Thị trưởng TP Tokyo Yoichi Masuzoe xin lỗi người dân và tuyên bố từ chức. Ảnh: AFP

Ông Yoichi Masuzoe, 67 tuổi, giữ chức Thị trưởng TP Tokyo từ tháng 2/2014, bị cáo buộc đã sử dụng công quỹ, trong đó phần lớn là nguồn quỹ dành cho việc tổ chức Thế vận hội Olympic Tokyo 2020, để sử dụng vào những công việc cá nhân.

"Từ khi lên nhậm chức vào tháng 2/2014, tôi đã làm hết sức mình cho TP Tokyo… Cũng giống như bất kỳ người dân Nhật Bản hay người dân Tokyo, thật tâm, tôi luôn mong muốn cho kỳ Olympic Tokyo 2020 thành công tốt đẹp", ông Yoichi Masuzoe nói trong tuyên bố từ chức.

Ông Tsunekazu Takeda - Chủ tịch Ủy ban Olympic Nhật Bản, Trưởng Ban Tổ chức Thế vận hội Olympic Tokyo 2020 bày tỏ "rất lấy làm tiếc" về "sự cố" khiến ông Yoichi Masuzoe phải từ chức. "Việc từ chức của ông Yoichi Masuzoe sẽ không làm ảnh hưởng đến tiến trình chuẩn bị Olympic của TP Tokyo nói riêng và của Nhật Bản nói chung. Ủy ban Olympic Nhật Bản sẽ phối hợp chặt chẽ với các lãnh đạo mới của Tokyo để tiếp tục chuẩn bị thật tốt cho kỳ Thế vận hội Tokyo vào năm 2020 và cam kết sẽ dốc hết sức mình vì một kỳ Thế vận hội ở Tokyo thành công rực rỡ", Chủ tịch Ủy ban Olympic Nhật Bản Tsunekazu Takeda chia sẻ.

Yuko Arakida - Ủy viên Ủy ban Olympic Nhật Bản cũng khẳng định, việc từ chức của ông Yoichi Masuzoe là do những sai phạm của cá nhân, không ảnh hưởng đến những hình ảnh tốt đẹp về một Olympic Tokyo đang dần hình thành trong tương lai gần. Ủy ban Olympic Nhật Bản sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức liên quan để chuẩn bị một cách tốt nhất, phục vụ một cách chu đáo nhất cho một kỳ Thế vận hội mang "tinh thần thể thao nhất".

Liên quan đến việc từ chức của Thị trưởng TP Tokyo Yoichi Masuzoe, từ hồi tháng 4 vừa qua, báo chí Nhật Bản đã đồng loạt điều tra và tố vị quan chức này có rất nhiều khoản chi tiêu cá nhân nhưng không chứng minh được nguồn gốc số tiền đã sử dụng. Ông Yoichi Masuzoe cũng bị tố lạm dụng chức vụ và quyền hạn không chỉ sử dụng công quỹ phục vụ mục đích cá nhân mà thậm chí còn "bao" cả gia đình "ăn chơi" tại những khách sạn xa hoa, với những bữa nhậu cao cấp tại nhà hàng tiêu chuẩn trên cả 5 sao (báo chí Nhật Bản gọi những nhà hàng này là "nhà hàng nhiều sao").

Theo một điều tra viên thuộc cơ quan tư pháp Nhật Bản, kết quả điều tra sơ bộ cũng cho thấy ông Yoichi Masuzoe nhiều lần sử dụng ngân phiếu của TP Tokyo để chi trả cho việc công, nhưng việc công này lại không đúng theo quy định chi tiêu ngân sách đối với chức danh Thị trưởng. Từ chối tiết lộ cụ thể việc công đó là gì để còn tiếp tục điều tra thêm, nhưng điều tra viên khẳng định việc ông Yoichi Masuzoe chi tiêu như vậy là sai quyết tắc, bất hợp pháp.

Trong tuyên bố từ chức của mình, ông Yoichi Masuzoe cho biết thêm, trước khi quyết định từ chức, đã xin ý kiến từ nhiều cơ quan liên quan nhằm kéo dài thời gian tại vị thêm vài tuần. Theo ông Masuzoe, việc xin kéo dài thời gian này là vì muốn cùng các lãnh đạo khác theo dõi trọn vẹn quá trình tổ chức Thế vận hội Olympic 2016 ở Brazil vào tháng 8 tới, nhằm học tập và rút kinh nghiệm để tổ chức Thế vận hội Olympic Tokyo 2020 được tốt hơn nữa. Ông không muốn trong thời gian diễn ra Olympic ở Brazil, bộ máy lãnh đạo của Tokyo có sự xáo trộn, sẽ rất khó để lĩnh hội được những điểm tốt, điểm mạnh trong việc tổ chức Olympic ở Brazil. Tuy nhiên, đề nghị này của ông đã không được chấp thuận.

Không chỉ bị cáo buộc sử dụng công quỹ chi tiêu cá nhân, ông Masuzoe còn được cho là "tác nhân" của rất nhiều bê bối trong việc chuẩn bị cho Olympic Tokyo 2020. Điển hình trong đó là việc đề xuất lựa chọn dự án xây dựng sân vận động với chi phí quá cao, nên sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng, Ủy ban Olympic quyết định hủy bỏ dự án này vì "không chấp nhận mức chi phí khủng khiếp đó", sau đó chọn dự án khác với chi phí hợp lý hơn. Tiếp theo đó là việc Thị trưởng TP Tokyo lựa chọn biểu tượng cho Olympic Tokyo 2020, nhưng khi đưa ra lấy ý kiến mọi người thì mới phát hiện biểu tượng này có dấu hiệu "ăn cắp ý tưởng" từ nhiều biểu tượng khác nhau rồi gộp lại thành biểu tượng Olympic Tokyo 2020, nên cũng bị hủy để sử dụng biểu tượng khác.

Trước khi giữ chức Thị trưởng TP Tokyo vào tháng 2/2014 (trung tâm kinh tế của Nhật Bản với số dân hơn 13 triệu người và ngân sách phục vụ thành phố này mỗi năm là khoảng 13.600 tỷ yên (khoảng 130,74 tỷ USD)), ông Yoichi Masuzoe từng là Bộ trưởng Y tế Nhật Bản (nhiệm kỳ 2007 - 2009). Ông cũng là một chuyên gia nghiên cứu khoa học chính trị, là người biết nhiều ngôn ngữ trên thế giới. Ông cũng có thời gian làm bình luận viên trên một đài truyền hình Nhật Bản.

Ông Masuzoe giữ chức Thị trưởng TP Tokyo thay thế cho ông Naoki Inose, người cũng bị buộc phải từ chức vì dính líu tới một vụ bê bối chính trị - tài chính.

Báo chí Nhật Bản dự đoán, 2 ứng cử viên sáng giá nhất cho chức Thị trưởng Tokyo tới đây sẽ là 2 nữ nghị sỹ. Thứ nhất là bà Yuriko Koike - cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP). Thứ hai là bà Murata Renho - cựu ngôi sao truyền hình Nhật Bản, hiện đang là Ủy viên Ủy ban Ngân sách Nhật Bản. Bà Murata Renho có đặc điểm chỉ thích mặc những bộ đồ sáng màu, chủ yếu là mầu trắng, điều này khiến bà luôn "nổi bật" giữa các chính khách khác của Nhật Bản, bởi hầu hết chính khách Nhật Bản đều mặc những bộ đồ tối mầu.

Nhật Minh