Lễ hội Đền Cờn. Ảnh: P.V

Nâng cao ý thức và trách nhiệm của du khách

Đền Cờn được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia năm 1993. Lễ hội Đền Cờn là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia năm 2016 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và là điểm du lịch hút khách của của cả nước.

Theo kết luận thanh tra, việc thực hiện văn bản chỉ đạo, quản lý, hướng dẫn về quản lý xã hội được UBND thị xã Hoàng Mai hướng dẫn, tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực thực hiện các quy định về quản lý và tổ chức tốt Lễ hội Đền Cờn như quyền và trách nhiệm của người tham gia lễ hội, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, địa phương, Ban tổ chức lễ hội. Tuyên truyền vận động nâng cao ý thức và trách nhiệm của du khách nghiêm túc thực hiện nếp sống văn minh tại lễ hội, hạn chế đốt vàng mã, đảm bảo an toàn tiết kiệm.

Giao UBND phường Quỳnh Phương, phường Quỳnh Dị chủ động phương án xử lý các trường hợp ăn xin tại lễ hội nếu có, vệ sinh môi trường, quản lý các tổ chức, cá nhân đăng ký giữ xe, yêu cầu phải thực hiện niêm yết giá theo quy định, không cho phép các hoạt động mang tính chất cá cược bằng tiền và hiện vật, các trò chơi diễn ra trong lễ hội.

Tăng cường kiểm tra, giám sát trong và sau lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý vi phạm, đặc biệt là các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội để trục lợi, kích động bạo lực, lưu hành kinh doanh văn hóa phẩm trái phép. Ngăn chặn các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội, tín ngưỡng để thu lợi bất chính; kiên quyết không để các hành vi chen lấn, tranh cướp, hoạt động mê tín dị đoan, dịch vụ đổi tiền lẻ hưởng chênh lệch, tình trạng lộn xộn trong thực hành nghi lễ tại di tích, lễ hội.

Công tác quản lý và chi nguồn công đức, vào cuối mỗi năm Ban Quản lý Đền Cờn xây dựng kế hoạch, dự toán nguồn công đức cho năm tiếp theo để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt làm căn cứ triển khai, lập báo cáo quyết toán thu chi tiền công đức và chấp hành đầy đủ chế độ báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật, gửi báo cáo thu chi về Thường trực thị xã Hoàng Mai, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp và theo dõi.

Tăng cường trách nhiệm kiểm tra và giám sát

Mọi nguồn công đức được tiếp nhận theo quy trình, quy định, ghi vào sổ vàng hoặc ghi phiếu công đức. Tại cụm di tích Đền Cờn có tổng 5 hòm công đức (Đền trong 3 hòm, Đền ngoài 2 hòm) đặt ngay tại các bàn ghi công đức, có 11 hòm giọt dầu trong các cung thờ để du khách không đặt tiền lên các bàn thờ, lên lễ vật gây phản cảm, dễ thất thoát trong việc quản lý. Tất cả các hòm công đức, hòm giọt dầu đều có 2 chìa khóa và giao chìa khóa đúng quy định. Vào dịp thời vụ, mỗi tháng tổ chức mở hòm công đức một lần, còn dịp từ tháng 4 đến tháng 9 hằng năm mở hòm công đức 3 tháng/lần. Khi mở hòm công đức có đủ các thành phần tham gia, có tổ giám sát. Mỗi lần mở đều lập biên bản, các thành viên tham gia ký tên và nộp về ngân sách Nhà nước ngay sau khi ký biên bản.

Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ ra những tồn tại, hạn chế: Nguồn kinh phí cho công tác bảo tồn và tu bổ, tôn tạo di tích còn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế; một số đồ tế khí thờ tự, một số tượng trong trong Đền Cờn đã có dấu hiệu xuống cấp.

Do đó, Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch kiến nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm công tác quản lý, tổ chức hoạt động lễ hội và khai thác giá trị di tích lịch sử văn hóa, phát triển du lịch tại địa phương theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Tăng cường thanh tra, kiểm tra giám sát trước trong và sau khi tổ chức lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động lễ hội.

Đối với Ban Quản lý di tích, Ban Quản lý lễ hội tiếp tục tăng cường phối hợp, nâng cao trách nhiệm kiểm tra, giám sát, không để xảy ra những trường hợp phát sinh trong lễ hội như đốt nhiều vàng mã, ăn mày, ăn xin, khấn thuê, hàng quán lấn chiếm đi vào khu di tích, nâng giá hàng hóa, dịch vụ và trông giữ phương tiện, tổ chức các trò trơi cờ bạc trá hình…

Bố trí lực lượng thu gom kịp thời tiền đặt lễ và tiền dầu nhang. Tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm minh những hiện tượng phản cảm diễn ra trong lễ hội. Không tiếp nhận công đức bằng hiện vật không nằm trong danh mục, hồ sơ xếp hạng. Hướng dẫn đặt tiền lễ đúng nơi quy định, quản lý sử dụng nguồn thu từ hoạt động lễ hội hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng quy định.

Tăng cường công tác tuyên truyền về lịch sử di tích và ý nghĩa lễ hội, đồng thời tuyên truyền với Nhân dân và du khách trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội. Có phương án trình cấp có thẩm quyền và việc tu sửa, thay thế đồ tế khí thờ tự và một số tượng trong di tích Đền Cờn theo quy định của Luật về di sản văn hóa.