Ảnh minh hoạ

Hiện nay hoạt động mua bán hàng hóa trên môi trường điện tử trên các website bán hàng, mạng xã hội ngày càng phát triển, thu hút đông đảo lượng khách hàng tham gia.

Song song với đó, cũng xuất hiện nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để trà trộn mua bán hàng nhập lậu, hàng giả, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng vi phạm về nhãn hàng hóa… gây ảnh hưởng trực tiếp tới người tiêu dùng, doanh nghiệp kinh doanh chân chính.

Mới đây, lực lượng quản lý thị trường đã tiến hành kiểm tra đột xuất và tạm giữ trên 10.000 chai nước hoa do tài khoản của TikToker Phan Thủy Tiên đăng bán hàng. Đáng nói, những chai nước hoa này với các nhãn hiệu như: True Love, First Love, Mon Paris, Maiden, Karri… không rõ nguồn gốc xuất xứ, có dấu hiệu nhập lậu. Các sản phẩm này được bán chủ yếu bằng hình thức livestream trên nền tảng mạng xã hội.

Theo thống kê của Tổng cục Quản lý thị trường, ở lĩnh vực thương mại điện tử, trong 9 tháng đầu năm, cả nước đã kiểm tra 2.207 vụ; phát hiện, xử lý 2.014 vụ vi phạm; chuyển cơ quan điều tra 3 vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự; xử phạt vi phạm hành chính gần gần 35,5 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm trên 29,4 tỷ đồng. Đáng chú ý là cả 63/63 tỉnh, thành phố trên cả nước đều xảy ra các vi phạm trên môi trường online.

Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, các nền tảng thương mại điện tử được cấp phép đã triển khai không ít giải pháp.

Theo đó, người tiêu dùng khi phát hiện hàng hóa không đúng mô tả của người bán, hoặc có thể hàng nhái, hàng giả không đủ chất lượng thì có quyền khiếu nại, sàn thương mại điện tử sẽ có trách nhiệm đền bù cho khách hàng từ 100 - 200% giá trị sản phẩm, trong thời gian nhanh nhất. Sau đó sàn sẽ quay trở lại làm việc với người bán và có các hình thức phạt nặng người bán và những người liên quan (có thể là khâu trung gian như bên vận chuyển).

Thực tế người tiêu dùng hiện nay vẫn mua hàng trên các website hay ứng dụng chưa được Bộ Công Thương xác nhận và chủ yếu thực hiện giao dịch hợp đồng bằng tin nhắn. Mặc dù pháp luật không cấm nhưng trên thực tế hầu hết các trường hợp mua bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đều thông qua cách thức giao dịch với hợp đồng loại như vậy.

Vì vậy, người tiêu dùng cũng rất khó có thể kiểm tra được trực tuyến, chấp nhận rủi ro. Mặt khác, khi có kiến nghị với Bộ Công Thương hay Ủy ban Cạnh tranh quốc gia cũng thấy rất khó khăn trong việc bảo vệ người tiêu dùng.

Hiện nay, Bộ Công Thương rất quan tâm đến việc đẩy mạnh yêu cầu về giao kết hợp đồng điện tử trong thương mại điện tử để giúp người tiêu dùng nâng cao nhận thức, cũng như ý thức pháp luật. Mục tiêu là xây dựng những hợp đồng thương mại số mẫu, hợp đồng thương mại điện tử đặc thù, qua đó bảo vệ người tiêu dùng.