Nhà xuất bản Thanh Hóa. Ảnh: https://map.coccoc.com/

Thời kỳ thanh tra từ tháng 01 năm 2021 đến 31/7/2022.

Về ưu điểm

Mặc dù ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, khó khăn do điều kiện thiếu nguồn lực nhưng lãnh đạo và người lao động của NXB Thanh Hóa đã đoàn kết, nỗ lực từng bước vượt qua khó khăn, bảo đảm sự ổn định và thu nhập cho người lao động, hoàn thành nhiệm vụ chính trị của cơ quan chủ quản, góp phần phát triển văn hóa đọc tại địa bàn, đưa thương hiệu của NXB Thanh Hóa đến với bạn đọc ngoài tỉnh.

NXB Thanh Hóa nghiêm túc chấp hành Quyết định thanh tra số 806/QĐ-CXBIPH ngày 23/8/2022 của Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành; có tinh thần hợp tác, thái độ tích cực trong suốt quá trình thanh tra; cung cấp đầy đủ, hồ sơ, tài liệu; nghiêm túc báo cáo giải trình theo yêu cầu của đoàn thanh tra.

Tồn tại, thiếu sót

 Trụ sở của NXB Thanh Hóa đảm bảo diện tích sử dụng theo quy định tại Điều 8 Nghị định số 195/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xuất bản, nhưng cơ sở vật chất, điều kiện hoạt động xuống cấp trầm trọng, không đảm bảo yêu cầu về an toàn trong làm việc. Theo báo cáo giải trình của NXB Thanh Hóa, Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã có chủ trương bố trí cho NXB Thanh Hóa chuyển sang địa điểm mới.

Về vốn điều lệ của NXB Thanh Hóa, số vốn điều lệ quá thấp, chưa đủ điều kiện để hoạt động theo loại hình doanh nghiệp (công ty TNHH MTV). Thực tế cho thấy loại hình hoạt động của NXB Thanh Hóa hiện tại chưa phù hợp với quy mô, điều kiện, nhân lực của một NXB phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa phương (vốn điều lệ hiện tại có 884.100.652 đồng; nhân lực tổng số có 12 người, chưa đủ nguồn lực để bổ nhiệm lãnh đạo cấp trưởng, phó phòng). Theo báo cáo giải trình của NXB Thanh Hóa, nguồn vốn điều lệ của NXB từ khi chuyển đổi sang loại hình doanh nghiệp chưa được cơ quan chủ quản bổ sung, do sự bất cập giữa luật chuyên ngành với Luật Doanh nghiệp. Để giải quyết bước đầu, hàng năm Ủy ban nhân dân tỉnh giao nhiệm vụ đặt hàng NXB Thanh Hóa khoảng 2 tỷ đồng. Trong thời gian qua, Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã có chủ trương và giao cho NXB Thanh Hóa phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền xây dựng Đề án Chuyển đổi NXB sang loại hình đơn vị sự nghiệp công lập, vì vậy việc tuyển dụng và bổ nhiệm nhân sự tạm dừng để chờ chuyển sang loại hình hoạt động mới. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này hiện có sự vướng mắc do chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể của cấp có thẩm quyền.

Về chức danh Tổng Biên tập, từ ngày 01/07/2021 đến thời điểm kết thúc thanh tra, NXB Thanh Hóa chưa được cơ quan chủ quản bổ sung theo quy định tại Khoản 2 Điều 13 Luật Xuất bản. Theo báo cáo giải trình của NXB Thanh Hóa, cơ quan chủ quản NXB đã làm thủ tục gửi Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông để thực hiện quy trình bổ nhiệm theo quy định của pháp luật về xuất bản. Hiện nay, Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đang chỉ đạo NXB Thanh Hóa và các cơ quan chức năng tiến hành sửa đổi Điều lệ Hoạt động.

NXB Thanh Hóa cấp quyết định phát hành 02 xuất bản phẩm chưa đủ thời gian theo quy định: “Văn học cổ điển chọn lọc: Tâm hồn cao thượng (TB)”, ISBN: 978-604-74-5026-8; “Thanh Hóa xưa và nay: Tập 22 - Kỷ niệm 10 năm Thành Nhà Hồ được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới (2011 - 2021)”, ISBN: 978-604-74-5167-8. Đây là sai sót của NXB Thanh Hóa trong việc thực hiện trách nhiệm theo quy định tại Điểm h, Khoản 1 Điều 18 Luật Xuất bản.

Việc xây dựng kế hoạch đề tài đăng ký và thực hiện xuất bản chưa phù hợp. 209 xuất bản phẩm không thực hiện theo xác nhận đăng ký xuất bản. NXB Thanh Hóa báo cáo, giải trình: Do tình hình Covid-19 việc triển khai không thực hiện. Trong đó có một số xuất bản phẩm chuyển sang kế hoạch năm 2022.

Việc lưu trữ, bảo quản hồ sơ xuất bản của từng xuất bản phẩm chưa khoa học, phân tán, khó quản lý. Theo báo cáo giải trình của NXB Thanh Hóa, do điều kiện cơ sở vật chất của NXB xuống cấp, mưa dột vì vậy khâu lưu trữ, bảo quản phải giao cho từng bộ phận đảm nhiệm, ảnh hưởng đến việc theo dõi, tổng hợp chung.

Những kiến nghị

Qua kết quả thanh tra, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa căn cứ quy định tại Điều 16 Luật Xuất bản 2012 quy định quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan chủ quản, kiện toàn tổ chức, loại hình hoạt động của NXB Thanh Hóa phù hợp với yêu cầu, điều kiện hoạt động của NXB phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa phương theo Thông báo số 19-TB/TW ngày 29/12/2016 của Ban Bí thư về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 25/8/2004 của Ban Bí thư khóa IX về nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản.

Hoàn thiện quy trình bổ nhiệm Tổng Biên tập NXB Thanh Hóa để đảm bảo điều kiện hoạt động của NXB Thanh Hóa theo quy định tại Điều 13 Luật Xuất bản 2012.

Đối với NXB Thanh Hóa, yêu cầu rà soát lại quy trình xuất bản, rút kinh nghiệm trong việc cấp quyết định phát hành bảo đảm đủ thời gian theo quy định tại khoản 1 Điều 28 Luật Xuất bản, không để xảy ra trường hợp tương tự như 02 xuất bản phẩm: “Văn học cổ điển chọn lọc: Tâm hồn cao thượng (TB)”, ISBN: 978-604-74-5026-8; “Thanh Hóa xưa và nay: Tập 22 - Kỷ niệm 10 năm Thành Nhà Hồ được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới (2011-2021)”, ISBN: 978-604-74-5167-8.

Nghiêm túc chấn chỉnh quy trình lưu trữ, bảo quản hồ sơ; chủ động trong việc xây dựng kế hoạch đề tài và tổ chức thực hiện; sớm kiện toàn bộ máy tổ chức lãnh đạo cấp phòng để nâng cao trách nhiệm, tăng cường công tác quản lý, góp phần thúc đẩy sự phát triển của NXB Thanh Hóa.