Phát hành trước, báo cáo tài chính có sau!

Đại diện ban điều hành Công ty IOC cho biết: Ngày 1/9/2011, Công ty IOC và Ngân hàng MSB đã ký hợp đồng mua bán trái phiếu. IOC đã phát hành 500 trái phiếu, tương đương với 500 tỷ đồng, và MSB là nhà đầu tư. Kỳ hạn trái phiếu là 5 năm, lãi suất 15%/năm đầu tiên. Ngay trong ngày ký hợp đồng mua trái phiếu, MSB đã chuyển đủ 500 tỷ đồng cho IOC. Nhưng đến hạn thanh toán trái phiếu, IOC không thể hoàn trả đủ cả gốc và lãi, buộc MSB phải kiện ra tòa. Đến nay, MSB vẫn chưa thể thu được số tiền đã bỏ ra.

“Các cổ đông và Hội đồng quản trị (HĐQT) nhiệm kỳ mới của IOC đã rà soát hồ sơ và phát hiện ra năm 2011, IOC đã phát hành trái phiếu trái phép khi không đủ điều kiện, không tuân thủ quy định về phương thức phát hành nhưng vẫn được MSB chấp nhận mua.

Việc phát hành trái phiếu IOC diễn ra giai đoạn 2011, đó là thời điểm của ban điều hành cũ. Ban điều hành hiện tại khi rà soát hồ sơ mới phát hiện ra sự việc. Tất cả các bên liên quan phải xem xét lại để đánh giá thêm, phải tuân thủ Luật Doanh nghiệp và Nghị định 52/2006/NĐ-CP về phát hành trái phiếu doanh nghiệp, ban điều hành công ty tại thời điểm đó nếu có hành vi sai phạm nghiêm trọng thì cần phải xem xét các bên liên quan” - bà Đỗ Thị Thùy Dương - Trưởng phòng Pháp chế Công ty Cổ phần Khách sạn và Dịch vụ Đại Dương - Đại diện cổ đông của IOC, cho biết.

Đối chiếu với Nghị định 52/2006/NĐ-CP, tại thời điểm năm 2011, thì IOC muốn phát hành trái phiếu phải có đủ 5 điều kiện, trong đó quan trọng nhất là phải có báo cáo tài chính được kiểm toán của năm liền kề trước năm phát hành trái phiếu, có phương án phát hành trái phiếu được tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thông qua.

Trong khi đó, ngày 10/9/2011, tức là 10 ngày sau khi phát hành 500 tỷ đồng trái phiếu cho MSB, IOC mới có báo cáo kiểm toán.

“Ngoài ra, biên bản họp HĐQT của IOC ngày 12/8/2011 về việc thông qua việc phát hành trái phiếu riêng lẻ, có chữ ký của ông Huỳnh Trung Nam, thành viên HĐQT bị làm giả. Chữ ký này sau đó đã được Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an giám định với các văn bản mà ông Nam ký trước đó, kết quả là không phải do cùng 1 người ký ra. Đặc biệt, IOC phát hành trái phiếu trực tiếp đến nhà đầu tư, không theo bất cứ một phương thức nào được quy định tại Nghị định 52, đó là các phương thức bảo lãnh, qua đại lý phát hành, hoặc đấu thầu. MSB đã mua trái phiếu trực tiếp của IOC với số tiền 500 tỷ đồng không hề có bảo đảm bằng tài sản hay bảo lãnh phát hành của tổ chức nào. Chính điều này đã đẫn đến việc IOC không trả được nợ, tranh chấp, kiện tụng chưa hề dứt giữa hai bên”, đại diện ban điều hành nhiệm kỳ mới của IOC thẳng thắn cho biết.

