(Thanh tra) - Thanh tra TP Huế vừa ban hành Kết luận thanh tra số 196/KL-TTr đối với Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển đô thị TP Huế. Kết luận chỉ ra nhiều tồn tại, vi phạm kéo dài, từ phòng chống tham nhũng, quản lý tài chính đến đầu tư xây dựng, nghiệm thu và thực hiện hợp đồng, với trách nhiệm được xác định theo từng giai đoạn cụ thể.
Còn nhiều bất cập, tồn tại
Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển đô thị TP Huế (gọi tắt là Ban) được thành lập trên cơ sở hợp nhất hai đơn vị chuyên trách, chính thức hoạt động từ tháng 9/2022 với mô hình đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên. Ban hiện đảm nhiệm vai trò chủ đầu tư nhiều dự án hạ tầng, đô thị lớn, đồng thời được ủy quyền quản lý, vận hành công trình, đại diện ký kết hợp đồng dự án có sử dụng đất, dự án PPP.
Mặc dù không phát hiện vụ việc tham nhũng, tiêu cực, Thanh tra TP Huế xác định Ban còn nhiều thiếu sót trong thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng.
Trong giai đoạn 2022-2024, một số nội dung như công khai tài sản công, kế hoạch đào tạo cán bộ, quy chế chi tiêu nội bộ chưa được thực hiện đầy đủ.
Trách nhiệm được xác định thuộc về Giám đốc, Chánh Văn phòng và các cá nhân liên quan trong giai đoạn 2022–2024.
Trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, Thanh tra TP Huế chỉ ra các vi phạm ngay từ khâu lập, thẩm định dự án. Tại các dự án duy tu, bảo dưỡng hạ tầng khu đô thị mới An Vân Dương năm 2022 và 2023, hơn 1.400 cây cọ dầu đã trồng trên hai năm nhưng khi lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật, Ban vẫn đề xuất chăm sóc như cây dưới hai năm, chưa xin ý kiến chủ trương của UBND TP trước khi lập hồ sơ. Việc này được kết luận là chưa đúng trình tự, làm thay đổi cơ sở lập dự toán.
Công tác tổ chức lựa chọn nhà thầu cũng bộc lộ nhiều thiếu sót. Kết luận thanh tra nêu rõ một số gói thầu có tờ trình phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu không căn cứ Luật Đấu thầu, báo cáo thẩm định không đúng mẫu, sai thời điểm; thời gian thẩm định, phê duyệt kéo dài vượt quy định. Đặc biệt, có trường hợp chủ đầu tư ký phụ lục hợp đồng trực tiếp với nhà thầu phụ, không đúng quy định của pháp luật về hợp đồng xây dựng.
Ở khâu quản lý tài chính, mặc dù việc hạch toán, theo dõi thu chi cơ bản đúng quy định, song Thanh tra phát hiện nhiều khoản công nợ kéo dài, không xác định được đối tượng phải trả, có khoản phát sinh từ trước năm 2014.
Ngoài ra, trong số hơn 2,55 tỷ đồng tiền xử phạt nhà thầu vi phạm hợp đồng, Ban mới đối trừ và thu hồi được hơn 1,03 tỷ đồng; còn hơn 1,51 tỷ đồng chưa thu hồi. Bên cạnh đó, Thanh tra TP quyết định thu hồi nộp ngân sách hơn 168 triệu đồng, trong đó có khoản tiền bảo lãnh thực hiện hợp đồng hơn 143 triệu đồng đã thu nhưng chưa nộp ngân sách.
Nguy cơ lãng phí ở dự án 86 tỷ đồng
Vi phạm tập trung nhiều nhất tại khâu nghiệm thu, thanh toán và kiểm tra hiện trường. Kết luận thanh tra chỉ rõ có 1 hạng mục chưa đủ điều kiện nghiệm thu nhưng vẫn được thanh toán; có gói thầu nghiệm thu thanh toán 3 thiết bị phòng cháy chữa cháy trị giá 323 triệu đồng nhưng tại thời điểm kiểm tra, thiết bị không có tại công trình. Lý do được giải trình là nhà thầu “đem về kho để tránh mất cắp”. Thanh tra TP Huế yêu cầu Ban chịu trách nhiệm, buộc lắp đặt lại đầy đủ trước khi đưa công trình vào vận hành.
Ngoài ra, tại một số dự án cây xanh, số lượng lớn cây đã chết, gãy đổ trong thời gian bảo hành nhưng nhà thầu chưa khắc phục kịp thời.
Thanh tra TP cũng chỉ ra nhiều bất cập tại các dự án quy mô lớn như Dự án Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Huế và dự án Xử lý triệt dể ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt tại các khu vực trọng điểm trên địa bàn TP Huế (gọi tắt là bãi rác Hương Bình). Với dự án CDC, vướng mắc giải phóng mặt bằng kéo dài khiến dự án phải điều chỉnh, chậm đưa vào khai thác.
Đặc biệt, dự án bãi rác Hương Bình tiềm ẩn nguy cơ lãng phí lớn. Dự án được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP Huế) phê duyệt năm 2017, khởi công năm 2018 với quy mô 20 ha, tổng vốn đầu tư gần 86 tỉ đồng. Theo kế hoạch, công trình có công suất 150 tấn rác/ngày đêm này phải vận hành từ quý IV/2022.
Thế nhưng, đến thời điểm thanh tra, mặc dù thời gian thi công các gói thầu đã hết sau nhiều lần gia hạn tuy nhiên tiến độ thi công kéo dài, vẫn chưa hoàn thành làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình và do chưa xác định được thời điểm có rác để vận hành nên việc lắp đặt thiết bị sẽ dễ hư hỏng do thời tiết, mất cắp do đây là khu vực đồi núi hoang vu, không có hàng rào và bảo vệ. Trong khi đó, nhiều hạng mục bắt đầu đã xuống cấp, hoang hóa.
Từ các tồn tại, vi phạm đã chỉ ra, Chánh Thanh tra TP Huế quyết định thu hồi nộp ngân sách Nhà nước hơn 168 triệu đồng, đồng thời kiến nghị giảm trừ quyết toán đối với các gói thầu có khối lượng thực tế thi công giảm so với khối lượng nghiệm thu.
Kết luận thanh tra yêu cầu Ban kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân, chấn chỉnh việc công khai tài sản công, ban hành đầy đủ kế hoạch đào tạo, hoàn thiện quy chế nội bộ. Đối với các khoản tiền xử phạt nhà thầu vi phạm chưa thu hồi, Ban phải thực hiện đối trừ, thu hồi theo quy định.
Thanh tra TP cũng kiến nghị UBND TP Huế chỉ đạo các sở, ngành liên quan rà soát hiệu quả đầu tư đối với những dự án kéo dài, có nguy cơ lãng phí; đồng thời yêu cầu Ban tăng cường kiểm tra, giám sát hiện trường, bảo đảm nghiệm thu, thanh toán đúng khối lượng thực tế thi công, nghiêm túc thực hiện kết luận thanh tra và các quyết định thu hồi tiền của Chánh Thanh tra TP.
Liên quan đến dự án bãi rác Hương Bình, Chánh Thanh tra TP kiến nghị UBND TP Huế chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với Sở Tài chính, chủ đầu tư và các cơ quan chuyên môn có liên quan rà soát, đánh giá lại hiệu quả đầu tư của toàn bộ dự án để tham mưu UBND TP phương án xử lý phù hợp, tránh gây lãng phí.
