(Thanh tra) - Đó là một trong những nguyên tắc “quản” cán bộ xử lý đơn thư mà Thiếu tướng Tạ Quang Huy, Phó Chánh Thanh tra Bộ Công an chia sẻ với phóng viên Báo Thanh tra khi trò chuyện về các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
+ Trong phong trào thi đua hướng đến kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Thanh tra, Thanh tra Bộ Công an được đánh giá rất cao về hiệu quả tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Xin ông chia sẻ về vấn đề này?
-Thiếu tướng Tạ Quang Huy, Phó Chánh Thanh tra Bộ Công an: Sau Ban Tiếp công dân Trung ương, Bộ Công an là nơi được đông đảo người dân “gõ cửa” để gửi đơn thư nhất. Điều này cũng dễ hiểu vì lĩnh vực công tác của Bộ Công an nói chung và Thanh tra Bộ Công an nói riêng là rộng, liên quan đến lĩnh vực bảo vệ pháp luật, trong đó gồm các vi phạm kinh tế, hình sự, công nghệ cao, tội phạm có yếu tố nước ngoài, tội phạm lừa đảo… Người dân thì phản ánh, kiến nghị từ các vụ việc liên quan đến cơm áo, gạo tiền, va chạm xã hội, vi phạm hành chính của cán bộ cấp dưới hay tội phạm hình sự đều đến nhờ công an. Thậm chí, còn không cần phân biệt rõ là vi phạm hay tội phạm; tội phạm dân sự hay hình sự. Được đông đảo người dân gửi gắm niềm tin cũng cho thấy uy tín của ngành Công an nói chung, Thanh tra Bộ Công an nói riêng được nâng lên rõ rệt. Đây cũng là kim chỉ nam để Thanh tra Bộ Công an luôn luôn quán triệt đến từng cán bộ phải thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ, nghiêm cẩn trong xử lý từng lá đơn của công dân. Ở cơ quan Thanh tra ngành Công an, hầu như không có nội dung đơn nào không được lãnh đạo yêu cầu cán bộ xuống nắm tình hình để tham mưu, xử lý.
Tham gia giải trình với Ủy Ban Thường vụ Quốc hội, đoàn Giám sát của Trung ương Mặt trận Tổ quốc hay các đoàn giám sát của Đoàn Đại biểu quốc hội, lãnh đạo Thanh tra Bộ Công an đều thống nhất về quan điểm tăng cường chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đó là cần tăng cường, gắn trách nhiệm của lãnh đạo các cấp đối với công tác tiếp công dân. Cấp nào làm tốt, hết trách nhiệm của cấp đó thì sẽ không có vượt cấp. Bên cạnh đó, phải có sự phối hợp của các bộ, ngành với địa phương để giải quyết đến nơi đến chốn từng vụ việc.
Tôi cho rằng, với 226 vụ việc khiếu nại, tố cáo vượt cấp, kéo dài mà Tổng Bí thư giao Đảng ủy Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với các bộ, ban, ngành Trung ương hướng dẫn, đôn đốc các tỉnh ủy, thành ủy, UBND các tỉnh, TP rà soát, giải quyết dứt điểm cũng vậy. Chỉ có giải quyết đến nơi đến chốn, phân công phân cấp cụ thể mới có thể xác định điểm kết thúc cho từng vụ việc; nhất là trong đòi hỏi của tình hình mới hiện nay.
+ Đòi hỏi của tình hình mới theo ý ông là việc tinh gọn bộ máy hay là thời kỳ bình dân học vụ số?
- Thiếu tướng Tạ Quang Huy, Phó Chánh Thanh tra Bộ Công an: Cả 2 yếu tố mới đó không tách rời nhau. Việc sáp nhập các tỉnh, thành; việc tinh gọn bộ máy Nhà nước khiến một bộ phận nhỏ người dân lo lắng về việc mất quyền lợi, bị xóa bỏ các vụ việc… Do đó, cần phải giải quyết dứt điểm, hiệu quả để an dân và nâng cao hiệu lực hiệu quả của quản lý Nhà nước. Còn những ưu việt của bình dân học vụ số cũng cần phải áp dụng sớm, áp dụng ngay vào công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; không chỉ nâng cao tính minh bạch, hiệu quả quản lý nhà nước mà còn góp phần bảo vệ hình ảnh cán bộ của ngành. Bất kỳ cán bộ tiếp công dân nào cũng không còn lo lắng việc các hình ảnh của mình bị cắt ghép, bị “bêu” lên mạng xã hội.
Điều đặc biệt hơn, việc áp dụng bình dân học vụ số với hệ thống dữ liệu quốc gia sẽ làm công khai minh bạch từng hồ sơ vụ việc khiếu nại, tố cáo. Qua đó, kết quả giải quyết, thẩm quyền từng cấp… đều rõ ràng, minh bạch. Hiện nay, vẫn có tình trạng 1 vụ việc có đến 5-7 phiếu chuyển đơn đến 5-7 cơ quan khác nhau. Công dân cứ căn cứ vào đó để “gõ” cửa đòi kết quả trong khi có thể, vụ việc đã được xem xét giải quyết. Nếu có dữ liệu hệ thống, thì câu chuyện không thể như vậy được. Vì bản thân cán bộ tiếp dân còn không hiểu thì làm sao người dân có thể “dừng bước”.
