Phê duyệt thực hiện DA trái thẩm quyền

Theo kết luận thanh tra, chủ trương đầu tư DA KĐT mới Phú Lộc có trong kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2001-2005) của tỉnh Lạng Sơn. Quá trình thực hiện được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Văn bản số 544/CP-NN ngày 20/4/2004 đồng ý chủ trương thực hiện theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng và chỉ đạo UBND tỉnh làm thủ tục thu hồi, giao đất để thực hiện DA và thực hiện cơ chế tài chính trong việc thu tiền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.

Tuy nhiên, sau khi được Thủ tướng chấp thuận, UBND tỉnh đã không thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo; không lập báo cáo xin phép đầu tư để lấy ý kiến bằng văn bản của bBộ quản lý ngành, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và các bộ, ngành, địa phương có liên quan đến DA để báo cáo Thủ tướng cho phép đầu tư là trái với quy định.

Dù chưa được Thủ tưóng Chính phủ cho phép đầu tư nhưng UBND tỉnh vẫn chỉ đạo các cơ quan chức năng căn cứ vào đồ án quy hoạch KĐT mới Phú Lộc để chia tách thành các DA thành phần gồm: KĐT Phú Lộc I, II, III, IV để lập báo cáo nghiên cứu khả thi như một DA đầu tư độc lập là vi phạm Khoản 2, Điều 1 Nghị định số 07/2003/NĐ-CP của Chính phủ.

Điều đáng nói, sau khi chia tách các DA thành phần, UBND không tổ chức đấu thầu công trình, đấu giá đất để lựa chọn nhà thầu mà áp dụng cơ chế tài chính theo hình thức thực hiện DA thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong DA là trái với Điều 15 Quyết định số 22/2003/QĐ-BTC của Bộ Tài chính quy định về thanh toán, hạch toán và quản lý tiền thu được từ quỹ đất tạo vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng.

Đặc biệt, UBND tỉnh Lạng Sơn đã phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, giao nhà đầu tư thực hiện DA KĐT Phú Lộc I (Quyết định số 617/QĐ-UB- XD ngày 15/4/2004), KĐT Phú Lộc II (Quyết định số 570/QĐ-UB-XD ngày 07/4/2004), KĐT Phú Lộc IV (Quyết định số 427/QĐ-UB-XD ngày 23/03/2004) khi chưa được Thủ tướng chấp thuận, cho phép thực hiện (Văn bản số 544/CP-NN ngày 20/4/2004) là trái thẩm quyền.

Điều chỉnh quy hoạch theo ý nhà đầu tư

Việc phê duyệt tổng mức đầu tư gồm cả giá trị hạ tầng kiến trúc là không phù hợp với cơ chế đổi đất lấy hạ tầng; không lập dự toán chi tiết hạ tầng kỹ thuật làm cơ sở để đối trừ tiền đất được quy định; cơ chế tài chính là giao đất thực hiện DA thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong DA là trái các quy định của pháp luật về đất đai.

Sau khi UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi (kèm hồ sơ bản vẽ quy hoạch chi tiết (QHCT) các KĐT Phú Lộc I, II, III, IV) năm 2004 và giao 4 nhà đầu tư thực hiện, theo đề nghị của các nhà đầu tư, UBND tỉnh đã tiến hành thẩm định, phê duyệt điều chỉnh QHCT tỷ lệ 1/500 KĐT Phú Lộc I,  II là 11 lần, KĐT Phú Lộc III là 5 lần, KĐT Phú Lộc IV là 17 lần.

Đặc biệt, sau điều chỉnh, diện tích đất ở tại các KĐT Phú Lộc I, II, III, IV tăng 77.065 m2 nhưng diện tích đất cây xanh giảm 74.956 m2 so với quy hoạch chi tiết KĐT mới Phú Lộc đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1000/QĐ-UB-QH ngày 14/5/2003.

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra, công tác thu hồi đất, giao đất thực hiện DA, UBND ban hành quyết định thu hồi 141.974,8m2 đất thực hiện DA KĐT Phú Lộc I và 323.462,7m2 đất thực hiện DA KĐT Phú Lộc IV trái thẩm quyền.

Tại DA KĐT Phú Lộc II, III và các nút giao thông không lập phương án tổng thể về bồi thường, giải phóng mặt bằng; không thông báo cho người đang sử dụng đất biết về lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển, phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện DA nhưng Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND TP Lạng Sơn vẫn tham mưu trình UBND tỉnh ban quyết định thu hồi đất thực hiện DA; quyết định thu hồi đất nhưng không ghi rõ về diện tích cụ thế đối với từng thửa đất, nội dung thu hồi chung cho tất cả các thửa đất.

“Quyết định thu hồi đất không tuân thủ các quy định của pháp luật về đất đai dẫn tới việc thực hiện kê khai, kiểm đếm không xác định rõ diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi trên tổng diện tích đất nông nghiệp của các hộ gia đình cá nhân đang sử dụng đế làm căn cứ xét duyệt, bố trí tái định cư cho các hộ dân” - kết luận nêu rõ.

Ngoài ra, công trình đường 37m tại KĐT Phú Lộc I, II nhà đầu tư thực hiện đầu tư xây dựng khi chưa được các cơ quan thẩm quyền giao đất.

Không đảm bảo tiến độ dự án

Tính đến nay, sau 14 năm được triển khai tiến độ thực hiện DA.  Đối với DA KĐT Phú Lộc I, II mới đạt 28,7 % so với tổng mức đầu tư được phê duyệt, không đáp ứng tiến độ hoàn thành năm 2018 tại quyết định phê duyệt điều chỉnh bổ sung DA; DA KĐT Phú Lộc III đã thực hiện đầu tư xây dựng đạt 70% là chưa đảm bảo tiến độ theo DA được phê duyệt; DA KĐT Phú Lộc IV đến nay 13,3% theo quyết định phê duyệt điều chỉnh, bổ sung.

Đáng chú ý, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành các quyết định giao quỹ đất ở tại DA cho nhà đầu tư DA để chuyển nhượng. Cụ thể, tại KĐT Phú Lộc I và II, UBND tỉnh này ra 10 quyết định giao cho nhà đầu tư 477 ô đất có tổng diện tích 49.000m2 quỹ đất ở. Đến nay, nhà đầu tư này đã chuyển nhượng 391/477 ô, thu hơn 153 tỉ đồng. Tại DA KĐT Phú Lộc IV, UBND tỉnh ban hành 35 quyết định, giao cho nhà đầu tư 797 ô đất, nhà đầu tư đã chuyển nhượng hết, thu 480 tỉ đồng.

Theo kết luận thanh tra, việc giao đất ở thuộc DA cho nhà đầu tư để bán nhưng không thu tiền sử dụng đất là trái quy định Luật Đất đai, gây thất thu cho ngân sách.

Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Lạng Sơn tính toán lại diện tích quỹ đất 12% khi phê duyệt quyết toán DA hoàn thành và việc nhà đầu tư được giao thực hiện các công trình công cộng để đối trừ; đồng thời làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ngành các thời kỳ liên quan đến sai phạm để có hình thức xử lý kỷ luật phù hợp hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.

Bảo Anh