IOC đã có dấu hiệu vi phạm Điều 128 Bộ luật Dân sự 2005 về việc vi phạm điều cấm của pháp luật, phát hành trái phiếu khi chưa đủ điều kiện theo quy định, đó là ý kiến của luật sư Trương Thanh Đức - Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Basico. Cũng theo ông, “Không đủ một trong những điều kiện đó thì sẽ bị xử lý xử phạt, và không loại trừ khi có tranh chấp xảy ra thì hợp đồng mua bán trái phiếu đó vô hiệu. Và trách nhiệm thì lỗi bên nào, lỗi đến đâu, sai trái đến đâu sẽ phải chịu đến đấy. Có thể là 1 bên chịu, 2 bên chịu. Vô hiệu thì cái gốc vẫn phải trả nhưng doanh nghiệp lúc đấy trả hay không, có tài sản đảm bảo hay không, thì lại là chuyện khác. Nếu như biết sai mà vẫn làm thì lỗi của họ là một nửa. Có thể là tiếp tay, thông đồng, tạo điều kiện cho bên kia gian dối vi phạm dẫn dến thiệt hại của các bên, đặc biệt là thiệt hại phần vốn của nhà nước nữa thì trách nhiệm của họ, sẽ không dừng ở dân sự thậm chí còn phải hình sự, vì để thất thoát tổn thất tài sản xảy ra”.

Ngân hàng MSB đã phạm luật theo kiểu… cố tình?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, về phía Ngân hàng MSB, dù biết IOC chưa đủ điều kiện phát hành trái phiếu nhưng vẫn đồng ý mua, khi không có tài sản đảm bảo, không có dự án, phương án sản xuất kinh doanh được thẩm định.

Điều này thể hiện bằng việc, ngày 16/9/2011, sau khi đã phát hành trái phiếu được hơn nửa tháng, bà Trần Thùy Phương, Phòng Tư vấn bảo lãnh phát hành của MSB đã yêu cầu IOC hoàn thiện các hồ sơ còn thiếu như: Báo cáo kiểm toán năm 2010, biên bản phê duyệt của HĐQT, báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án…

Chưa có báo cáo kiểm toán, nhưng MSB vẫn mua trái phiếu của IOC với lãi suất tới 15%/năm, gấp 3 lần tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân 3 năm liên tiếp của IOC là 5.3%. Trong khi mục B, Khoản 2, Điều 88 Luật Doanh nghiệp 2005 đã có quy định: “Công ty không được quyền phát hành trái phiếu khi tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân của 3 năm liên tiếp trước đó không cao hơn mức lãi suất dự kiến cho trái phiếu”.

Một điểm đáng chú ý là theo hợp đồng mua bán trái phiếu, IOC sẽ dùng 500 tỷ đồng để thực hiện dự án Sunrise Hội An. Thế nhưng, chỉ vài ngày sau khi nhận được tiền của MSB, IOC đã chuyển toàn bộ số tiền này để đi trả nợ cho các đơn vị khác. Theo các luật sư, đây rất giống với hình thức vay để đảo nợ, có dấu hiệu vi phạm Chỉ thị 01/CT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước.

Theo đánh giá của các chuyên gia tài chính trong vụ việc phát hành và mua bán trái phiếu giữa IOC và MSB đã có nhiều dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng các quy định pháp luật. Phía MSB đã bỏ qua nhiều khâu quan trọng trong việc thẩm định hồ sơ và rót tiền vào IOC, điều này dẫn tới nhiều hậu quả tiềm ẩn hệ lụy đến hệ thống tài chính của nhà băng này và phá vỡ những quy định pháp luật thiết lập. Vụ việc giữa MSB và các đơn vị thành viên của IOC đang kéo dài phức tạp nhiều năm, cho thấy tính chất phức tạp của sự việc. Ngân hàng Nhà nước cũng như các cơ quan chức năng cần phải vào cuộc điều tra làm rõ những hành vi sai phạm của các bên.

Trong khi đó, theo tìm hiểu của chúng tôi, việc MSB cố tình bỏ qua những điều kiện pháp lý, vi phạm Luật Các tổ chức Tín dụng trong quá trình thực hiện hợp đồng mua bán trái phiếu đã gây thiệt hại nặng nề cho IOC.

Mới đây nhất, ngày 17/2/2020, IOC nhận được Thông báo số 135/TB-THADS của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam về việc lựa chọn tổ chức bán đấu giá tài sản của IOC, trong đó có khách sạn Sunrise Hội An và 12 căn biệt thự ven biển là những tài sản của IOC.

Trao đổi với đại diện truyền thông của MSB cho biết, về vụ việc này đã có phán quyết của tòa, MSB không bình luận gì thêm.

Chúng tôi tiếp tục thông tin sự việc.

PV