Một buổi tiếp công dân của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ. Ảnh: Phương Anh

Cử tri tỉnh Hoà Bình kiến nghị, đề nghị xem xét nghiên cứu sớm hoàn thiện, ban hành các quy định về xử lý những người cố tình lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo (KNTC) để gây rối, có hành vi can thiệp, cản trở hoạt động tiếp công dân, giải quyết KNTC của các cơ quan chức năng.

Về nội dung này, Thanh tra Chính phủ cho biết, qua tổng hợp ý kiến đề xuất của bộ, ngành, địa phương về hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết KNTC, kiến nghị, phản ánh và nghiên cứu các văn bản pháp luật có liên quan về xử phạt vi phạm hành chính, xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức, Thanh tra Chính phủ nhận thấy, các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này đã được phản ánh đầy đủ. Các hành vi vi phạm tập trung vào 3 nhóm chính cần xử phạt, cụ thể:

Nhóm thứ nhất, bao gồm các hành vi tập trung đông người tại nơi tiếp công dân, cơ quan có thẩm quyền giải quyết KNTC để la hét hoặc phát ra những âm thanh gây náo động, ùn tắc giao thông; đập phá các công trình, tài sản tại nơi tiếp công dân, cơ quan có thẩm quyền giải quyết KNTC; mua chuộc, lôi kéo, dụ dỗ, cưỡng ép người khác để tụ tập đông người để KNTC sai sự thật… đây là biểu hiện của hành vi gây mất trật tự công cộng.

Theo Thanh tra Chính phủ, chế tài để xử lý các hành vi này đã được quy định tại Điều 7 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình.

Nhóm thứ 2, bao gồm các các hành vi dùng cử chỉ, lời nói, hành động xúc phạm đến uy tín, danh dự, nhân phẩm, sức khoẻ, tính mạng của cán bộ tiếp công dân, giải quyết KNTC, kiến nghị, phản ánh.

Người có hành vi này nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội vu khống (Điều 156 Bộ luật Hình sự) hoặc tội lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân (Điều 331 Bộ luật Hình sự).

Trường hợp không đủ yếu tố cấu thành tội phạm sẽ bị xử phạt hành chính theo Điều 7 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng chống bạo lực gia đình và điểm a khoản 3  Điều 99 của Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 3/2/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.

Nhóm thứ 3, bao gồm các hành vi vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức trong khi thực hiện nhiệm vụ giải quyết KNTC. Các hành vi này đã được quy định tại Nghị định số 31/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Tố cáo và Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Khiếu nại.

“Các nghị định này đã quy định chi tiết hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức trong quá trình giải quyết KNTC có hành vi vi phạm pháp luật và có dẫn chiếu các quy định pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức để xử lý người có hành vi vi phạm”, Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, KNTC là quyền con người, quyền công dân được ghi nhận tại Hiến pháp 2013. Việc đề xuất xây dựng Nghị định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết KNTC, kiến nghị, phản ánh có thể gây hiểu nhầm và tạo dư luận xấu đối với các cơ quan Nhà nước; đồng thời, ảnh hưởng đến các hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước trong bối cảnh các thế lực thù địch chống phá, lợi dụng quyền tự do, dân chủ, quyền con người để xuyên tạc đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Từ những lý do trên, Thanh tra Chính phủ đề xuất Thủ tướng Chính phủ không xây dựng một nghị định riêng quy định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết KNTC, kiến nghị, phản ánh.

Tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, Thanh tra Chính phủ chuyển báo cáo (tổng hợp đề xuất của các bộ, ngành, địa phương về hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết KNTC, kiến nghị, phản ánh) tới các bộ, ngành, chức năng để nghiên cứu, rà soát các quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính thuộc phạm vi quản lý của các bộ, ngành.

“Nếu phát hiện những hành vi chưa được pháp luật điều chỉnh thì các bộ, ngành chủ động đề xuất với Chính phủ sửa đổi, bổ sung các nghị định xử phạt vi phạm hành chính thuộc lĩnh vực quản lý, nhất là các Nghị định số 14/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình; Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 3/2/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử…”, Thanh tra Chính phủ lưu ý.