Dự án mới cơ bản xong hạ tầng kỹ thuật, chưa đủ điều kiện huy động vốn nhưng đã được phân lô bán nền rầm rộ suốt thời gian qua. Ảnh: Internet

Chậm tiến độ

Dự án khu nhà ở Tân Thanh do Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và công nghệ môi trường tỉnh Điện Biên (Công ty) đề xuất đầu tư và được UBND tỉnh Điện Biên phê duyệt chấp thuận đầu tư ngày 17/10/2013; sau đó được điều chỉnh chủ trương đầu tư ngày 10/5/2016. Dự án được chấp thuận đầu tư theo hình thức đầu tư trực tiếp, xây dựng mới với tổng diện tích sử dụng đất 49.120m².

Dự án do CĐT trực tiếp quản lý thực hiện với quy mô đầu tư đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, công trình kiến trúc với quy mô dân số 804 người; trong đó hệ thống các công trình kiến trúc có mục đích khai thác thương mại gồm: 32 lô đất ở tái định cư, 132 lô nhà ở liền kề, 19 lô biệt thự nhà vườn loại 200m², 16 lô biệt thự nhà vườn loại 150m².

Dự án sau khi điều chỉnh có tổng mức đầu tư 342.566.450.000 đồng (trong đó: Hệ thống hạ tầng kỹ thuật 73.159.000.000 đồng; đầu tư xây dựng kiến trúc 269.407.450.000 đồng) sử dụng từ các nguồn vốn chủ sở hữu, vốn vay và huy động hợp pháp khác.

Dự án được chấp thuận đầu tư thành 2 giai đoạn, gồm: Giai đoạn 1: Đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật hoàn thành trong năm 2018; giai đoạn 2: Đầu tư xây dựng công trình kiến trúc hoàn thành vào quý II/2020.

Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện dự án chưa đảm bảo tiến độ được phê duyệt; đến nay, dự án mới cơ bản hoàn thành đầu tư giai đoạn 1, chưa triển khai đầu tư xây dựng giai đoạn 2 theo tiến độ được chấp thuận.

Qua xem xét hồ sơ dự án, các quy định của pháp luật và các văn bản pháp lý liên quan, kết quả thực hiện của dự án và giải trình của các đơn vị, đối tượng thanh tra; tại Kết luận Thanh tra số 189/KL-TTr ngày 14/4/2021 bên cạnh một số mặt tích cực đã triển khai, Thanh tra tỉnh Điện Biên cũng chỉ ra không ít các tồn tại, vi phạm của nhiều cơ quan chức năng và CĐT.

Chưa được cấp phép xây dựng

Quy hoạch chi tiết điều chỉnh, bổ sung dự án được UBND thành phố Điện Biên Phủ phê duyệt vượt quy mô, diện tích sử dụng đất được cấp phép quy hoạch và chấp thuận đầu tư nhưng chưa được UBND tỉnh  cấp phép theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và Nghị định 37/2010/NĐ-CP ngày 7/4/2010 của Chính phủ.

Công tác lập, thẩm định trình UBND tỉnh phê duyệt chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư của dự án chưa tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật; một số nội dung thẩm định, đánh giá về điều kiện năng lực của CĐT, tổng mức đầu tư, nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn đầu tư, xác định tiền thu sử dụng đất chưa chặt chẽ, thiếu căn cứ; chưa lấy ý kiến thẩm định tổng mức đầu tư dự án trước khi trình phê duyệt điều chỉnh.

Dự án được triển khai đăng ký đầu tư, xin cấp phép xây dựng và đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư nhưng chưa được cấp phép xây dựng theo quy định của Luật Xây dựng năm 2014; chứng nhận đăng ký đầu tư với quy mô, mục tiêu và tổng vốn đầu tư của dự án không phù hợp với các nội dung đã được chấp thuận đầu tư.

