Ông Phan Thái Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam. Ảnh: Lâm Ánh

Theo hồ sơ, năm 1988, UBND huyện Núi Thành ban hành Quyết định giao 104m² đất ở cho ông Phan Như Mỹ để làm nhà ở. Tuy nhiên, ngoài phần đất được cấp, gia đình ông Mỹ tự khai phá thêm 202m² đất liền kề để trồng cây lâu năm. Đến năm 2019, ông Mỹ và vợ là bà Nguyễn Thị Thanh được UBND huyện cấp GCNQSDĐ số CP 427555 cho toàn bộ diện tích 306m², trong đó công nhận 104m² đất ở đô thị và 202m² đất trồng cây lâu năm.

Không đồng ý với nội dung xác định tại Công văn số 335/UBND-TNMT ngày 23/02/2024 của UBND huyện Núi Thành cho rằng việc cấp GCNQSDĐ là đúng quy định, ông Phan Như Mỹ có đơn khiếu nại. Vụ việc đã được giải quyết khiếu nại lần đầu tại Quyết định số 7555/QĐ-UBND ngày 21/10/2024, với nội dung bác đơn khiếu nại của ông Mỹ. Không đồng tình, ông tiếp tục khiếu nại lần hai đến Chủ tịch UBND tỉnh.

Qua xác minh của Sở Nông nghiệp và Môi trường, phối hợp với các đơn vị liên quan, cho thấy: Tại thời điểm cấp GCNQSDĐ, thửa đất số 83, tờ bản đồ số 22 có diện tích 306m², trong đó gia đình đã xây dựng nhà ở kiên cố với diện tích khoảng 140m², vượt quá phần đất được giao làm nhà ở theo quyết định năm 1988. Việc tự ý xây dựng trên đất khai phá thêm thuộc diện vi phạm quy định pháp luật đất đai.

Tuy nhiên, xét theo các quy định tại Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, Nghị định số 01/2017/NĐ-CP và Quyết định số 15/2020/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Nam, hành vi vi phạm đất đai trước ngày 1/7/2014 nếu phù hợp quy hoạch và đủ điều kiện thì vẫn được xem xét cấp GCNQSDĐ có thu nghĩa vụ tài chính. Vì vậy, việc ông Mỹ đề nghị hủy GCNQSDĐ cũ để cấp lại cho đúng hiện trạng sử dụng đất là có cơ sở.

Tại buổi đối thoại ngày 18/6/2025, phần lớn các bên liên quan thống nhất với kết quả xác minh. Ông Mỹ đồng thuận với phần lớn nội dung xác minh nhưng không đồng ý với việc thu nghĩa vụ tài chính đối với diện tích khai phá.

Từ các căn cứ pháp lý và kết quả xác minh, Chủ tịch UBND tỉnh kết luận: Công văn số 335/UBND-TNMT năm 2024 và Quyết định số 7555/QĐ-UBND năm 2024 của UBND huyện Núi Thành là không đúng quy định. Việc cấp GCNQSDĐ cho ông Mỹ cần được điều chỉnh lại theo đúng hiện trạng sử dụng đất, bảo đảm đúng quy trình pháp luật.

Chủ tịch UBND tỉnh quyết định: Chấp nhận khiếu nại của ông Phan Như Mỹ. Đồng thời, yêu cầu UBND huyện Núi Thành hủy Công văn 335/UBND-TNMT, thu hồi GCNQSDĐ số CP 427555 và thực hiện việc cấp lại GCNQSDĐ theo đúng thủ tục quy định tại Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Vụ việc của ông Phan Như Mỹ cho thấy vai trò quan trọng của công tác thanh tra, xác minh và đối thoại trong giải quyết khiếu nại hành chính, đặc biệt là các vụ việc liên quan đến đất đai vốn luôn nhạy cảm, phức tạp. Đồng thời, đây cũng là bài học về việc cần nâng cao trách nhiệm, thận trọng và tuân thủ pháp luật trong việc xác lập quyền sử dụng đất, tránh phát sinh tranh chấp kéo dài và gây bức xúc cho người dân.

Ngành Thanh tra và các cơ quan chức năng cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ, bảo đảm mọi khiếu nại đều được xử lý kịp thời, khách quan, đúng pháp luật, góp phần xây dựng nền hành chính công minh bạch, hiệu lực, hiệu quả.