Đoàn Đại biểu Việt Nam do Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn dẫn đầu tham dự và có nhiều đóng góp tại các hội nghị. Ảnh: NG

Để chuẩn bị cho chuỗi các cấp cao ASEAN và các hội nghị cấp cao liên quan sẽ diễn ra trực tuyến từ ngày 26-28/10/2021, các nước tiến hành rà soát chương trình nghị sự, hoạt động và khoảng 100 văn kiện dự kiến sẽ được trình các lãnh đạo thông qua và ghi nhận.

Tại Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN (APSC) lần thứ 24, các nước hài lòng về tiến độ thực hiện Kế hoạch Tổng thể APSC 2025 với 98% dòng hành động đã và đang được triển khai, đánh giá cao đóng góp của các cơ quan chuyên ngành thuộc trụ cột chính trị-an ninh trong ứng phó Covid-19, phục hồi sau dịch bệnh và ứng phó với thảm họa thiên tai.

Các nước cũng trao đổi các biện pháp tăng cường hợp tác phòng chống khủng bố, bạo lực cực đoan, tội phạm xuyên quốc gia, hợp tác quốc phòng, tư pháp, quản lý biên giới, ma túy, thúc đẩy quan hệ của ASEAN với các đối tác, các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh khu vực.

Tại Hội nghị Hội đồng điều phối ASEAN (ACC) lần thứ 30, các nước đã thảo luận các sáng kiến sẽ trình lãnh đạo cấp cao lần này gồm thúc đẩy tiếp cận tổng thể ứng phó với thảm hoạ và các tình huống khẩn cấp, đề cao chủ nghĩa đa phương, xây dựng nhận thức chung về kinh tế biển xanh, chiến lược tổng hợp về cách mạng công nghiệp 4.0, lập Nhóm Đặc trách cao cấp xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025…

Ứng phó với Covid-19, ASEAN sẽ sử dụng 10,5 triệu đô-la Mỹ từ Quỹ COVID-19, phấn đấu cung cấp lô vắc-xin đầu tiên trong quý 4/2021 hoặc quý 1/2022. Với tinh thần tương thân tương ái, ASEAN sẽ chia sẻ vắc-xin giữa các nước thành viên, các nước cám ơn Xinh-ga-po sẵn sàng chia sẻ phần vắc-xin được phân bổ cho các nước thành viên khác.

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) đã trao đổi về tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, hợp tác với các đối tác và thảo luận về một số vấn đề khu vực và quốc tế. Duy trì đoàn kết và thống nhất ASEAN được đặc biệt đề cao, coi là yếu tố then chốt bảo đảm thành công của tiến trình xây dựng cộng đồng và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực.

Hội nghị cũng thảo luận và nhất trí phương thức hợp tác giữa ASEAN với Vương quốc Anh, đối tác đối thoại mới nhất của ASEAN; theo đó, hai bên sẽ thiết lập các cơ chế ủy ban hợp tác chung, quan chức cao cấp và Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Anh, và Bru-nây sẽ là nước đảm nhiệm vai trò điều phối quan hệ ASEAN với Anh giai đoạn 2021-2024.

Tại diễn đàn này, Bộ trưởng Ngoại giao Bru-nây, Đặc phái viên của Chủ tịch ASEAN về Mi-an-ma đã cập nhật tình hình triển khai nhiệm vụ.

Các nước nhất trí cần đẩy mạnh hỗ trợ nhân đạo cho Mi-an-ma trước tác động nặng nề của dịch bệnh Covid-19, hoan nghênh chuyến hỗ trợ nhân đạo đầu tiên gồm các trang thiết bị y tế trị giá 1,1 triệu đô-la Mỹ đã được chuyển tới Hội Chữ thập đỏ Mi-an-ma ngày 15/9 vừa qua.

Tham dự các hội nghị này, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định Việt Nam đã tham gia tích cực triển khai các các ưu tiên năm 2021 và sẽ phối hợp chặt chẽ bảo đảm thành công của các hội nghị cấp cao sắp tới.

Việt Nam đề nghị tiếp tục tăng cường phối hợp liên ngành và liên trụ cột, nâng cao năng lực ứng phó trước các thách thức như Covid-19, biến đổi khí hậu, các vấn đề về biển, cũng như bảo đảm các dòng hành động được triển khai sẽ mang lại hiệu quả trực tiếp và thiết thực cho người dân và xã hội.

Về ứng phó Covid-19, là một trong ba nước ASEAN đang nỗ lực tự chủ nghiên cứu và sản xuất vắc-xin, Việt Nam đề xuất ASEAN nâng cao khả năng tự cường vắc-xin thông qua xây dựng chuỗi cung ứng vắc-xin khu vực.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh ASEAN cần theo dõi sát các diễn biến, duy trì đoàn kết, tự cường, và giữ vững vai trò trung tâm và độc lập của ASEAN.

Việt Nam cũng đề nghị ASEAN duy trì cách tiếp cận hài hòa, vừa giữ vững lập trường nguyên tắc đối với các vấn đề ảnh hưởng tới hòa bình, an ninh khu vực, vừa khuyến khích các đối tác tham gia tích cực vào các cơ chế do ASEAN dẫn dắt để thúc đẩy đối thoại và lòng tin, cùng xử lý các quan tâm chung.

Về vấn đề Biển Đông, Bộ trưởng tái khẳng định tầm quan trọng của thúc đẩy lòng tin và tin cậy, thực hiện kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển 1982, đồng thời ASEAN cần tiếp tục phối hợp chặt với Trung Quốc bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, Công ước Luật Biển 1982 và được cộng đồng quốc tế hoan nghênh.

Tại Cấp cao ASEAN tới, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ công bố danh mục đóng góp cho Kho Dự phòng vật tư y tế ASEAN.

Ngoài ra, Việt Nam khẳng định sẽ phối hợp với các nước thúc đẩy sớm thành lập và đưa vào vận hành Trung tâm ASEAN về ứng phó các tình huống y tế công cộng khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi (ACPHEED); nhấn mạnh ASEAN cần tập trung các nỗ lực hỗ trợ các nhóm người và vùng miền chịu tác động của đại dịch COVID-19, trong đó có các tiểu vùng cũng như hỗ trợ các ngành nghề có điều kiện nhanh chóng phục hồi.

Nhân dịp này, Việt Nam thông báo kế hoạch tổ chức Diễn đàn ASEAN về hợp tác tiểu vùng vì phát triển bền vững và tăng trưởng bao trùm vào 30/11/2021 tại Hà Nội.