Thực tế nhiều phiếu chuyển đến nhiều cơ quan cũng cho thấy bóng dáng của việc “sợ” trách nhiệm, sợ đơn, sợ công dân phản ứng. Luật đã quy định rất rõ về đơn đủ điều kiện thụ lý, đơn lưu hay thẩm quyền giải quyết thì cán bộ tiếp dân cần mạnh dạn xác định rõ để xử lý chứ không thể “gạn” tình tiết theo kiểu “vứt chuột chết sang nhà hàng xóm” được. Thực tiễn đã có các vụ việc nhiều cơ quan cùng xem xét giải quyết 1 vụ việc. Hay nhiều cơ quan chuyển đơn rồi đến khi đi xác minh thì kết quả là đơn nặc danh hoặc mượn danh, người đứng đơn là người thiểu năng trí tuệ…
Việc công khai minh bạch trên hệ thống cũng góp phần giúp cán bộ phân loại luồng xử lý một cách chính xác. Trong thực tế, đã có các cán bộ phải chịu trách nhiệm về việc để lọt, lộ danh tính của người tố cáo vì các sơ suất rất cơ bản khi xử lý đầu vào của đơn. Hạ tầng số càng rõ ràng thì càng minh bạch khi thẩm định đơn và nhập liệu.
Đặc biệt, việc áp dụng số hóa trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo còn góp phần quan trọng trong dẹp bỏ các nhóm người và hiện tượng viết đơn khiếu nại, tố cáo thuê hoặc đi khiếu nại, tố cáo thuê.
+ Để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân trong thời bình dân học vụ số, cần chú trọng giải pháp nào, thưa ông?
- -Thiếu tướng Tạ Quang Huy, Phó Chánh Thanh tra Bộ Công an: Lãnh đạo Bộ Công an đã quán triệt rất rõ việc áp dụng hạ tầng số vào công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của Thanh tra ngành Công an; không tạo áp lực cho cán bộ. Đồng thời, chúng tôi cũng luôn nhắc nhở cán bộ của mình phải cảnh giác, tránh bị lợi dụng bởi các thế lực hoặc các loại tội phạm khác gây chia rẽ hay gây lũng đoạn trật tự hành chính công. Cẩn phải tuân thủ nguyên tắc cả hệ thống không thể “chạy theo” đơn thư. Ngược lại, không cho phép bất kỳ cán bộ nào chủ quan trước quyền phản ánh, khiếu nại, tố cáo của công dân. Bởi lẽ, thực tế cho thấy, có khi chỉ nhờ 1 lá đơn cầu cứu hay kêu cứu mà ngành đã phá được cả vụ trọng án xuyên biên giới.
Chúng ta đều biết rằng, ở khía cạnh quản lý Nhà nước, quá trình tiếp công dân chính là quá trình đại diện cơ quan Nhà nước lắng nghe các góp ý, kiến nghị, tâm tư nguyện vọng của Nhân dân để ngày càng hoàn thiện hơn hoạt động của bộ máy cơ quan Nhà nước. Phát hiện cán bộ nào, hành vi nào chưa chuẩn mức. Phát hiện quy định nào còn bất cập đế sửa đổi. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả của mục tiêu này, còn cần có thêm cơ chế để chuyển các thông tin lắng nghe được đó một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. Ví dụ, cán bộ Thanh tra Bộ Công an nghe người dân phản ánh vi phạm, những lời nói, hành vi không đúng, chưa chuẩn mực của 1 ông Chủ tịch xã, Chủ tịch huyện của huyện X thì sẽ chuyển thông tin ấy như thế nào nhanh nhất, hiệu quả nhất…
Nói dễ hiểu thì bình dân học vụ số trên quy mô toàn xã hội nghĩa là toàn dân sử dụng công nghệ trong các dịch vụ công, cả bộ máy cơ quan Nhà nước từ Trung ương đến địa phương ứng dụng công nghệ thông tin vào trong hoạt động điều hành. Đó cũng là môi trường để xuất hiện các mâu thuẫn xã hội phi truyền thống. Như tôi đã phân tích ở trên, Thanh tra ngành Công an là lực lượng chính trong giải quyết các mâu thuẫn xã hội. Do vậy, đương nhiên cũng là lực lượng chính trong việc phải giải quyết hiệu quả các mâu thuẫn xã hội phi truyền thống. Đây cũng là một trong những chức năng, nhiệm vụ quan trọng, căn bản mà Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan Thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả theo các kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nghị quyết của Quốc hội, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ đã thể hiện.
Thanh tra Bộ Công an hiện áp dụng toàn ngành các ứng dụng, phần mềm trong tiếp dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại tố cáo. Lãnh đạo Bộ phụ trách công tác này có thể xuất các số liệu liên quan ở bất kỳ thời điểm nào. Còn Thanh tra viên trực tiếp làm nhiệm vụ này cũng được các ứng dụng hỗ trợ trong rất nhiều khâu, nhiều phần việc.
Thanh tra ngành Công an, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của lãnh đạo Ngành luôn xác định thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quy định pháp luật về chức năng tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo theo quy định của luật. Đồng thời, nhanh chóng thực hiện tái cơ cấu bộ máy tổ chức 2 cấp, giữ nguyên hoạt động theo bộ máy cũ ở cấp Bộ, tăng cường quân số, bổ sung chức năng nhiệm vụ cho cấp tỉnh để thực hiện tốt chức năng giải quyết đơn thư của Giám đốc Công an cấp tỉnh. Bên cạnh đó là thực hiện chức năng thanh tra của Công an cấp tỉnh đến tuyến xã trong tiếp công dân, kiểm tra hành chính, chuyên đề; đặc biệt trong tiếp công dân và giải quyết khiếu nại tố cáo ở các dạng phi truyền thống.
+ Xin trân trọng cảm ơn Thiếu tướng!
