Chiều nay, 8/1, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì cuộc họp trực tuyến về tình hình xử lý hàng hóa ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc.
Đây là cuộc họp thứ 2 trong vòng 2 tuần qua về vấn đề này, với sự tham dự của một số bộ và các địa phương có cửa khẩu, các địa phương có vùng sản xuất nông sản lớn.
Mở đầu cuộc họp, Phó Thủ tướng nói, dù các bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cố gắng, nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, trong đó, nhiều xe đã phải đổ bỏ hàng hóa, gây thiệt hại lớn cho người sản xuất.
Giải pháp đưa ra thời gian qua đã đúng chưa? Nếu đúng rồi thì tổ chức thực hiện đã nghiêm túc chưa? Nếu chưa đúng thì cần đưa ra các giải pháp mới, Phó Thủ tướng đặt vấn đề.
Còn 3.609 xe ùn tắc tại các cửa khẩu
Báo cáo tình hình, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết, sau cuộc họp lần thứ nhất, tính đến sáng 7/1, tổng số lượng xe còn tồn tại các cửa khẩu là 3.609 xe (giảm khoảng 2.500 xe), trong đó tại tỉnh Lạng Sơn còn tồn 2.015 xe (giảm 2.189 xe), tại tỉnh Quảng Ninh còn tồn 1.260 xe (giảm 295 xe).
Số lượng xe giảm phần lớn là chuyển tiêu thụ nội địa nhưng cũng có một phần chuyển sang xuất khẩu chính ngạch qua Cửa khẩu Hữu Nghị, một phần chuyển qua xuất khẩu theo đường biển.
Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết thêm, sau nhiều cuộc làm việc tích cực giữa các bộ, ngành, địa phương của hai nước, tình hình đã được cải thiện hơn. Tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) đã tiến hành đánh giá tình hình thực tế công tác phòng chống dịch tại từng cửa khẩu để khôi phục hoạt động thông quan tại một số cửa khẩu.
“Hiện nay, trên tuyến biên giới phía Bắc đã có 10 cửa khẩu, lối mở hoạt động”, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nói.
Cửa khẩu quốc tế đang hoạt động là 04/07 cửa khẩu (Cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn), Ga Quốc tế đường sắt Đồng Đăng (Lạng Sơn); Ga Quốc tế đường sắt Lào Cai, Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Lào Cai); cửa khẩu chính đang hoạt động là 04/06 cửa khẩu; cửa khẩu phụ đang hoạt động là 02/21; các lối mở/điểm thông quan vẫn đang tạm thời đóng.
    |
 |
| Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh |
Tuy vậy, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cũng cho biết, dù các tỉnh biên giới đã liên tục khuyến cáo nhưng rải rác vẫn còn tình trạng tiếp tục đưa nông sản (chủ yếu là dưa hấu) lên Cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), trung bình khoảng 10 xe/ngày.
Đưa hàng vào các nhà máy, xuất khẩu chính ngạch bằng đường biển, đường sắt
“Vậy các địa phương cửa khẩu có thông báo cho các địa phương khác biết việc hạn chế xe lên cửa khẩu hay không, ai là người tiếp nhận và xử lý thông tin như thế nào?”, Phó Thủ tướng hỏi sau khi nghe báo cáo của Bộ Công Thương.
Ông cũng đặt vấn đề về việc mở thêm các kênh tiêu thụ nông sản bị ùn tắc như đưa vào hệ thống phân phối của các trung tâm, đô thị lớn, vào các nhà máy chế biến, xuất khẩu bằng đường sắt, đường thủy…
Theo lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn, địa phương đã có văn bản đề nghị UBND các tỉnh, TP phối hợp kiểm soát nông sản xuất khẩu qua địa bàn tỉnh; khuyến cáo các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp, các cá nhân, đơn vị liên quan tạm dừng đưa hàng hóa lưu tại các cửa khẩu, đồng thời có phương án hỗ trợ tiêu thụ nội địa, chế biến sau thu hoạch.