Dự án đã được UBND tỉnh thu hồi, giao đất để CĐT triển khai thực hiện với diện tích 41.218,1m²/49.120m² thuộc quy mô dự án; quá trình thẩm định tham mưu giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB), tái định cư và quản lý, sử dụng đất được giao thuộc phạm vi dự án được chấp thuận chưa chặt chẽ, kịp thời và đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về đất đai cũng như cơ chế thực hiện dự án. Cụ thể:

Chưa đánh giá, thẩm định đầy đủ về điều kiện, năng lực của CĐT khi được Nhà nước giao đất theo quy định.

Tổ chức bồi thường và bàn giao một phần mặt bằng thi công dự án khi chưa phê duyệt phương án bồi thường GPMB, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và phương án trồng rừng thay thế; quá trình bàn giao đất trên thực địa chưa thiết lập đầy đủ các biên bản bàn giao, biên bản giao đất tổng thể với CĐT theo quy định; phương án bồi thường, GPMB còn có những tồn tại, vướng mắc song chưa kịp thời rà soát, xử lý dứt điểm.

Công tác quản lý, sử dụng đất được giao chưa chặt chẽ, thiếu kiểm tra giám sát để CĐT tự ý hoán đổi, sử dụng sai mục đích và thi công ngoài phạm vi dự án và diện tích đất được giao nhưng chưa kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định.

Huy động vốn khi chưa đủ điều kiện

Hồ sơ thiết kế cơ sở và tổng mức đầu tư của dự án được lập còn nhiều tồn tại, thiếu sót như: Không lập hồ sơ quản lý chất lượng đối với công tác khảo sát; thiếu thiết kế cơ sở đối với công trình nhà ở, công cộng và dịch vụ thương mại; chủ trì thiết kế chưa có các văn bằng, chứng chỉ hành nghề theo quy định. Quá trình thẩm định thiết kế cơ sở chưa lấy ý kiến thẩm định đầy đủ của các cơ quan quản lý chuyên ngành theo quy định. Thẩm định tổng mức đầu tư phần đầu tư hạ tầng kỹ thuật tại một số nội dung tính toán không phù hợp, chấp thuận chi phí thiếu cơ sở, căn cứ và áp dụng sai định mức, đơn giá của Nhà nước làm sai tăng tổng mức đầu tư phần hệ thống hạ tầng kỹ thuật.

CĐT chưa tuân thủ đầy đủ, nghiêm túc các quy định về quản lý dự án, quản lý chất lượng đầu tư, bảo vệ môi trường. Việc khắc phục các tồn tại, khuyết điểm qua kết quả kiểm tra của các cơ quan chức năng của tỉnh, kiểm toán Nhà nước còn chậm, chưa triệt để. Trong quá trình thi công không thiết lập hồ sơ quản lý chất lượng, không thực hiện giám sát thi công, giám sát tác giả theo quy định của Luật Xây dựng, không thực hiện giám sát đổ thải đất, giám sát an toàn môi trường theo quy định và theo quyết định được phê duyệt.

Tổ chức huy động vốn của các tổ chức, cá nhân để đầu tư cho dự án khi chưa đảm bảo điều kiện theo quy định; ký kết một số nội dung về hợp tác kinh doanh thai thác, hợp tác đầu tư dự án không đúng quy định; sử dụng diện tích đất được giao tham gia góp vốn và đảm bảo thế chấp trái với mục đích giao đất của UBND tỉnh; thiếu kiểm tra, giám sát việc thực hiện nội dung ủy quyền để bên được ủy quyền ký kết các hợp đồng hợp tác đầu tư huy động vốn trái quy định của pháp luật.

Công tác kiểm tra, giám sát đánh giá việc tổ chức thực hiện dự án đối với một số nội dung của UBND thành phố Điện Biên Phủ, các sở ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao chưa đầy đủ, thường xuyên nên chưa phát hiện, chấn chỉnh và xử lý kịp thời các vi phạm, một số nội dung đã được kiểm tra và phát hiện vi phạm nhưng chưa xử lý kiên quyết.

Trần Kiên