Ngay từ đầu năm 2024, UBND tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương tập trung triển khai kế hoạch thanh tra với tinh thần chủ động, tích cực, khẩn trương, chặt chẽ, khoa học, phù hợp với tình hình thực tiễn. Chú trọng thanh tra đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Các cuộc thanh tra được tiến hành đảm bảo đúng thời hạn, quy trình, thủ tục, đảm bảo chất lượng, hiệu quả; không để xảy ra chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động kiểm tra, thanh tra, nhất là trong hoạt động thanh tra chuyên ngành đối với các doanh nghiệp. Quan tâm, chỉ đạo, đôn đốc, xử lý dứt điểm tồn tại sau thanh tra, đảm bảo thu hồi tài sản thất thoát, bị chiếm đoạt.
Trên cơ sở định hướng của Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh giao Thanh tra tỉnh triển khai thực hiện việc thanh tra đột xuất đối với công tác lập quy hoạch và thực hiện quy hoạch của các cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện chức năng, nhiệm vụ lập, thẩm định, phê duyệt, quản lý và thực hiện quy hoạch xây dựng; công tác quản lý quy hoạch; các dự án có sử dụng đất trên địa bàn toàn tỉnh; thanh tra trách nhiệm về thực hiện công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công cho người dân và doanh nghiệp
UBND tỉnh Lào Cai giao Thanh tra tỉnh tổ chức thanh tra đột xuất về công tác quản lý, sử dụng tài sản công đối với tối thiểu 3 đơn vị trong năm 2024; rà soát các kết luận thanh tra về khoáng sản từ năm 2020 đến nay để kịp thời chỉ đạo, chấn chỉnh, xử lý, giải quyết theo thẩm quyền.
Trong 6 tháng đầu năm 2024, công tác thanh tra hành chính được chú trọng đã triển khai tổng số cuộc thực hiện trong kỳ là 39 cuộc; số cuộc triển khai từ các kỳ trước chuyển sang là 11 cuộc, số cuộc triển khai trong kỳ là 28 cuộc trong đó có 31 cuộc thanh tra theo kế hoạch và 8 cuộc thanh tra đột xuất với 125 đơn vị được thanh tra (giảm 8 cuộc thanh tra nhưng tăng 9 đơn vị được thanh tra so với cùng kỳ năm 2023).
Thực hiện ban hành 17 kết luận thanh tra, các cuộc thanh tra tập trung chủ yếu vào lĩnh vực đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản, tình hình thực hiện nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước của một số cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn; thanh tra trách nhiệm của Thủ trưởng trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.
Qua công tác thanh tra đã xác định tổng sai phạm về tiền là 3,623 tỷ đồng (tăng 67% so với cùng kỳ năm 2023), trong đó đã kiến nghị thu hồi về ngân sách Nhà nước 1,032 tỷ đồng, xử lý khác 2,591 tỷ đồng. Thanh tra tỉnh Lào Cai là cơ quan có kết quả thanh tra hành chính cao nhất với số tiền sai phạm phát hiện là 1,465 tỷ đồng; trong đó, kiến nghị thu hồi về ngân sách 816 triệu đồng và xử lý khác về kinh tế 649 triệu đồng.
Có 42 kết luận thanh tra được thực hiện đôn đốc, kiểm tra trong kỳ báo cáo, trong đó có 28 kết luận đã hoàn thành việc thực hiện các kiến nghị nêu tại kết luận. Tổng số tiền phải thu hồi về ngân sách Nhà nước lũy kế là 1,395 tỷ đồng, đến thời điểm báo cáo đã thu hồi 1,059/1,393 tỷ đồng về ngân sách Nhà nước. Số còn lại tiếp tục đôn đốc thu hồi là 336 triệu đồng.
Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm việc thực hiện các quy định của pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng: Công tác quản lý, điều hành được quan tâm thực hiện với 33 văn bản chỉ đạo được ban hành mới. Ngành Thanh tra đã tiến hành 4 cuộc thanh tra trách nhiệm thủ trưởng trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng tại 12 đơn vị, đến nay đã ban hành 4 kết luận thanh tra.
Công tác thanh tra trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực, đặc biệt là số liệu phát hiện sai phạm về kinh tế. Các kiến nghị chuyển cơ quan điều tra đã góp phần nâng cao hiệu lực, khẳng định sự nghiêm minh của pháp luật và sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh; các kiến nghị xử lý liên quan đến lĩnh vực đất đai đã góp phần khắc phục những bất cập, sơ hở trong thực hiện chính sách pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trên địa bàn.
Bên cạnh những ưu điểm đã đạt được, tại một số cơ quan, đơn vị việc triển khai kế hoạch thanh tra năm 2024 còn khá chậm, kết luận thanh tra chưa có nhiều nội dung liên quan đến việc kiến nghị sửa đổi cơ chế chính sách để phù hợp với tình hình mới; một số đoàn thanh tra còn phải gia hạn thời gian thanh tra.
Nguyên nhân của tình trạng trên một phần do một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự chủ động trong công tác, năng lực của một bộ phận công chức làm công tác thanh tra còn hạn chế. Mặt khác, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn về tài chính do ảnh hưởng của dịch bệnh nên chưa có khả năng thực hiện nghĩa vụ với ngân sách đối với số tiền sai phạm phải thu hồi.