5/6 thửa đất hiện tại đã hoàn tất thủ tục sang tên cho ông Tuấn. Ảnh: Chí Cường

Mua bán đất hợp pháp

Theo hồ sơ thu thập, ngày 4/9/2017, ông Tuấn và vợ chồng ông Đỗ Công Toàn (sinh năm 1979) và bà Phạm Thị Thu Hằng (sinh năm 1981, cùng ngụ tại ấp Dốc Mơ 1, xã Gia Tân 1, huyện Thống Nhất) ký hợp đồng đặt cọc thỏa thuận mua bán 6 thửa đất trên địa bàn huyện Thống Nhất, bao gồm thửa đất số 101, diện tích 2.930m2; thửa số 100 diện tích 1.699 m2; thửa 280 diện tích 200m2; thửa 64 diện tích 2.609m2, cùng thuộc tờ bản đồ 16; thửa đất số 214 thuộc tờ bản đồ 26, có diện tích 4.434m2 và 1 thửa đất diện tích 1000m2 chưa ra sổ.

2 bên thống nhất mua bán toàn bộ số đất kể trên với giá 3 tỷ 500 triệu đồng và chiếc xe Mecedes E300, biển số 60A-405.35 (khoảng 2 tỷ đồng thuộc sở hữu của ông Tuấn). Riêng mảnh đất 1000m2 chưa ra sổ có giá thỏa thuận là 3 tỷ đồng.

Cùng ngày, ông Tuấn bàn giao xe Mecedes E300 cho vợ chồng ông Toàn, bà Hằng toàn quyền sử dụng, sau đó 3 ngày giao tiếp số tiền 500 triệu đồng (hoàn tất việc trả tiền mua 5 thửa). Số tiền 3 tỷ còn lại ông Tuấn sẽ thanh toán sau khi được hoàn tất thủ tục sang tên thửa đất 1000m2.

Để thực hiện thoả thuận, ngày 9/10/2017, ông Toàn thông báo đã hoàn tất thủ tục sang tên 5 thửa đất trên cho ông Tuấn, còn thửa đất 1000m2 vẫn chưa làm thủ tục sang tên.

Do ông Toàn mua của bà Khoen đang định cư tại Mỹ, khi nào bà Khoen về sẽ làm thủ tục sang tên cho ông Tuấn, khi đó ông Tuấn sẽ thanh toán số tiền 3 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Khắc Tuấn (sinh năm 1980, ngụ phường Tân Hiệp, TP Biên Hoà, tỉnh Đồng Nai) bị chủ đất kiện ngược sau khi giao xe, tiền để mua đất. Ảnh: Chí Cường

Những tưởng chỉ cần sang tên thửa đất nói trên thì ông Tuấn sẽ có 6 thửa theo hợp đồng, nhưng bất ngờ, giữa năm 2021, vợ chồng ông Toàn, bà Hằng gửi đơn khởi kiện ông Tuấn lên TAND huyện Thống Nhất đề nghị xét xử vụ án “tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất”. Trong đơn khởi kiện của ông Toàn, các bên ký hợp đồng chuyển nhượng giả tạo nhằm có căn cứ thực hiện thủ tục cập nhật biến động để vợ chồng ông Tuấn đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ông Toàn cho rằng, ông Tuấn không thực hiện hợp đồng, không giao số tiền 3 tỷ 500 triệu và giấy chứng nhận đăng ký xe ô tô Mercedes - E300, biển số 60A-40535.

TAND huyện Thống Nhất “lập lờ đánh lận con đen”?

Theo chứng cứ thu thập, ngày 20/3/2023, ông Tuấn được ông Vũ Văn Cường, thẩm phán TAND huyện Thống Nhất mời lên làm việc qua điện thoại, yêu cầu cung cấp tài liệu chứng cứ liên quan đến vụ khởi kiện. Ông Cường yêu cầu ông Tuấn cung cấp địa chỉ chính xác của bà Khoen đang định cư tại Mỹ đứng tên thửa đất 1000 m2 mà chưa sang tên mới nhận hồ sơ tài liệu liên quan đến vụ việc. Sau đó, ông Cường giúp sửa lại đơn phản tố và giới thiệu gặp luật sư để giúp bảo vệ quyền lợi cho ông Tuấn.

