Ảnh minh họa: Đầu tư cho quốc phòng - một lĩnh vực đầy màu mỡ

Một câu hỏi được đặt ra là: Giá trị thực của tham nhũng trong lĩnh vực quân sự đã ảnh hưởng tới công dân và binh sỹ như thế nào? Đây cũng chính là tên của một dự án do Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI) thực hiện. Với việc đưa ra 3 ví dụ về tham nhũng trong lĩnh vực quân sự, dự án của TI đã đưa đến cho người đọc một cái nhìn thực chất và dễ hiểu về vấn đề này.

Iraq - Cuộc tái thiết mang… mùi tiền
Trong một báo cáo mới đây, cơ quan quốc phòng Mỹ vẫn chưa tính hết được tổng số tiền đã dùng trong chương trình tái thiết Iraq. Trong khi còn rất nhiều tranh cãi về số tiền này thì ông Stuart Bowen, Tổng Thanh tra đặc biệt trong dự án tái thiết Iraq khẳng định: Chỉ có khoảng 2,8 tỷ USD đã không được sử dụng đúng mục đích. Tuy nhiên, tờ Los Angeles Times và BBC dẫn lời một nguồn tin đáng tin cậy của một quan chức Bộ Quốc phòng, cho rằng, con số này có thể lên tới 6,6 tỷ USD.

Đã có rất nhiều câu hỏi được đặt ra về việc sử dụng sai mục đích số tiền chủ yếu được sử dụng trong dự án đào tạo lực lượng cảnh sát Iraq từ năm 2003 với tổng mức đầu tư lên tới 7,3 tỷ USD. 6,6 tỷ USD hay 2,8 tỷ USD chưa được xác nhận, nhưng điều này cũng cho thấy giá trị của số tiền thất thoát này lớn hơn khoản hỗ trợ phát triển chính thức ODA cho Iraq năm 2009 là 2,3 tỷ USD.

Theo nhiều nhận định, số tiền này bị thất thoát và sử dụng trái mục đích từ hồi ông Saddam Hussein còn cầm quyền. Chính vì vậy, các quan chức hiện thời không chịu trách nhiệm về vấn đề này. Tuy nhiên, theo một thỏa ước được ký vào năm 2004, Mỹ phải chịu trách nhiệm làm rõ đến cùng. Kết quả đến đâu không ai rõ, nhưng có điều chắc chắn là, người dân Mỹ và người dân Iraq đều biết rằng, số tiền kia chẳng bao giờ trở lại!

Uganda - Mua máy bay không biết để làm gì
Hồi tháng 4 vừa qua, Chính phủ Uganda, quốc gia vùng Đông Phi, đã “cắn răng” bỏ ra khoản tiền 740 triệu USD để mua 6 máy bay chiến đấu loại SU- 30Mk2 mà không có sự đồng ý từ Quốc hội.

Theo lời một cựu quan chức quốc phòng, mục đích của việc mua máy bay không rõ ràng và thổi phồng quá mức. Ông này cho rằng, lý do mua máy bay để bảo vệ việc sản xuất dầu tại vùng hồ Albert thực sự là điều ngụy biện. Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, việc dùng số tiền lớn để mua máy bay là “sáng kiến” nhằm hạn chế tình hình lạm phát đang gia tăng nhanh với tốc độ chóng mặt ở quốc gia này.

Chẳng biết lý do nào đúng, nhưng với tính toán của các nhà giáo dục, số tiền này đủ để trả lương cho giáo viên 23.000 trường tiểu học trong vòng 15 năm hoặc xây dựng được 17.000 bệnh viện nhỏ với đầy đủ trang thiết bị.

Nga - 20% ngân sách quốc phòng bị xà xẻo
Việc thừa nhận tham nhũng là vấn đề lớn trong hệ thống quốc phòng ở Nga là điều không có gì quá mới mẻ. Từ khi lên nắm quyền, Tổng thống Medvedev đã thực hiện nhiều biện pháp mạnh trong cuộc chiến chống tham nhũng, trong đó có lĩnh vực quốc phòng.

Tuy nhiên, mọi nỗ lực dường như vẫn còn chưa đạt hiệu quả như mong muốn, thiệt hại năm sau bao giờ cũng cao hơn năm trước (thậm chí gấp đôi năm trước). Điển hình như năm 2009, tổng số tiền thiệt hại do tham nhũng trong lĩnh vực quốc phòng lên tới 100 triệu USD, cao gấp đôi năm 2008. Các sai phạm chủ yếu liên quan đến công việc trong các hợp đồng thuê khoán của quốc phòng và các hợp đồng nghiên cứu ma.

Mới đây, Chánh Công tố viên Quân sự Sergei Fridinsky cho biết, năm 2011, có khoảng 20% ngân sách quốc phòng dành cho nước này bị xà xẻo. Điều này đồng nghĩa với việc, quân đội vẫn phải nhận các trang thiết bị và vũ khí chưa thực sự hiện đại.

Mặc dù không đưa ra con số cụ thể, nhưng nhiều người ước tính, tổng kinh phí dành cho quốc phòng trong tài khóa 2011 của Nga lên tới hơn 53 tỷ USD. Điều đó cho thấy, số tiền thất thoát là rất lớn.

Thành Dương