Những chuyến xe hàng ngày vẫn cần mẫn chở quặng vê tập kết tại địa điểm vi phạm, bất chấp pháp luật. Ảnh: ND

Báo Thanh tra đã phản ánh ở các bài báo trước về những vi phạm của 02 doanh nghiệp là Công ty TNHH một thành viên Hoàn Hải và Công ty Cổ phần Tân Thành Phát (02 công ty) trong việc tập kết quặng và chất thải rắn công nghiệp tại Khu công nghiệp Đông Phố Mới (TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai) gây ô nhiễm môi trường.

Tuy đã được nhiều cơ quan, ban, ngành chức năng của tỉnh Lào Cai kiểm tra và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, vậy nhưng đã nhiều tháng trôi qua 02 công ty vẫn ngang nhiên vi phạm, coi thường pháp luật, “phớt lờ” yêu cầu của cơ quan quản lý Nhà nước của tỉnh Lào Cai.

Ngày 26/12/19 khi Sở TNMT tỉnh Lào Cai có công văn trả lời, thì cỏ cây, đường xá vẫn nhuốm đen bụi quặng. Ảnh: ND

Để có câu trả lời với công luận, phóng viên đã liên hệ làm việc với Sở Tài nguyên và môi trường (TN&MT) tỉnh Lào Cai và được yêu cầu để lại nội dung, Sở sẽ trả lời bằng văn bản.

Ngày 26/12/2019, phóng viên nhận được văn bản trả lời "4 không" của Sở TN&MT tỉnh Lào Cai (không số, không ngày, không người ký, không con dấu) với nội dung như sau:

“Ngày 30 tháng 8 năm 2019 theo đề nghị kiểm tra công tác bảo vệ môi trường trong hoạt động của dự án của Ban Quản lý khu kinh tế, Sở TN&MT phối hợp cùng Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường - Công an tỉnh Lào Cai, Ban Quản lý các khu kinh tế tỉnh Lào Cai tiến hành kiểm tra đối với 02 công ty.

Kết quả kiểm tra phát hiện một số sai phạm trong công tác bảo vệ môi trường, cụ thể: Không thực hiện chương trình quan trắc giám sát định kỳ về môi trường theo đúng nội dung cam kết trong bản cam kết bảo vệ môi trường đã được Ban Quản lý khu công nghiệp xác nhận.

Bố trí khu vực trạm trung chuyển để lưu chứa chất thải rắn công nghiệp chưa đáp ứng được các yêu cầu về bảo vệ môi trường theo quy định tại Khoản 4 Điều 31a Nghị định số 40/2019/NĐ-CP ngày 13/5/2019 của Chính phủ, khu vực lưu chứa (trạm trung chuyển) không có mái che, không có hệ thống thu gom nước mặt chảy tràn, Sở TN&MT đã xử lý vi phạm hành chính theo quy định.

Đối với việc tập kết quặng tại Khu công nghiệp Đông Phố Mới có ảnh hưởng như thế nào đến môi trường, về sai phạm này, Sở TN&MT đã xử lý vi phạm hành chính đối với 02 công ty theo quy định.

Kết quả giám sát việc thực hiện kiến nghị sau thanh tra, kiểm tra về nội dung này Công ty TNHH MTV Hoàn Hải và Công ty Cổ phần Tân Thành Phát đã nộp phạt theo quy định.

Sở có biện pháp xử lý tiếp theo như thế nào đối với vi phạm của 02 công ty nêu trên về nội dung này: Sở TN&MT đã đề nghị Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai kiểm tra, rà soát các mặt hàng quặng nêu trên có đảm bảo với Giấy chứng nhận đầu tư đã được cấp cho 02 công ty. Nếu không đảm bảo yêu cầu 02 công ty di chuyển các mặt hàng không đúng ra khỏi khu vực 02 lô đất nêu trên theo quy định.

Trách nhiệm quản lý Nhà nước: Thẩm quyền, trách nhiệm quản lý kiểm tra, giám sát việc sử dụng đất, bảo vệ môi trường và các hoạt động khác trong khu công nghiệp là thuộc Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai. Đối với Sở TN&MT, khi nhận được báo cáo, thông tin, Sở TN&MT đã kiểm tra kịp thời.”

Như vậy, có thể nói Sở TN&MT tỉnh Lào Cai đang cho rằng việc xử lý các vi phạm của 02 công ty này thuộc về Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai, còn Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai thì cho rằng các cơ quan chức năng không đưa ra biện pháp xử lý cụ thể nên khó khăn trong xử lý vi phạm?

Tại Quyết định số 61/2008/QĐ-UB ngày 25/11/2008 của UBND tỉnh Lào Cai: Sở TNMT tỉnh Lào Cai là cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Lào Cai, có chức năng tham mưu, giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về lĩnh vực tài nguyên và môi trường, bao gồm: Đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, địa chất, môi trường - khí tượng thuỷ văn, đo đạc và bản đồ; thực hiện các dịch vụ công trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Sở.

Vậy chức năng “giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về lĩnh vực tài nguyên và môi trường” của Sở TNMT tỉnh Lào Cai ở đâu, trước nguy cơ ô nhiễm môi trường?

Dù đã của đóng, then cài nhưng cũng không che dấu nổi quặng phát tán ra môi trường xung quanh. Ảnh ND

Hơn nữa, trong Biên bản làm việc ngày 30/8/2019 giữa 02 công ty với đoàn liên ngành (Quyết định xử phạt hành chính yêu cầu thực hiện theo nội dung biên bản này) đã yêu cầu khắc phục vi phạm: Xây dựng hệ thống thu gom toàn bộ nước mặt chảy tràn tại khu vực chứa tinh quặng và sỉ đuôi luyện đồng và xử lý đảm bảo trước khi thải ra môi trường; Thực hiện đúng các nội dung cam kết trong bản cam kết bảo vệ môi trường đã được Ban Quản lý khu công nghiệp xác nhận…

Thực tế theo những gì phóng viên ghi nhận, tại thời điểm này các vi phạm của 02 Công ty này vẫn y nguyên, các yêu cầu của cơ quan chức năng không được thực hiện, bất chấp các quy định của pháp luật.

Vậy nhưng, Sở TN&MT tỉnh Lào Cai cho rằng mình đã “kiểm tra kịp thời”, kết quả giám sát việc thực hiện kiến nghị sau thanh tra, kiểm tra về nội dung này 02 công ty đã “nộp phạt theo quy định”?

Còn việc hàng ngày tinh quặng và sỉ đuôi luyện đồng phát tán ra môi trường qua gió bụi, chảy tràn theo nước mặt với lưu lượng như thế nào, gây hại đối với sức khoẻ con người và môi trường xung quanh thì dường như không phải trách nhiệm của Sở TN&MT tỉnh Lào Cai?

Trong khi các cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai đang “đá bóng” trách nhiệm, thì hậu quả là môi trường hàng ngày bị ô nhiễm, doanh nghiệp thì hưởng lợi, còn tính thượng tôn của pháp luật đang bị xem thường, hành vi vi phạm không biết khi nào mới chấm dứt.

Thiết nghĩ, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cần chỉ đạo thanh tra, làm rõ trách nhiệm của Sở TN&MT tỉnh Lào Cai trong công tác quản lý nhà nước về môi trường để chấn chỉnh, xử lý kịp thời các thiếu sót, vi phạm trong quản lý và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật của các doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin.

Thành Nam – Nam Dũng