Dự án đường Tân Sơn Nhất - Bình Lợi - Vành đai ngoài: Phải sửa sai và tôn trọng sự thật

Dù nhiều cơ quan chức năng, trong đó có Thanh tra Chính phủ và cả Thủ tướng Chính phủ có văn bản đề nghị, nhưng Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh vẫn chưa giải quyết dứt điểm sai sót này đúng quy định của pháp luật và đúng sự thật khách quan trên cơ sở đồng thuận với dân.

Thu hồi đất trái pháp luật

Tháng 01/2007, Thủ tướng Chính phủ đã xác định rõ hướng tuyến của DA đường TSN - BL - VĐN không đi vào khu nhà đất của 49 hộ dân tổ 62. Nhưng không hiểu vì sao, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh vẫn có quyết định thu hồi nhà đất của dân để làm đường và trồng cây xanh.

Theo hồ sơ vụ việc, nhà đất của 49 hộ dân tổ 62 hình thành từ năm 1978 theo chủ trương của Đảng ủy và UBND phường 3, quận Gò Vấp là bố trí những gia đình cán bộ, gia đình có truyền thống Cách mạng về khu vực đất ven Công viên Gia Định để nhằm cải hoá bớt tệ nạn xã hội. Đường Nguyễn Thái Sơn đoạn qua nhà đất của 49 hộ dân được đưa vào sử dụng năm 2004, với lộ giới rộng hơn 25m. 

Ngày 22/01/2007, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 101/QĐ-TTg phê duyệt quy hoạch phát triển giao thông vận tải TP. Hồ Chí Minh đến năm 2020 và tầm nhìn sau năm 2020. Theo đó, hướng tuyến của DA đường TSN - BL - VĐN sẽ đi qua nút giao thông Nguyễn Thái Sơn, theo đường Hoàng Minh Giám, qua đường Hoàng Văn Thụ để ra vòng xoay Lăng Cha Cả, không đi vào Sân bay TSN Như vậy, nhà đất của 49 hộ dân không nằm trong diện phải thu hồi để thực hiện DA này. Trước đó, từ năm 1996, nhiều cơ quan chức năng của TP. Hồ Chí Minh cũng đã có văn bản xác nhận đoạn đường từ khu vực Sân bay TSN đến ngã năm Nguyễn Thái Sơn không thuộc diện quy hoạch hướng tuyến của đường TSN - BL - VĐN, mà chỉ là đoạn đường có lộ giới 20m đảm bảo chiều đi vào sân bay TSN. Như vậy, nhà đất của 49 hộ dân phù hợp với quy hoạch hiện trạng giao vì lộ giới hiện hữu của đường Nguyễn Thái Sơn là hơn 25m.

Bất ngờ, ngày 04/01/2008, lấy lý do chuẩn bị đầu tư xây dựng tuyến đường TSN - BL - VĐN, ông Nguyễn Hữu Tín, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh đã ký Quyết định số 19/QĐ-UBND thu hồi hơn 597.000 m2 đất thuộc địa bàn 4 quận Tân Bình, Gò Vấp, Bình Thạnh, Thủ Đức, trong đó có nhà đất của 49 hộ dân tổ 62, phường 3. Nhận thấy điều bất hợp lý nên người dân đã kiến nghị làm rõ việc nhà đất của họ có thuộc diện phải thu hồi để làm đường như nội dung Quyết định số 19/QĐ-UBND hay không?

Sự thật là nhà đất của 49 hộ dân không nằm trong hướng tuyến làm  đường. Điều này cũng đã được Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP. Hồ Chí Minh phân tích tại Văn bản số 6493/TNMT-QHSDĐ ngày 13/8/2008 là: Phần diện tích hơn 113.000 m2 đất tại quận Gò Vấp bị thu hồi theo Quyết định số 19/QĐ-UBND không nằm hoàn toàn trong phạm vi DA đường TSN-BL-VĐN. Trong đó, có phần nhà đất với diện tích 3.313,4m2 nằm giữa ranh của đường Nguyễn Thái Sơn (có lộ giới 20m) và ranh Công viên Gia Định, trên phần đất này có 49 nhà dân. Vì mục đích thu hồi đất của Quyết định số 19/QĐ-UBND là xây dựng DA đường TSN-BL-VĐN nên khi thu hồi dãy nhà đất của 49 hộ dân không nằm trong phạm vi tuyến đường đã gặp trở ngại và có hộ dân đã khiếu nại.

Trên cơ sở phân tích này của Sở TN&MT, lẽ ra Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh phải điều chỉnh không thu hồi nhà đất của 49 hộ dân, và giao UBND quận Gò Vấp thực hiện thủ tục pháp lý về nhà đất cho dân. Nhưng lấy lý do cần trồng cây xanh, ngày 25/8/2008, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh lại ký thêm Quyết định số 3659/QĐ-UBND là phần không tách rời Quyết định số 19/QĐ- UBND với mục đích thu hồi nhà đất của 49 hộ dân từ làm đường sang trồng cây xanh theo quy định được duyệt (?).
 

