Vị trí thửa đất UBND phường Cửa Nam giao cho ông Đại dùng để kinh doanh. Ảnh: Xuân Thống

Chậm giải quyết và thiếu trách nhiệm, quyền lợi công dân chưa được đảm bảo

Báo Thanh tra ngày 23/12/2022 đã phản ánh, năm 1988, ông Nguyễn Trọng Đại, ở khối 6, phường Cửa Nam, TP Vinh được UBND phường Cửa Nam giao một mảnh đất có diện tích khoảng 176m² để ở và sinh sống.

Sau khi được giao đất, ông Đại đã xây dựng 1 căn nhà với diện tích 29,5m². Phần còn lại được gia đình đổ đá lên nhưng chưa xây dựng, còn để trống.

Đến năm 1995, ông Đại kết hôn với bà Phạm Thị Minh rồi sinh sống trên thửa đất được giao, sử dụng ổn định liên tục rồi tận dụng làm ki-ốt sửa chữa xe máy.

Năm 2015, UBND TP Vinh phê duyệt chủ trương đầu tư dự án (DA) cải tạo, nâng cấp đường Hồ Hán Thương.

Năm 2017, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Vinh phối hợp UBND phường và các hộ dân thực hiện công tác kiểm kê, lập hồ sơ bồi thường theo quy định.

Ngày 16/8/2021, UBND TP Vinh ban hành quyết định thu hồi đất, trong đó thu hồi toàn bộ thửa đất số 81, tờ bản đồ số 37 có diện tích 29,5m² do UBND phường quản lý.

Cùng ngày, UBND TP Vinh ban hành quyết định phê duyệt phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thực hiện DA, thì chỉ bồi thường, hỗ trợ về tài sản, cây cối số tiền 36.902.966 đồng, không được bồi thường về đất.

Cho rằng, quy trình phê duyệt chi tiết của các cấp chính quyền TP Vinh thực hiện không đúng quy định, thực hiện thu hồi toàn bộ thửa đất đang sử dụng để thực hiện DA mà chỉ bồi thường về tài sản, không bồi thường về đất, bố trí tái định cư là không đúng quy định, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp, nên gia đình làm đơn khiếu nại UBND TP Vinh.

Ngày 5/1/2022, Chủ tịch UBND TP Vinh ban hành quyết định giải quyết khiếu nại (lần đầu) đối với ông Đại, bà Minh, khẳng định khiếu nại đúng một phần.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về việc giao Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) thành lập tổ công tác liên ngành do sở làm tổ trưởng để kiểm tra, xác minh và tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết khiếu nại; Văn bản 4695/BC-TNMT ngày 9/8/2022 của Sở TN&MT thể hiện khiếu nại của hộ gia đình ông Đại, bà Minh là khiếu nại có đúng, có sai; đồng thời kết luận Chủ tịch UBND TP Vinh giải quyết lần đầu đối với khiếu nại này là chưa đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Văn bản do Phó Giám đốc Sở TN&MT Thái Văn Nông kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh không công nhận quyết định mà UBND TP Vinh ban hành giải quyết trước đó, giao UBND TP Vinh hủy quyết định về việc phê duyệt phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thực hiện DA; đồng thời thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với diện tích thực tế là 29,5m² đất cho ông Đại, bà Minh theo đúng quy định của pháp luật.

Tiếp đó, ngày 30/9/2022, Sở TN&MT có Văn bản 6086/STNMT-TTR gửi UBND tỉnh về việc bổ sung để tham mưu giải quyết, đã đề cập: "Theo hồ sơ, tài liệu vụ việc khiếu nại thì ông Nguyễn Trọng Đại và bà Phạm Thị Minh không đủ điều kiện để bồi thường về đất ở khi UBND TP Vinh thu hồi. Do ông Đại và bà Minh không có chỗ ở nào khác trên địa bàn phường Cửa Nam, nên theo quy định tại Khoản 4, Điều 6, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, Khoản 3, Điều 7, Quyết định số 24/2022/QĐ-UBND ngày 14/02/2022 của UBND tỉnh quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An (thay thế Quyết định số 58/2015 của UBND tỉnh và Quyết định số 39/2018/QĐ-UBND ngày 10/9/2018 của UBND tỉnh) thì ông Đại và bà Minh được giao đất ở có thu tiền sử dụng đất.

