Các báo cáo, tới từ Ý đến Venezuela đến Ghana, mô tả hành vi hối lộ, thiên vị và các hành vi tham nhũng khác mà công dân chứng kiến trong việc cung cấp viện trợ nhân đạo, thực thi các hạn chế đi lại và di chuyển cũng như trong việc cung cấp xét nghiệm và điều trị COVID-19.

“COVID-19 không chỉ là một cuộc khủng hoảng kinh tế và sức khỏe. Đó là một cuộc khủng hoảng tham nhũng,” Alison Matthews, Giám đốc Chương trình ALAC tại Tổ chức Minh bạch Quốc tế cho biết. “Và chúng tôi nhận thấy nó ảnh hưởng đến những người dễ bị tổn thương nhất, bao gồm cả nhân viên y tế tuyến đầu. Các Chính phủ đang làm mất lòng công dân của họ khi tham nhũng ngăn cản người dân tiếp cận với sự hỗ trợ và dịch vụ mà họ cần ”.

Ngoài việc ghi nhận tham nhũng trong việc cung cấp dịch vụ, các báo cáo gửi tới ALAC cũng đã tiết lộ những trường hợp chết người do các yếu tố không chính đáng ảnh hưởng đến việc mua sắm vật tư y tế. Ví dụ, ở Nga, những báo cáo này đã kích hoạt một cuộc điều tra về các hợp đồng của Chính phủ, sau khi một máy thở bị lỗi được mua từ Tập đoàn Quốc doanh Rostec, đã gây ra một vụ hỏa hoạn tại một bệnh viện ở St.Petersburg khiến 5 bệnh nhân mắc COVID-19 thiệt mạng.

Daniel Eriksson, Giám đốc Điều hành của Tổ chức Minh bạch Quốc tế, cho biết: “Những kẻ tham nhũng đã lợi dụng cuộc khủng hoảng COVID-19 để dốc tiền cho đầy túi, sẵn sàng đánh đổi bằng sinh mạng của người dân. Nhưng công dân có quyền báo cáo tham nhũng. Bằng cách này, họ cung cấp bằng chứng cần thiết để truy bắt được những kẻ tham nhũng, buộc những người nắm quyền lực phải giải trình và vận động chính sách để tạo sự thay đổi thực sự. Cùng nhau, chúng ta có thể yêu cầu các tổ chức Chính phủ hoạt động một cách minh bạch, phản ứng nhanh với tình hình và có trách nhiệm với những hành động của mình.”

“Những người tìm kiếm công lý tại ALAC thường tìm tới chúng tôi như một phương sách cuối cùng. Thông thường, các kênh của Chính phủ không hiệu quả hoặc thậm chí không an toàn để báo cáo tham nhũng và những người có hành vi sai trái sẽ không bị trừng phạt,” Matthews cho biết. “Công việc của chúng tôi là mang đến cho những người này hy vọng và hỗ trợ họ lên tiếng một cách an toàn. Tham nhũng sẽ chỉ dừng lại khi chúng ta hợp tác với nhau để tạo ra sự thay đổi”.

Trần Minh Tuấn (Theo Transparency International)