Khu vực nhà số 27 ngách 254/45 đường Bưởi. Ảnh: PV

Theo Bản án, tổng diện tích đất hiện đo vẽ thực tế có 539,4m², được trừ diện tích đất để làm ngõ đi chung và cống thoát nước chung cho các hộ đồng thừa kế 73,9m². Còn lại, 4 người trong gia đình được hưởng phần di sản thừa kế gồm: Bà Trương Thị Thủy 97m²; bà Trương Thị Thái 96,2m²; bà Trương Thị Giới 96,1m² và ông Trương Văn Kết 176,2m².

Đến ngày 31/7/2015, TAND TP Hà Nội xét xử vụ án dân sự phúc thẩm nhưng bổ sung thành vụ án về việc “tranh chấp chia thừa kế; chia tài sản chung”. 

Theo Bản án phúc thẩm của TAND TP Hà Nội, thì di sản thừa kế và tài sản chung được phân chia các mức diện tích sử dụng chung và diện tích đất được sử dụng đối với bà Thủy, bà Thái, bà Giới và ông Kết như tại bản án sơ thẩm của quận Ba Đình.

Sau khi TAND quận Ba Đình xét xử sơ thẩm, ông Kết đã có đơn kháng cáo, trong đó nêu rõ: “Bản thân là bị đơn trong vụ án “Tranh chấp di sản thừa kế với các đồng nguyên đơn là các bà: Giới, Thái, Thủy. Ngày 16/3/2015, tôi không tham gia phiên tòa tại TAND quận Ba Đình vì đã ủy quyền cho bà Phạm Thị Hiền, được thay mặt tôi thực hiện quyền và nghĩa vụ của tôi trước pháp luật trong vụ án (thể hiện ở Văn bản ủy quyền số 465/2012 ngày 21/5/2012 do Văn phòng Công chứng Thủ đô công chứng). 

Tại buổi xét xử, người đại diện theo ủy quyền của tôi có mặt nhưng thẩm phán vẫn không chấp nhận tư cách đại diện theo ủy quyền của bà Hiền. Chính vì thế, trong suốt quá trình xét xử, chỉ có nguyên đơn và luật sư tham gia trình bày mà không hề có ý kiến của bên bị đơn. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của tôi trong quá trình xét xử tại Tòa”.

Việc không chấp nhận ủy quyền trên được TAND quận Ba Đình cụ thể bằng việc ban hành Thông báo số 414/TB-TA ngày 30/5/2013. Trong đó, TAND quận Ba Đình nêu lý do: “Văn bản công chứng ủy quyền không ghi rõ hộ khẩu thường trú, nơi cư trú hoặc nơi làm việc triệu tập đương sự đến Tòa án giải quyết vụ án”.

Không đồng tình với những lập luận tại Thông báo 414, bà Hiền - người đại diện theo ủy quyền của ông Kết (với tư cách là bị đơn) đã gửi đơn khiếu nại về quyết định, hành vi tố tụng của thẩm phán Đỗ Văn Nghiêm tới Chánh án TAND quận Ba Đình và ông Đỗ Văn Nghiêm, thẩm phán được phân công giải quyết vụ án. 

Trong đó, bà Hiền nêu rõ: “Ngày 22/5/2012, với tư cách là người đại diện theo ủy quyền của ông Kết đã đến trụ sở TAND quận Ba Đình để nộp Giấy ủy quyền số 465/2012 (đồng thời xuất trình Chứng minh nhân dân để đối chiếu) và thẩm phán Nghiêm đã nhận Giấy ủy quyền”.

Thực tế, diễn biến từ đầu tháng 7/2012 đến tháng 3/2013, bà Hiền đã được Tòa án triệu tập để lấy lời khai; nộp Đơn đề nghị với nội dung: Tòa án thụ lý vụ án này với quan hệ pháp luật chia thừa kế theo pháp luật là chưa đủ căn cứ; tham gia vào buổi định giá, thẩm định tại chỗ ở nhà ông Kết và ký vào Biên bản định giá tài sản với tư cách là người đại diện theo ủy quyền của ông Kết...

“Tôi nhận thấy rằng: Từ thời điểm nộp văn bản ủy quyền (tháng 5/2012) đến thời điểm Tòa án ra Thông báo số 414/TB-TA (tháng 5/2013) là một năm, Tòa án mới ra quyết định không chấp nhận ủy quyền của ông Kết là không đúng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông Kết, cũng như làm cho quá trình giải quyết vụ án bị đình trệ, kéo dài”, bà Hiền khẳng định.

Theo ý kiến của chuyên gia luật, Giấy ủy quyền của ông Kết đã ủy quyền cho bà Hiền là hoàn toàn thỏa mãn các quy định của pháp luật dân sự về việc ủy quyền như: Đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật về hình thức ủy quyền, nội dung Giấy ủy quyền không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội; tại thời điểm ủy quyền người được ủy quyền có năng lực pháp luật đầy đủ, phù hợp với quy định của pháp luật. Việc đại diện theo ủy quyền không thuộc vào những trường hợp không được làm người đại diện theo quy định tại Điều 75 của Bộ luật Tố tụng Dân sự.

Ngôi nhà nơi đã bị Tòa án xử tranh chấp có biểu hiện chưa công bằng. Ảnh: PV

Hơn nữa, trên thực tế, trong suốt quá trình giải quyết vụ án, bà Hiền đã thực hiện các quyền, nghĩa vụ với tư cách là người đại diện theo ủy quyền tại Tòa án từ làm việc tại Tòa án theo các Giấy triệu tập của Tòa án; tham gia và ký biên bản xem xét, thẩm định tại chỗ; lấy lời khai đến sao chụp tài liệu, hồ sơ vụ án... Thế nhưng, TAND quận Ba Đình không có bất cứ một ý kiến phản đối hoặc không chấp nhận tư cách người đại diện theo ủy quyền của bà Hiền...

“Những việc trên đây của ông Đỗ Văn Nghiêm là hành vi cố tình gây khó khăn, cản trở, không cho tôi được thực hiện các quyền, nghĩa vụ của người đại diện theo ủy quyền quy định tại Điều 74 của Bộ luật Tố tụng Dân sự. Lỗi ở đây là hoàn toàn thuộc về thẩm phán. Do đó, mọi hậu quả phát sinh từ hành vi này, ông Đỗ Văn Nghiêm phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật”, người được ủy quyền nêu rõ.

Từ quyết định “khó hiểu” về việc không chấp nhận người đại diện ủy quyền nêu trên, TAND quận Ba Đình, TAND TP Hà Nội đã xử án nhưng vẫn “bảo lưu” quyết định trên. Do đó, người được ủy quyền không có cơ hội được trình bày trước tòa những bằng chứng, chứng cứ quan trọng của vụ án. Vì vậy, vụ án bị xử thiếu khách quan, công bằng hoàn toàn có thể xảy ra. Bởi, việc xử án mà chỉ có Hội đồng Xét xử và các đồng nguyên đơn mà không có bị đơn (đã ủy quyền cho người đại diện) được ví như một “trận đá bóng” mà chỉ có “trọng tài” với “cầu thủ một bên”.

PV