Hà Tĩnh: Dự án đội vốn hàng nghìn tỷ đồng tiếp tục xin gia hạn

Liên tục xin gia hạn

D.A hồ chứa nước, tràn xả lũ hồ Rào Trổ ban đầu UBND tỉnh Hà Tĩnh giao cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Kinh doanh nước (Cty nước Hà Tĩnh) thực hiện. Cty nước Hà Tĩnh đã triển khai thực hiện D.A với giá trị khối lượng ước đạt 33,45 tỷ đồng nhưng do chậm tiến độ nên UBND tỉnh Hà Tĩnh ra Quyết định số 837/QĐ-UBND ngày 25/3/2011 chấm dứt hoạt động và thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư của Cty này.

Tháng 4/2011, UBND tỉnh Hà Tĩnh có Văn bản số 1179/UBND-CN đồng ý cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn (Tập đoàn Hoành Sơn) lập hồ sơ, thủ tục D.A đầu tư cấp nước Khu kinh tế (KKT) Vũng Áng. Ngày 12/9/2012, chủ đầu tư có Quyết định số 289/QĐ-DACT phê duyệt D.A với tổng mức đầu tư trên 4.415,38 tỷ đồng.

Theo kế hoạch thì D.A Rào Trổ sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng đầu năm 2016 nhưng Tập đoàn Hoành Sơn lại xin gia hạn đến năm 2018 sẽ hoàn thành. Trước đó, tháng 4/2017, UBND tỉnh Hà Tĩnh có công văn phê bình chủ đầu tư D.A vì không chấp hành ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, thiếu quyết liệt trong chỉ đạo điều hành và tổ chức thực hiện D.A làm chậm tiến độ thi công công trình, không đáp ứng được yêu cầu kế hoạch tiến độ thi công đã phê duyệt. Nhưng đến nay, Tập đoàn Hoành Sơn lại tiếp tục xin gia hạn D.A và hứa sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng sang năm 2019.

Nguyên nhân từ việc chỉ định thầu vi phạm luật

Tại Văn bản số 8458/VPCP-KHTH ngày 28/11/2011 của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có ý kiến giaoUBND tỉnh Hà Tĩnh lựa chọn doanh nghiệp thực hiện D.A đúng quy định về quản lý đầu tư xây dựng và Bộ Tài chính đã có Văn bản số 13609/BTC-ĐT chỉ đạo: Đây là D.A có tổng mức đầu tư lớn, yêu cầu kỹ thuật cao, UBND tỉnh cần lựa chọn doanh nghiệp có đủ năng lực tài chính, kỹ thuật để thực hiện D.A.

Tiếp theo ngày 30/1/2013, Văn phòng Chính phủ ban hành Văn bản số 49/TB-VPCP giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, UBND tỉnh Hà Tĩnh và các cơ quan liên quan kiểm tra năng lực (cả về chuyên môn và tài chính) kinh nghiệm quản lý thực hiện D.A của chủ đầu tư.

Ngày 24/4/2013, Thủ tướng chính phủ có Văn bản số 547/TTg-KTN yều cầu UBND tỉnh Hà Tĩnh xem xét và chịu trách nhiệm toàn diện trong việc lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực, kinh nghiệm để đảm bảo chất lượng và tiến độ D.A.

Tiếp đến, Thanh tra Chính phủ vào cuộc và đã có Kết luận số 1538/KL-TTCP ngày 3/7/2014. Nội dung kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ: Chủ đầu tư và Ban quản lý D.A đều là các đơn vị không chuyên ngành và chưa có kinh nghiệm; việc điều hành của chủ đầu tư với đơn vị thi công còn nể nang, thiếu quyết liệt; đơn vị thi công không chấp hành chỉ đạo củachủ đầu tư, thiếu trách nhiệm và không huy động được nhân lực theo đường găng tiến độ. Trong quá trình thực hiện D.A, chủ đầu tư đã chỉ định thầu các gói thầu tư vấn và xây dựng. Theo quy định của Luật Đấu thầu 2005, D.A sử dụng vốn Nhà nước từ 30% trở lên cho mục tiêu đầu tư phát triển phải thực hiện đấu thầu. Thực tế chủ đầu tư chỉ định thầu là vi phạmLuật Đấu thầu.

Cho nên Thanh tra Chính phủ đánh giá, việc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Vũng Áng quyết định phê duyệt D.A khi chưa xác định được nguồn vốn đầu tư là vi phạm Luật Xây dựng 2003 và Luật Thực hành tiết kiệm chống lãng phí năm 2005. Bởi ngân sách hỗ trợ kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng do UBND huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) thực hiện thì phần vốn Nhà nước so với tổng mức đầu tư là 1.390 tỷ đồng, chiếm hơn 31,4%. Theo quy định của Luật Đấu thầu năm 2005: “D.A sử dụng vốn Nhà nước từ 30% trở lên cho mục tiêu đầu tư phát triển phải đấu thầu”, nhưng chủ đầu tư đã chỉ định các gói thầu tư vấn và xây dựng, trong đó có cả nhà thầu là cổ đông của chủ đầu tư.

Trước đó, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầuThanh tra Chính phủ làm rõ việc điều chỉnh tổng mức kinh phí D.A cung cấp nước cho KKT Vũng Áng từ 1.770 tỷ đồng lên 4.400 tỷ đồng và việc được hỗ trợ từ ngân sách địa phương. Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn quy trách nhiệm thuộc về Thường trực UBND tỉnh Hà Tĩnh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Quản lý KKT Vũng Áng, Giám đốc Công tyĐầu tư và Phát triển Vũng Áng và Thủ trưởng cơ quan có trách nhiệm liên quan.

Thiết nghĩ D.A xây dựng hệ thống cấp nước cho KKT Vũng Áng có tính chất cấp bách, là một trong những điều kiện về cơ sở hạ tầng kỹ thuật không thể thiếu nhằm thu hút đầu tư những D.A quan trọng khác lại được giao cho Tập đoàn HoànhSơn đảm nhiệm thi công dự kiến đến đầu năm 2016 sẽ đi vào hoạt động nhưng đến đầu năm 2019 vẫn ì ạch.

Vậy, việc đội vốn hàng ngàn tỷ đồng, chậm tiến độ nhiều năm liên tục gây bức xúc trong dư luận thì cá nhân nào, tập thể nào đứng ra chịu trách nhiệm?

 Nguyễn Cao Cường