Qua kết quả kiểm tra, xác minh thì diện tích 29,5m² đất này có nguồn gốc UBND phường Cửa Nam giao đất không đúng thẩm quyền (tại Phiếu số 80/4 ngày 25/4/1991 của UBND phường Cửa Nam thu 40.000 đồng để được sử dụng đất làm ki-ốt kinh doanh). Do đó, ông Đại và bà Minh được bồi thường theo diện tích thực tế là 29,5m². Theo quy định tại Khoản 4, Điều 7, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi, thì được bồi thường theo giá đất ở".

Chấp thuận kiến nghị và tham mưu này từ cơ quan chuyên môn, ngày 24/10/2022, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Hồng Vinh đã ký Văn bản 8315/UBND-BTD để xử lý vụ việc khiếu nại, với việc đồng ý kết quả kiểm tra, xác minh, kết luận của Sở TN&MT là đình chỉ giải quyết khiếu nại lần 2 đối với nội dung khiếu nại, yêu cầu bồi thường diện tích đất ở 176m² cho gia đình ông Đại, bà Minh khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện DA cải tạo, nâng cấp đường Hồ Hán Thương.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh giao UBND TP Vinh giải quyết các quyền lợi cho gia đình ông Đại, bà Minh theo đúng Văn bản 6086/STNMT-TTR mà Sở TN&MT kiến nghị, tham mưu tỉnh chỉ đạo UBND TP Vinh giải quyết trước đó.

Đáng chú ý, tại văn bản này, ông Lê Hồng Vinh giao UBND TP Vinh thực hiện xong trước 30/11/2022, báo cáo UBND tỉnh, Sở TN&MT và trả lời công dân.

Thế nhưng, đến hết năm 2022, theo ghi nhận của phóng viên, các hướng dẫn, chỉ đạo trên của UBND tỉnh chưa được UBND TP Vinh tiếp nhận, giải quyết kịp thời, đồng nghĩa quyền lợi của công dân chưa được đảm bảo, ảnh hưởng đến tình hình chung ở địa phương cũng như hiệu quả, hiệu lực công vụ.

UBND tỉnh đánh giá UBND TP Vinh "chậm và thiếu trách nhiệm trong thi hành công vụ" liên quan giải quyết quyền lợi ông Đại, bà Minh. Ảnh: Xuân Thống

Phê bình Chủ tịch UBND TP Vinh không tổ chức thực hiện nghiêm túc

Quá trình theo dõi, xác minh các nội dung phản ánh của công dân và tìm hiểu sự vào cuộc giải quyết của các cơ quan liên quan tỉnh Nghệ An đối với vụ việc khiếu nại của ông Đại, bà Minh, thông tin chúng tôi nhận được, ngày 10/1/2023, UBND TP Vinh mới có Văn bản số 111/UBND-TNMT.PTQĐ gửi UBND tỉnh về việc xin ý kiến giải quyết đơn kiến nghị của ông Đại, bà Minh.

Tại văn bản này, UBND TP Vinh đề xuất nhiều phương án, trong đó có một phương án xử lý vụ việc của ông Đại với các dẫn chứng pháp luật được UBND TP Vinh nêu đầy đủ, đúng như chỉ đạo của UBND tỉnh tại Văn bản số 8315/UBND-BTD ngày 24/10/2022.

Phúc đáp văn bản của UBND TP Vinh, trong Công văn 370 của UBND tỉnh cho biết, tại Văn bản số 8315 của UBND tỉnh đã chỉ đạo giải quyết vụ việc của ông Nguyễn Trọng Đại rất đầy đủ, cụ thể và chi tiết; đồng thời khẳng định quan điểm là nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh đối với vụ việc này là đúng pháp luật và khả thi. "Thời gian yêu cầu thực hiện xong trước ngày 30/11/2022, tuy nhiên, đến ngày 14/11/2022, UBND TP Vinh mới triển khai thực hiện nhiệm vụ. Ngày 10/1/2023, UBND TP Vinh mới có báo cáo xin ý kiến xử lý vướng mắc là rất chậm và thiếu trách nhiệm trong thi hành công vụ", Văn bản 370/UBND- BTD của UBND tỉnh đề cập.

