Cục trưởng Cục Thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực y tế, giáo dục (Cục X), Thanh tra Chính phủ Nguyễn Tuấn Anh. Ảnh: TH

+ PV: Thưa ông, chương trình “Bồi dưỡng nghiệp vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; kiểm tra nội bộ; tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại cơ sở y tế” do Trường Cán bộ Thanh tra xây dựng và thực hiện thời gian qua, có sự hỗ trợ chủ động, tích cực từ Cục X, ông có thể chia sẻ về hoạt động này?

- Ông Nguyễn Tuấn Anh: Ngay từ khi Trường Cán bộ Thanh tra bắt đầu triển khai nhiệm vụ xây dựng chương trình bồi dưỡng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong lĩnh vực y tế, chúng tôi đã xác định đây là nhiệm vụ có ý nghĩa rất quan trọng, gắn với việc nâng cao hiệu quả quản lý trong các cơ sở y tế công lập, qua đó góp phần củng cố niềm tin của người dân đối với hệ thống y tế.

Do vậy, cục đã chủ động phối hợp, đồng hành cùng với Trường Cán bộ Thanh tra từ việc xây dựng khung chương trình, định hướng nội dung, rà soát tài liệu bồi dưỡng.

Đặc biệt là việc xây dựng các tình huống thực tiễn đến việc cử lãnh đạo cục trực tiếp trao đổi, chia sẻ với các học viên nhằm tăng cường tính thực tiễn của chương trình bồi dưