Sau sự kiện ngày 13 và 14/5/2014 ở Bình Dương, khối tài sản được BH của Cty Long Huei đã bị phá rụi gần như hoàn toàn. Ảnh: Chu Minh

Suy diễn, ép khách hàng vào điều khoản bất lợi

Cuối năm 2013, đầu năm 2014, Cty BH Cathay đã ký 2 hợp đồng để BH mọi rủi ro tài sản (khu nhà xưởng, hệ thống phòng cháy, máy móc…) của Cty Long Huei với tổng số tiền BH là hơn 250 tỷ đồng.

Trong 2 hợp đồng này, Cty BH Cathay đã cài vào một điều khoản bổ sung số 29 là “điều khoản về đình công, nổi loạn và bạo động dân sự” với nội dung nêu rằng: “Các bên thỏa thuận rằng đơn BH này có bồi thường cho các tổn thất do đình công nổi loạn và bạo động dân sự được hiểu là mất mát hoặc tổn thất đối với các tài sản được BH gây ra trực tiếp bởi: (a) Hành động của bất kỳ người nào tham gia với những người khác gây mất trật tự công cộng (dù có liên quan đến đình công hay không)….” (nếu áp dụng theo điều khoản này thì hợp đồng quy định giới hạn số tiền BH phải chi trả chỉ còn 420 triệu đồng/vụ)

Sau sự kiện ngày 13 và 14/5/2014 ở Bình Dương, khối tài sản được BH của Cty Long Huei đã bị phá rụi gần như hoàn toàn.

Ngày 29/8/2014, Cty BH Cathay ra Văn bản số 090-CS/2014/CI gửi Cty Long Huei. Nội dung Văn bản số 090 đã cắt ghép thông báo về nguyên nhân thiệt hại của Cty Long Huei từ 2 văn bản của Bộ Tài Chính và Công an tỉnh Bình Dương, sau đó “suy diễn” rằng: “Sự cố lần này của quý Cty được gây ra bởi nhóm người bị kích động bởi kẻ xấu do lợi dụng việc tuần hành ngày 13 và 14/5/2014”.

Tham chiếu vào nội dung điều khoản số 29 hợp đồng BH số CI14F8000368 và CI13F8000986: “Hành động của bất kỳ người nào tham gia với người khác gây mất trật tự công cộng” và nội dung tại các công văn của cơ quan Nhà nước Việt Nam cũng như kết luận của Cơ quan Cảnh sát điều tra tỉnh Bình Dương về nguyên nhân sự cố là do “một số người bị lôi kéo, kích động của kẻ xấu… thực hiện hành vi vi phạm pháp luật như: gây mất trật tự công cộng…”.

Với lập luận khiên cưỡng như trên, Cty BH Cathay khép lại rằng: Kết luận của cơ quan Nhà nước về nguyên nhân sự cố chính là nội dung điều khoản bổ sung số 29 của Hợp đồng BH giữa Cty Cathay và Cty Long Huei. Cty Cathay chỉ đồng ý chi trả BH với số tiền là 420 triệu đồng/vụ.

Khách hàng không chấp nhận bồi thường theo kiểu “bố thí”

Trao đổi với chúng tôi về vụ việc, luật sư Nguyễn Thanh Biên (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) phân tích: Theo Công văn số 7316/BTC-QLBH ngày 3/6/2014 của Bộ Tài chính về nguyên nhân thiệt hại của doanh nghiệp đã khẳng định rõ: “Do một số người vi phạm pháp luật có hành động đập phá, đốt tài sản, chiếm đoạt tài sản, không phải yếu tố chính trị, bạo động, bạo loạn...”. Do vậy, việc Cty BH Cathay áp dụng điều 29 - “điều khoản về đình công, nổi loạn và bạo động dân sự” trong trường hợp này là không đúng.

Luật sư Nguyễn Thanh Biên nhận định, việc một số người tràn vào Cty đập phá là hành vi “hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản” theo Điều 143 Bộ luật Hình sự năm 1999. Còn hành vi gây “mất trật tự công cộng” của những người này xảy ra trước đó bên ngoài khuôn viên Cty, được thông báo của cơ quan công an liệt kê theo chuỗi thời gian. Hành vi “mất trật tự công cộng” của họ không thể làm cho tài sản của Cty Long Huei bị hủy hoại được vì toàn bộ tài sản bị thiệt hại của Cty Long Huei thuộc diện mua BH đều nằm trong khuôn viên quản lý của Cty chứ không phải nơi “công cộng”.

Như vậy, việc Cty BH Cathay dẫn ra thông báo của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương, trong đó có trích một đoạn có câu “gây mất trật tự công cộng” rồi tham chiếu vào nội dung điều khoản bổ sung số 29 là gượng ép, chưa khách quan và chưa đầy đủ.

Trong kết luận của cơ quan công an đã đưa ra nhiều nguyên nhân như: “Sử dụng nhiều loại vật tầy đập phá, huỷ hoại, làm thất thoát và gây cháy tài sản”. Đây là các hành vi hủy hoại tài sản của kẻ xấu nhằm vào Cty Long Huei và là nguyên nhân dẫn đến tổn thất tài sản được BH, luật sư Nguyễn Thanh Biên khẳng định.

Để có thể hiểu rõ hơn về việc giải thích từ ngữ, luật sư Nguyễn Thanh Biên dẫn ra khoản 2 Điều 407 của Bộ luật Dân sự nêu rõ: “Trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có điều khoản không rõ ràng thì bên đưa ra hợp đồng theo mẫu phải chịu bất lợi khi giải thích điều khoản đó” (Trong trường hợp này, theo Cty Long Huei cho biết, Hợp đồng BH được thực hiện theo mẫu của Cty BH Cathay cung cấp). Điều 21 của Luật Kinh doanh BH cũng khẳng định: Trong trường hợp hợp đồng BH có điều khoản không rõ ràng thì điều khoản đó được giải thích theo hướng có lợi cho bên mua BH.

Trước đó, ngày 26/6/2014, căn cứ trên cơ sở hợp đồng BH đã ký, Cty Long Huei đã có văn bản gửi Cty BH Cathay, yêu cầu nhà BH này thanh lý phế liệu, giải phóng mặt bằng để nhằm thúc đẩy nhanh tiến độ khắc phục thiệt hại. Tuy nhiên, sau đó Cty BH Cathay đã có văn bản trả lời theo kiểu “ra giá bố thí” với nội dung như sau: “Cty chúng tôi đồng ý để quý Cty tự tiến hành việc thanh lý phế liệu và dùng số tiền này bù đắp vào phần tổn thất của quý Cty. Tuy nhiên, với số tiền bồi thường lần này, Cty BH không có chủ trương cấn trừ số tiền thanh lý phế liệu vào số tiền bồi thường. Nếu quý Cty không đồng ý với mức bồi thường nêu trên (420 triệu đồng/vụ - PV), Cty chúng tôi sẽ thực hiện như quy định của việc bồi thường BH, nghĩa là sẽ cấn trừ số tiền thanh lý phế liệu vào số tiền bồi thường”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Li Ming Hui, Giám đốc Cty Long Huei cho biết, Cty chúng tôi không cần nhận sự “ưu ái” theo kiểu “bố thí” này. Chúng tôi chỉ chờ đợi Cty BH Cathay thực hiện đúng quy định của pháp luật chứ đừng cắt ghép câu chữ để gượng ép khách hàng vào điều khoản bất lợi. Điều này hoàn toàn không phù hợp với quy mô và uy tín mà Cty BH Cathay từng có được trên thị trường.

Chu Minh