“Bố già” xây dựng ở Québec Tony Accurso

Thanh tra Denis Morin, Giám đốc Marteau cho biết, một chiến dịch bí mật mang tên “Sỏi” chính thức được triển khai từ tháng 10/2010 nhằm điều tra về một mạng lưới tham nhũng, tham ô, biển thủ công quỹ, lạm dụng chức vụ quyền hạn của một số quan chức chính quyền, chính trị gia cũng như làm rõ mối quan hệ “thân thiết” giữa họ với các đường dây mafia trong lĩnh vực xây dựng ở Québec, đặc biệt là “bố già” Tony Accurso.

Hai công ty (Cty) xây dựng liên quan trực tiếp đến vụ án này là BPR Triax inc. và Cty Giao thông và San lấp Mascouche (TEM). Ngoài ra, còn có 2 Cty khác bị liên đới trách nhiệm là Cty Xây dựng Louisbourg và Cty Xây dựng Simard-Beaudry (2 Cty này từng dính líu tới bê bối trốn thuế hồi năm 2010).

Cũng theo Giám đốc Marteau, sở dĩ cuộc điều tra kéo dài 18 tháng vì các nhân viên phải điều tra thật kỹ các chứng cứ liên quan đến các quan chức chính quyền, các chính trị gia, đồng thời phải dò tìm “đường đi nước bước” của nhiều nguồn tiền bất hợp pháp, thông qua nhiều ngân hàng, tổ chức tín dụng trung gian, thậm chí còn được chuyển ra các ngân hàng ở những quốc gia và vùng lãnh thổ được coi là “thiên đường về thuế”, sau đó mới quay trở lại Québec, Canada.

Sau 18 tháng điều tra với đầy đủ chứng cứ, một mẻ lưới đã được thực hiện. Để tiến hành cuộc bắt giữ, cùng lúc tại nhiều địa điểm khác nhau, hơn 120 cảnh sát đã được huy động tham gia. Đồng thời, 8 cuộc khám xét khẩn cấp cũng được tiến hành tại Tòa thị chính TP Mascouche, nhà riêng Thị trưởng Richard Marcotte và tại nhiều trụ sở, chi nhánh của Cty TEM trên toàn Québec.

Tony Accurso - “bố già” xây dựng ở Québec

Đế chế xây dựng của Tony Accurso bao gồm 12 DN, với doanh thu 2 tỷ USD mỗi năm (trong đó, 1 tỷ USD doanh thu được ký trực tiếp hoặc thông qua các dự án (D.A) liên doanh, liên kết với các đối tác tư nhân, còn lại 1 tỷ USD là doanh thu nhờ “bao thầu” các hợp đồng D.A ký trực tiếp với chính quyền các TP ở Québec trong suốt 20 năm qua).

Đế chế của Tony Accurso chủ yếu kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng cơ sở, một trong những lĩnh vực quan trọng và luôn được ưu tiên phát triển của các TP lớn.

Đế chế của Tony Accurso bắt nguồn từ một Cty làm ăn phát đạt do cha của “bố già” này gây dựng. Tony chỉ là người thừa kế và tiếp tục phát triển.

Năm 1922, cha của Tony là Vincenzo Accurso (khi đó mới 22 tuổi) đã đến Québec theo làn sóng nhập cư của người Italy trốn chạy sau thế chiến lần thứ nhất. Giống như những người nhập cư khác, Vincenzo Accurso đã phải mưu sinh bằng công việc phụ hồ. Số tiền tích cóp được, một phần Vincenzo gửi về nhà cho mẹ và em gái, số còn lại, ông giành dụm để sáng lập nên Cty Xây dựng Louisbourg. Và, Cty này nhanh chóng trở thành một trong những Cty xây dựng có tiếng ở Québec lúc bấy giờ.

Năm 1982, Vincenzo qua đời. Toàn bộ tài sản và sự nghiệp kinh doanh được bàn giao lại cho con trai Tony (31 tuổi) và con rể Mario Taddeo (44 tuổi).

Năm 1986, giữa Tony và anh rể xảy ra bất hòa nghiêm trọng khi Mario Taddeo dan díu với vợ của Tony. Một năm sau (1987), Mario Taddeo bị một kẻ bịt mặt ám sát.

Có điều, vụ việc điều tra về cái chết của Mario Taddeo đã nhanh chóng được khép lại mà không có bất cứ kết luận nào được đưa ra, mặc dù cảnh sát đưa Tony Accurso vào diện “nghi can số 1”.

Kể từ đó, một mình Tony nắm quyền điều hành toàn bộ Cty Xây dựng Louisbourg. Từ khi nắm toàn quyền điều hành, Tony lao vào làm việc ngày đêm để không ngừng mở rộng hoạt động kinh doanh của Cty, cũng như không ngừng mở rộng các mối quan hệ. Lúc này, ngoài công việc, người ta thường thấy Tony “song hành” cùng Chủ tịch Quỹ Bình ổn Québec (FTQ) lúc bấy giờ là Louis Laberge. Mối quan hệ này đã mang lại khá nhiều “lộc” cho Tony.

Năm 1990, FTQ quyết định đầu tư 4,4 triệu USD vào Nhà máy Hyprescon (một nhà máy của Tony chuyên sản xuất ống cống bê tông cốt thép). Đến năm 1993, FTQ tiếp tục đầu tư 16 triệu USD vào Galeries Laval (một trung tâm thương mại ở TP Laval, Québec, cũng thuộc quyền sở hữu của Tony). Và rồi, ngay cả trụ sở của FTQ ở TP Montréal cũng do Cty Marton (mà Tony Accurso là đồng sở hữu) xây dựng. Ngoài ra, FTQ còn mua một nửa số bất động sản của Tony ở TP Saint-Eustache (phía Tây Québec).

