đúng quy định, đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng phục vụ việc học tập của học sinh.