Công ty CP Thuốc lá và Thực phẩm Bắc Giang được thành lập từ năm 2002, đăng ký thay đổi lần thứ 4 ngày 13/8/2018. Công ty có mã số tham gia BHXH: TA0013A; vốn điều lệ 4.776.100.000 đồng; trong đó vốn Nhà nước sở hữu chiếm 45,12%, còn lại là vốn cổ đông khác. BHXH tỉnh Bắc Giang là đơn vị quản lý thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và giải quyết thanh toán các chế độ BHXH từ ngày 01/01/2020; trước đó do BHXH TP Bắc Giang quản lý.

Công ty cổ phần hóa năm 2005, giai đoạn từ 2007 đến tháng 5/2018, Công ty làm ăn thua lỗ và có nguy cơ mất vốn khoảng 31,2 tỷ đồng; tài sản là đất và tài sản trên đất tại trụ sở của công ty được sử dụng để thế chấp, vay vốn Ngân hàng BIDV Chi nhánh Bắc Giang. Do không trả được nợ vay, ngân hàng đã khởi kiện công ty ra tòa án; tài sản thế chấp được đấu giá để thu hồi nợ vào ngày 6/3/2020. Tuy nhiên, công ty không thực hiện bàn giao tài sản cho người trúng đấu giá; do vậy, đến ngày 20/3/2020, Chi cục Thi hành án dân sự TP Bắc Giang đã ban hành quyết định cưỡng chế giao tài sản cho người mua được tài sản bán đấu giá.

Phát hiện công ty nợ BHXH, BHYT, BHTN kéo dài, với số tiền ngày càng lớn, ngày 19/4/2019, BHXH tỉnh Bắc Giang làm việc với công ty về thu, nộp BHXH; tính đến thời điểm này công ty đã nợ BHXH, BHYT, BHTN 15 tháng với số tiền gần 340 triệu đồng. BHXH tỉnh đã yêu cầu công ty nộp số tiền nợ trên nhưng công ty không thực hiện.

BHXH tỉnh Bắc Giang cũng đã tiến hành thanh tra đột xuất chuyên ngành về phương thức đóng BHXH, BHYT, BHTN đối với công ty; thời kỳ thanh tra từ ngày 1/1/2017 đến thời điểm thanh tra. Kết luận Thanh tra số 89/KL-TTr ngày 21/2/2019 đã làm rõ nhiều sai phạm, khuyết điểm; trong đó, tính đến 31/10/2018, công ty còn nợ BHXH, BHYT, BHTN hơn 249 triệu đồng (tương ứng 13 tháng). Ngày 30/11/2018, đoàn thanh tra đã lập biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN nhưng BHXH tỉnh không ban hành quyết định xử phạt theo quy định. Đến nay, Công ty CP Thuốc lá và Thực phẩm Bắc Giang vẫn chưa nộp số tiền hơn 249 triệu đồng nói trên.

Mới đây, Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã tiến hành thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN đối với Công ty CP Thuốc lá và Thực phẩm Bắc Giang; tại Kết luận Thanh tra số 277/KL-TTr ban hành ngày 16/6/2020, hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN của công ty này đã được làm rõ.

Quá trình thanh tra Công ty CP Thuốc lá và Thực phẩm Bắc Giang không cung cấp hồ sơ tài liệu phục vụ thanh tra; vì vậy, cơ quan thanh tra phải kiểm tra, xác minh tại BHXH tỉnh Bắc Giang.

Quá trình kiểm tra cho thấy, tính đến tháng 1/2018, công ty có 44 lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN; đến tháng 2/2020 chỉ còn lại 9 người.

Tính đến tháng 1/2018, số tiền công ty đóng thiếu BHXH, BHYT, BHTN năm trước chuyển sang là 69.402.462 đồng. Số tiền phát sinh từ tháng 1/2018 đến tháng 2/2020 là 492.696.891 đồng nhưng công ty chỉ đóng được hơn 69,2 triệu đồng. Do đó, số tiền còn thiếu chuyển sang tháng 3/2020 là 492.892.883 đồng.

Tính đến tháng 2/2020, công ty đã nợ BHXH, BHYT, BHTN 26 tháng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người lao động; vi phạm Khoản 2 Điều 21 Luật BHXH năm 2014; vi phạm Khoản 9 Điều 1 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT năm 2014; Khoản 2 Điều 44 Luật Việc làm năm 2013 - kết luận của Thanh tra tỉnh Bắc Giang nêu rõ.

Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã yêu cầu Công ty CP Thuốc lá và Thực phẩm Bắc Giang nộp số tiền nợ và tiền lãi chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN tính đến ngày 29/2/2020 cho BHXH tỉnh Bắc Giang, tổng số tiền là 492.892.883 đồng; thời hạn chậm nhất đến ngày 30/7/2020. Đề nghị BHXH tỉnh Bắc Giang đôn đốc công ty nộp ngay số tiền trên; trường hợp không thực hiện thì lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính theo thẩm quyền, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định.

Cơ quan Thanh tra cũng đề nghị Liên đoàn Lao động tỉnh tăng cường phối hợp với BHXH tỉnh Bắc Giang thực hiện khởi kiện, hướng dẫn người lao động khởi kiện ra tòa đối với các doanh nghiệp chậm đóng, nợ đọng tiền BHXH, BHYT, BHTN kéo dài theo quy định. 

Trần Kiên