Ngày 3/6/1970, Uỷ ban Hành chính tỉnh Lai Châu ban hành Quyết định số 19/QĐ-UB thành lập Ban Thanh tra tỉnh Lai Châu, tiền thân của Thanh tra tỉnh Điện Biên ngày nay. 

45 năm qua, các thế hệ Thanh tra tỉnh Điện Biên luôn phát huy truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, không ngừng phấn đấu, vượt qua mọi khó khăn thách thức, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Công tác tổ chức, xây dựng lực lượng trong những năm qua không ngừng được quan tâm, củng cố và kiện toàn. Năm 2004, sau khi chia tách tỉnh Lai Châu thành 2 tỉnh Lai Châu và Điện Biên, ngành Thanh tra tỉnh Điện Biên có Thanh tra tỉnh, 8 tổ chức Thanh tra huyện, thị xã và 13 tổ chức Thanh tra ngành, với tổng số 84 cán bộ, công chức. 

Đến năm 2015, ngành Thanh tra tỉnh Điện Biên đã lớn mạnh, gồm Thanh tra tỉnh, 10 tổ chức Thanh tra huyện, thành phố và 17 tổ chức Thanh tra các sở, ngành với tổng số 174 cán bộ, công chức. Trong đó có 10 người là Thanh tra viên chính, 98 Thanh tra viên; 164 người (chiếm 94%) có trình độ đại học, 80% cán bộ được đào tạo nghiệp vụ Thanh tra.

Từ năm 2004 đến 2015, ngành Thanh tra tỉnh Điện Biên đã tiến hành 3.029 cuộc thanh tra hành chính, thanh tra, kiểm tra chuyên ngành; 216 cuộc thanh tra trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo; 175 cuộc thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng. Tổ chức tiếp 13.670 lượt công dân; tiếp nhận 10.980 đơn thư khiếu nại, tố cáo, đề nghị. Qua công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo đã phát hiện sai phạm và kiến nghị xử lý, thu hồi nộp Ngân sách Nhà nước 77.752,980 triệu đồng, 1.809 kg thóc, 66.352,2m2 đất nông nghiệp và lâm nghiệp; trả lại cho công dân 325,1 triệu đồng và 1.018,6m2 đất các loại; khôi phục quyền lợi cho 158 công dân, minh oan cho 43 người; xử lý hành chính 346 người.

Với những thành tích đã đạt được trong 45 năm qua, ngành Thanh tra tỉnh Điện Biên đã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động các hạng Nhất, Nhì, Ba; 1 cá nhân được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba; 8 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; liên tục từ năm 2004 đến 2015, được UBND tỉnh tặng Cờ Thi đua xuất sắc; 29 lượt tập thể, 62 lượt cá nhân được UBND tỉnh tặng Bằng khen, được Thanh tra Chính phủ tặng Cờ Thi đua xuất sắc; 12 tập thể, 33 cá nhân được Thanh tra Chính phủ tặng Bằng khen.

Đồng chí Phan Văn Thống, Tỉnh ủy viên, Phó Chánh Thanh tra tỉnh tặng hoa chúc mừng đồng chí Phạm Phú Duẩn, nguyên Chánh Thanh tra tỉnh

Phát huy truyền thống vẻ vang của ngành Thanh tra Việt Nam nói chung và Thanh tra tỉnh Điện Biên nói riêng, trong những năm tới, ngành Thanh tra tỉnh Điện Biên tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Thanh tra, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng. Triển khai hiệu quả các quy định của pháp luật về thanh tra, tập trung thanh tra vào các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng. Chú trọng đôn đốc thực hiện kết luận thanh tra, thu hồi vật chất của các đơn vị, cá nhân có vi phạm theo quy định của pháp luật. Làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh giải quyết thấu tình đạt lý công tác khiếu nại, tố cáo, thanh tra, phòng, chống tham nhũng, không để xảy ra điểm nóng, khiếu nại, tố cáo đông người, vượt cấp.

Không ngừng rèn luyện, phấn đấu, xây dựng đội ngũ Thanh tra ngày càng lớn mạnh, đạt chuẩn, chí công vô tư, có phẩm chất đạo đức chính trị vững vàng, không chùn bước trước những khó khăn, thách thức, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xứng đáng với lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới".

 Hồng Bài