“Với năng lực thông quan hiện nay từ 80 - 100 xe/ngày thì dự kiến từ nay đến khi nghỉ Tết thì số lượng xe đang tồn tại Cửa khẩu Chi Ma sẽ được giải quyết", lãnh đạo Lạng Sơn khẳng định.
Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, bộ vừa tổ chức hội nghị trực tuyến về tiêu thụ nông sản, tại đó, nhiều doanh nghiệp, nhà máy chế biến lên tiếng sẵn sàng thu mua nông sản ùn tắc tại biên giới. Nhiều xe container đã quay lại, đưa hàng vào các nhà máy.
“Phía Mỹ vừa có thông báo trong 60 ngày tới sẽ chính thức cho xuất khẩu quả bưởi vào Mỹ. Sau quả bưởi, các cơ quan chức năng của Mỹ sẽ tiếp tục xem xét nhập khẩu quả dứa”, ông Nam báo cáo.
Ngoài ra, tới đây Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn sẽ tổ chức cuộc làm việc với các hiệp hội, doanh nghiệp để xuất khẩu thanh long sang Trung Quốc bằng đường biển.
|
 |
| Toàn cảnh cuộc họp trực tuyến về tình hình xử lý hàng hóa ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Ảnh Đức Tuân |
Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông khẳng định, hoàn toàn có thể xuất khẩu qua đường sắt, đường biển sang Trung Quốc, riêng đường sắt, có thể chuyên chở 80 container hàng hóa mỗi ngày vào thị trường này. Tuy nhiên, phải là xuất chính ngạch, có hồ sơ đầy đủ.
Phải làm bài bản, có giải pháp căn cơ
Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đánh giá, “Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã cố gắng, kết quả tuy chưa được như mong muốn là hạn chế hoàn toàn việc ùn tắc nhưng cũng khá tích cực”.
Tuy nhiên, số lượng xe ùn tắc tại các cửa khẩu còn lớn. Đặc biệt, hiện vẫn còn tình trạng xe ở các địa phương kéo về các cửa khẩu biên giới.
Vì vậy, ông yêu cầu các Bộ Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Ngoại giao, Tài chính, ngành Hải quan, lãnh đạo các địa phương biên giới tiếp tục có các cuộc làm việc với các cơ quan chức năng, các địa phương của Trung Quốc để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thông quan hàng hoá đang ùn tắc tại cửa khẩu, làm sao tăng thời gian thông quan, tăng số lượng cửa khẩu hoạt động.
Bộ Y tế có hướng dẫn cụ thể, tăng cường cho các địa phương về phòng chống dịch COVID-19, bao gồm cả trang thiết bị và nhân lực.
Các địa phương biên giới nắm chắc tình hình để điều phối xe, tránh tình trạng xe hàng dồn ứ về cửa khẩu biên giới.
“Các đồng chí thông báo cho các địa phương khác biết để các địa phương thông báo cho doanh nghiệp, để xe không chở hàng về biên giới, nằm chờ hàng tuần. Các địa phương có quyền thông báo, có quyền điều phối theo chỉ đạo của Chính phủ”, Phó Thủ tướng nêu rõ.
Ông giao nhiệm vụ cho các Bộ, ngành, địa phương phấn đấu trước Tết Nguyên đán không còn tình trạng xe chở hàng hóa tồn đọng tại các cửa khẩu.
Về các giải pháp lâu dài, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương xây dựng chương trình, kế hoạch tổng thể từ khâu quy hoạch, kế hoạch sản xuất, tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, mẫu mã, truy xuất nguồn gốc; nâng cao năng lực, chất lượng dịch vụ logistics; xác định rõ các thị trường tiêu thụ…
“Phải làm bài bản, căn cơ để chuyển từ xuất khẩu tiểu ngạch là chủ yếu sang xuất khẩu chính ngạch”, Phó Thủ tướng nêu đề bài cho các bộ, ngành, địa phương.
Các bộ, ngành, trong đó có ngành đường sắt, hàng hải nghiên cứu, có các giải pháp phục vụ việc đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch, hạn chế xuất khẩu tiểu ngạch.