Năm 1999, FTQ và Tony Accurso cùng hợp tác mua lại Simard-Beaudry, một Cty xây dựng có tiếng ở TP Laval. Năm 2000, Simard-Beaudry mua lượng lớn cổ phiếu của Cty Nhựa đường Beaver để giành quyền chi phối Cty này.

Trong vòng 20 năm “làm ăn” với Tony Accurso, FTQ đã chi tổng cộng 250 triệu USD cho các Cty của Tony Accurso. Chẳng thế mà các đời chủ tịch của FTQ cũng như nhiều chính trị gia khác luôn là khách mời VIP trên chiếc du thuyền hạng sang của Tony Accurso. Trong số đó, nhiều người được mời đến cả chục lần, ít thì 1 - 2 ngày, nhiều thì cả tuần.

Du thuyền hạng sang của Tony Accurso, thường được dùng để mời các khách VIP dự những bữa tiệc sang trọng hoặc đi nghỉ dưỡng

Từ khi kinh doanh, Tony Accurso không ngừng mở rộng mối quan hệ và là “bạn thân” của nhiều doanh nhân tầm cỡ, nhiều chính trị gia, thị trưởng, quan chức chính quyền địa phương và liên bang. Và, làm kinh doanh, Tony cũng biết “kết bạn” với rất nhiều phóng viên. Đồng thời, thông qua các mối quan hệ đó, Tony rất biết cách lấy lòng các quan chức như giúp đỡ cho nhiều con cháu quan chức có việc làm trong các Cty của mình, đứng ra tổ chức nhiều bữa tiệc giao lưu giữa các chính trị gia và doanh nhân, hứa hẹn sẽ bổ nhiệm quan chức làm giám đốc các Cty của Tony khi những quan chức này về hưu…

Chính nhờ những mối quan hệ đó nên các Cty của Tony Accurso bao thầu gần như hầu hết các hợp đồng quan trọng của Bộ Giao thông Québec và của Cty Hydro-Québec (Cty sản xuất, truyền tải và phân phối điện thuộc quyền quản lý của chính quyền Québec). Các Cty của Tony Accurso bao giờ cũng được ưu tiên hàng đầu trong các hợp đồng với chính quyền nhiều TP lớn của Québec như Montréal, Laval… Thậm chí, ở nhiều quận của TP Montréal, các Cty của Tony Accurso gần như sở hữu “độc quyền” các hợp đồng D.A của chính quyền. Một quan chức chính quyền từng phải thốt lên: “Không có bất kỳ Cty nào có thể phát triển được trong lĩnh vực xây dựng ở Québec và Ontario (một bang phía Nam của Canada, giáp với phía Tây của Québec) nếu không chịu hợp tác với các Cty xây dựng của Tony Accurso”.

Minh chứng cho điều này là một loạt D.A “khủng” đã rơi vào tay Tony Accurso. Chẳng hạn, Cty Louisbourg SBC của Tony Accurso đã được chính quyền giao cho một số hợp đồng với trị giá lên tới 3 tỷ USD để sửa chữa, tu bổ cầu vượt giao thông 2 tầng tại các ngã tư quận Turcot và quận Saint-Laurent, TP Montréal. Đây được coi là 1 trong những D.A cải tạo cơ sở hạ tầng có giá trị lớn nhất Québec. Hay một Cty khác, cũng của Tony Accurso, đã nhận được hợp đồng trị giá 1,3 tỷ USD để xây dựng Trung tâm Đại học Y McGill (CUSM) ở TP Montréal.

Ngoài ra, còn không ít D.A lớn khác mà nhiều doanh nghiệp (DN) xây dựng chỉ mơ được nhận một phần cũng là… quá đủ, thì với Tony Accurso, toàn bộ D.A đó dễ dàng nằm trọn trong tay của “bố già” xây dựng này. Chẳng hạn, D.A xây dựng cầu đường sắt chạy phía trên quốc lộ 640 (chạy từ Đông sang Tây TP Montréal, dài 53,1km) và Nhà máy Nước Atwater, TP Montréal, Québec.

Trong quá trình hoạt động kinh doanh, Tony Accurso đã mở rộng quan hệ và gần như là bạn thân của rất nhiều quan chức ở các đảng phái chính trị ở Québec như Đảng Québec, Đảng Tự do Québec, Đảng Hành động Dân chủ Québec. Trong số này có cả cựu Bộ trưởng Lao động David Whissell và cựu Chủ tịch Đảng Québec Guy Chevrette.

Tony Accurso cũng được coi là bạn thân của Louis Laberge, Chủ tịch đồng thời là người sáng lập Quỹ Ổn định Québec (FTQ).

Để “siết chặt” các mối quan hệ, Tony Accurso thường xuyên mời các quan chức chính quyền, chính trị gia như Frank Zampino, Michel Arsenault, Jean Lavallée, Richard Marcotte… đến tham dự những bữa tiệc chiêu đãi hoặc đi nghỉ dưỡng trên du thuyền hạng sang Le Touch. Trong đó, có một sự kiện khiến các điều tra viên phải kinh ngạc vì sự trắng trợn của cái gọi là “lại quả”. Vào tháng 1/2007, Chánh Văn phòng TP Montréal đã được mời đi du lịch mấy ngày trên du thuyền của Tony Accurso. Ngay khi trở về, người này đã ký duyệt hợp đồng cung cấp và lắp đặt đồng hồ nước cho toàn TP Montréal trị giá 355 triệu USD giữa chính quyền TP với Cty Kỹ thuật Dessau của Tony Accurso.

Song Minh

(Còn nữa)