Tuy nhiên điều mà dư luận quan tâm nhiều nhất là “hậu bin Laden”. Nhiều quan điểm cho rằng bin Laden chết, nhưng khủng bố vẫn tồn tại. Bởi theo đó thì, từ rất lâu rồi, Osama bin Laden đã không còn khả năng thực hiện các chiến dịch. Chủ yếu, ông ta chỉ là một biểu tượng. Nên cái chết của ông không ảnh hưởng gì đến biểu tượng này.

Với tựa đề “Sự sống còn gắn chặt với khả năng quản lý việc thừa kế” người lãnh đạo quá cố. Báo chí phương Tây mấy ngày qua, dẫn lời nhiều chuyên gia chống khủng bố cho rằng, mạng lưới này có thể bị xé nhỏ và phân tán thành nhiều mảnh.

Điểm qua các nhánh lớn của Al Qaeda, ngoại trừ đại bản doanh ở vùng bộ tộc Pakistan, còn có Aqmi ở Bắc Phi, Aqpa, hoạt động ở Yemen và Ả Rập Xê Út, Aqdfl ở vùng Lưỡng Hà Irag, Iran. Lãnh đạo các nhánh này đều có thể tranh giành quyền thừa kế bin Laden. Hiển nhiên họ sẽ khó chấp nhận sự lãnh đạo của một người đến từ một vùng khác. Nhân vật mà hiện nay được nhắc đến nhiều là Al Zawahiri, cố vấn của bin Laden. Tuy nhiên, vì ông này là người Ai Cập nên không chắc sẽ được những người Yemen và Ả Rập Xê Út lắng nghe.

Điều đáng ngại nhất, theo nhiều chuyên gia, là nguy cơ một nhân vật muốn chứng tỏ tài năng, uy quyền qua hành động cụ thể là tổ chức một vụ khủng bố ngoạn mục.

Một chuyên gia về Trung Đông, ông Eric Rouleau khi bình luận về sự kiện này cũng tỏ rõ quan điểm: Bin Laden chết không có nghĩa là Al Qaida kết thúc.

Theo cựu nhân viên FBI Ali Soufan,  trong nhóm người thân cận và thuộc hạ của bin Laden, không ai có tài thu hút, tập hợp như vị cố lãnh tụ Al Qaida. Bin Laden là chất keo gắn liền các tổ chức khác nhau. Trước mắt, Al Qaida sẽ lợi dụng cái chết này để thu hút thành viên mới, nhưng phong trào thánh chiến nhìn chung sẽ không còn như trước.

Hậu Al Qaida thời hậu bin Laden theo cựu nhân viện FBI này là đến hồi vỡ nhỏ ra từng mảng. Al Qaida sẽ không nguy hiểm như trước, vì kiểu thánh chiến như Al Qaida từng chủ trương đã trở nên lỗi thời, trước những sự kiện như phong trào mùa xuân Ả Rập. Người dân Ả Rập đã thấy họ không cần phải đấu tranh chống kẻ thù xa xôi là Hoa Kỳ để lật đổ chính quyền của họ như bin Laden đã rao giảng trước đây. Cho nên thánh chiến sẽ suy giảm.

Theo giải thích của Ali Soufan, trong ngắn hạn thì Al Qaida sẽ huy động lực lượng để trả thù cho bin Laden, nhưng mạng lưới khủng bố không còn khả năng thực hiện những vụ khủng bố ngoạn mục như trước, vì nếu không thì họ đã làm rồi, chứ không phải chờ đến sau cái chết của bin Laden. Đáng ngại là hoạt động của những nhóm của người bản xứ, bên trong từng quốc gia, mọc lên tại chỗ.
Theo tờ Le Figaro và Le Monde, nhận định về khả năng các vụ trả đũa của Al Qaida sau cái chết của bin Laden cũng cho rằng, thế giới phương Tây đang e ngại các vụ trả đũa. Các quan chức CIA gần như chắc chắn rằng quân khủng bố sẽ tiến hành các chiến dịch trả đũa. Theo họ, cuộc chiến chống khủng bố vẫn chưa đến hồi kết thúc. Trước mắt, chính quyền Pakistan đã nhận được lời đe dọa trả đũa từ nhóm Phong trào phiến quân Taliban tại Pakistan.

Chính phủ Pháp cũng quan ngại cho số phận 4 công dân Pháp bị Aqmi bắt  giữ làm con tin. Theo một nguồn tin từ Mali, thì cái chết của bin Laden là một hung tin cho các con tin đang bị bắt giữ tại Niger. Tuy nhiên, ông Gerard Longuet, Bộ trưởng Quốc Phòng Pháp lại tỏ ra khá lạc quan cho 2 phóng viên Pháp bị bắt làm con tin tại Afghanistan từ 1 năm nay.

Kỳ Sơn