Những bất hợp lý của Quyết định số 19/QĐ-UBND đã được Thanh tra Chính phủ làm rõ tại Kết luận 158/KL-TTCP là nhà đất của 49 hộ dân không thuộc diện phải thu hồi cho DA đường TSN-BL-VĐN. Việc Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 19/QĐ-UBND không phù hợp với các quy định của pháp luật. Gần đây nhất, ngày 23/9/2011, Giám đốc Sở TN&MT cũng đã có Văn bản 5923/TNMT-QHSDĐ đề xuất Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh điều chỉnh phần diện tích đất 2.507,7 m2 ra khỏi phạm vi thu hồi đất của Quyết định số 19/QĐ - UBND. Đây là phần đất nhà ở đô thị của 49 hộ dân mà từ tháng 8/2008 đến nay đã bị UBND TP. Hồ Chí Minh thu hồi bổ sung để trồng cây xanh cho DA đường TSN-BL-VĐN.

Cần đối thoại với dân

Đúng sai đã rõ nhưng đến thời điểm này, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh vẫn chưa giải quyết dứt điểm kiến nghị của 49 hộ dân theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, cũng như Kết luận của Thanh tra Chính phủ. Trong khi đó, dân vẫn kiến nghị cần đối thoại để thống nhất hướng giải quyết đúng lý hợp tình.

Trên thực tế, từ năm 2005 đến nay, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh đã bỏ qua mọi kiến nghị của nhiều cơ quan chức năng về giải quyết vụ việc này đúng quy định. Ngay cả sau gần 10 tháng kể từ khi Thanh tra Chính phủ có Kết luận phân tích rõ đúng sai, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh vẫn “im lặng”.

Một lần nữa, người dân lại phải tiếp tục “gõ cửa” các cơ quan chức năng kiến nghị Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh, Chủ tịch UBND quận Gò Vấp và các cơ quan có liên quan phải thực hiện nghiêm túc nội dung chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện Kết luận thanh tra số 158/KL - TTCP để ra quyết định điều chỉnh việc thu hồi đất của 49 hộ dân.

Rất tiếc, khi người dân khiếu nại, thì của các cơ quan chức năng của TP. Hồ Chí Minh lại không giải quyết đúng theo quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo.

Trên cơ sở nội dung kiến nghị của 49 hộ dân, ngày 28/10/2011, Trụ sở tiếp công dân của Trung ương Đảng và  Nhà nước phía Nam đã có Văn bản số 166/CV.TDTƯ xác định việc giải quyết những nội dung này thuộc thẩm quyền và trách nhiệm của Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh. Tại văn bản này, ông Nguyễn Văn Hòa, Phụ trách Trụ sở tiếp công dân thông báo chuyển toàn bộ nội dung khiếu nại của 49 hộ dân để UBND TP. Hồ Chí Minh tiếp nhận, giải quyết và trả lời công dân đúng theo trình tự quy định của pháp luật và thông báo kết quả cho Trụ sở tiếp công dân biết theo quy định tại Nghị định 89/CP ngày 07/8/1997 của Chính phủ.

Ngày 01/11/2011, trao đổi với phóng viên các cơ quan thông tấn báo chí, ông Mạc Nguyên Chung, chủ hộ số A40, đại diện cho 49 hộ dân, cho biết: Là những công dân chấp hành đúng pháp luật, chúng tôi đã chấp nhận cảnh sống tạm bợ nhiều năm qua để chờ đợi Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành quyết định công nhận nhà đất của 49 hộ dân không thuộc DA đường TSN-BL-VĐN như sự thật khách quan vốn có. Ngoài ra, người dân cũng mong các cơ quan chức năng sẽ có văn bản công nhận diện tích nhà đất của 49 hộ dân phù hợp quy hoạch đô thị để các hộ dân tiếp tục thực hiện các thủ tục về nhà đất đã bị UBND quận Gò Vấp tạm ngừng thời gian qua. Vì nhà đất của người dân từ năm 2005 đã được UBND TP. Hồ Chí Minh xác định là đất ở đô thị và về pháp lý thì đủ điều kiện được cấp giấy tờ sở hữu do nhà đất ổn định trên thực địa trước 15/10/1993. Nếu căn cứ theo Chỉ thị số 1474/CT - TTg ngày 24/8/2011 của Thủ tướng Chính phủ thì nhà đất của 49 hộ dân phải được ưu tiên giải quyết thủ tục cấp giấy chứng nhận sử dụng đất và tài sản trên đất.

Đến khi Thanh tra Chính phủ có kết luận đúng như sự thật là nhà đất của dân không thuộc DA, và quyết định thu hồi đất của Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh là không phù hợp với quy định thì chúng tôi lại càng thêm tin tưởng là Đảng và Nhà nước đã giúp 49 hộ dân thoát khỏi cảnh bị thu hồi nhà đất trái luật.

Mong muốn của người dân tổ 62 là Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh cần đối thoại với 49 hộ dân về những sai sót tại Quyết định số 19/QĐ - UBND trên cơ sở tôn trọng sự thật, nhằm giải quyết dứt điểm vụ việc, để người dân sớm an cư lạc nghiệp, thay vì tiếp tục phải kiến nghị “đòi công lý”.

Làm được như vậy, cũng là cách để Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh chấp hành nghiêm ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và Kết luận của Thanh tra Chính phủ đối với DA này.