Từ đó, "Chủ tịch UBND tỉnh phê bình Chủ tịch UBND TP Vinh không tổ chức thực hiện nghiêm túc, đúng thời hạn quy định các nhiệm vụ được UBND tỉnh giao tại Văn bản số 8315/UBND-BTD ngày 24/10/2022. Yêu cầu Chủ tịch UBND TP Vinh tổ chức thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của UBND tỉnh tại Văn bản số 8315. Các thủ tục hành chính (như điều chỉnh loại đất tại trích lục, phê duyệt giá đất cụ thể, giao đất ở có thu tiền sử dụng đất cho gia đình ông Đại...) được thực hiện theo quy định của pháp luật. Thời gian thực hiện xong chậm nhất ngày 28/2/2023, báo cáo UBND tỉnh, Sở Tài chính, Sở TN&MT".

UBND tỉnh cũng giao Sở TN&MT đôn đốc, chỉ đạo UBND TP Vinh thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ được Chủ tịch UBND tỉnh giao đúng thời hạn quy định.

Công văn UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu thực hiện theo chỉ đạo trước đó và phê bình Chủ tịch UBND TP Vinh. Ảnh: XT

Liên quan các động thái chỉ đạo trên của UBND tỉnh đối với địa phương, qua trao đổi với ông Nguyễn Sỹ Diệu - Phó Chủ tịch UBND TP Vinh, người trực tiếp ký các văn bản giải quyết về vụ việc, chúng tôi được cho hay: Thực tế quá trình giải quyết vụ việc khiếu nại của ông Đại, bà Minh có vướng mắc trong quy trình hồ sơ, nhất là xác định lại trích lục thửa đất. Hiện trạng bị xóa nhiều, không trích lục lại được, nhưng quan điểm của thành phố là sử dụng biên bản kiểm kê, từ đó tính toán phương án.

"Vừa rồi, anh em (phòng chuyên môn - PV) có tham mưu văn bản xin ý kiến tỉnh và tỉnh có trả lời, song khi tham khảo Phòng TN&MT thì đây thực chất là tỉnh giao lại cho thành phố, nhưng trong quá trình giải quyết nếu có sai sót thì thành phố phải chịu trách nhiệm nên anh em rất sợ, vì nhạy cảm. Hiện, UBND TP đã giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất thực hiện ý kiến chỉ đạo của tỉnh giao, là đền bù theo đất ở, đồng thời trình lại giá đất mới hiện nay", ông Diệu nói.

Ngày 30/1, trao đổi với chúng tôi, ông Trần Ngọc Tú - Chủ tịch UBND TP Vinh thông tin, vừa rồi, UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo UBND TP Vinh. Quan điểm là phải rà soát lại lịch sử từ trước đến nay, cái gì thuộc phường, thuộc thành phố chưa đúng hay thuộc công dân thì phải làm lại cho đúng, để đảm bảo quyền lợi người dân nhưng phải bảo đảm đúng quy định pháp luật.

Về văn bản phê bình của UBND tỉnh, ông Tú cho biết, sẽ giao Phòng Nội vụ có kiểm điểm để làm rõ trách nhiệm. Chắc chắn là của thành phố rồi, nhưng bây giờ chưa cụ thể trách nhiệm thuộc về đơn vị nào, của ai trong chỉ đạo, hay trong giải phóng mặt bằng chung... sau đó mới có báo cáo tỉnh. Việc này phải tiến hành đồng thời giữa giải quyết quyền lợi cho công dân và trách nhiệm các đơn vị liên quan, phải xác định rõ để chấn chỉnh, rút kinh nghiệm.