Đến ngày 24/8/2023, thẩm phán Vũ Văn Cường mời ông Tuấn đến tòa làm việc và gặp luật sư. Cả 2 đề nghị ông Tuấn tách thửa đất 1000 m2 còn lại chưa hoàn thành thủ tục sang tên, khởi kiện qua một vụ án khác nhưng ông Tuấn không đồng ý.

Ngày 31/7/2023, TAND huyện Thống Nhất ra Quyết định số 16/2023/QĐST-DS đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án dân sự ‘‘tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất”.

Theo Điều 429 Bộ luật Dân sự năm 2015, thời hiệu khởi kiện, yêu cầu giải quyết tranh chấp hợp đồng dân sự là 3 năm kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Đối chiếu với hợp đồng mua bán đất với thời điểm TAND huyện Thống Nhất thụ lý vụ án thì thời gian gần 6 năm. Ngoài ra, thời điểm ký kết hợp đồng mua bán, 2 bên đều dựa trên tinh thần tự nguyện, đầy đủ năng lực hành vi cho nên hợp đồng trên có đầy đủ pháp lý.

Tại giấy cọc đất ký ngày 4/9/2017 giữa ông Tuấn và ông Toàn, bà Hằng ghi rõ: Thửa đất 1000m2 chưa ra chủ quyền, nằm trong phần tài sản được bán cho ông Tuấn, không hiểu vì sao TAND huyện Thống Nhất bỏ ngoài vụ án, không đưa thửa đất nói trên vào nội dung xét xử. Theo quy định của giao dịch dân sự, một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất 2/3 nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, thì giao dịch đó có hiệu lực (5/6 thửa đất đã được sang tên cho ông Tuấn - PV)

Hợp đồng cọc đất ký ngày 4/9/2017 giữa ông Tuấn và ông Toàn, bà Hằng ghi rõ nội dung thửa đất 1000m2 , không hiểu vì sao TAND huyện Thống Nhất bỏ ngoài vụ án, không đưa thửa đất nói trên vào nội dung xét xử. Ảnh: Chí Cường.

Trao đổi với PV, ông Vũ Văn Cường, thẩm phán TAND huyện Thống Nhất cho biết, đã 2 lần gặp làm việc với ông Tuấn vào tháng 4 và tháng 6/2023 liên quan đến vụ án, hướng dẫn ông Tuấn làm đơn phản tố và thừa nhận giới thiệu luật sư cho ông Tuấn.

Liên quan đến thửa đất 1.000m2, thẩm phán Cường cho biết, trước đó, nguyên đơn cung cấp hồ sơ, chứng cứ không có nội dung này. Sau đó, ông Tuấn cung cấp hợp đồng đặt cọc mới biết có nội dung này.

Ông Tuấn cho biết, trong phiên toà sắp tới sẽ đề nghị Hội đồng Xét xử tuyên hủy toàn bộ nội dung đơn khởi kiện của vợ chồng ông Toàn bà Hằng; buộc vợ chồng ông Toàn bà Hằng làm thủ tục chuyển nhượng 1.000m2 thửa đất còn lại để ông Tuấn thanh toán số tiền 3 tỷ đồng còn lại. Đồng thời, ông Toàn, bà Hằng yêu cầu giao 5 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã sang tên cho vợ chồng ông Tuấn mà họ đang giữ.

Trao đổi với chúng tôi, luật sư Nguyễn Văn Huân (Đoàn Luật sư TP HCM) nêu quan điểm, vụ việc có dấu hiệu “lập lờ đánh lận con đen” giữa yêu cầu tuyên bố hủy hợp đồng chuyển nhượng đất vô hiệu với tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng đất. Do vụ án chưa xử sơ thẩm, bị đơn có quyền phản tố khởi kiện lại đối với nguyên đơn hoặc khiếu nại việc TAND huyện Thống Nhất xác định quan hệ (tính chất) tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất là không đúng.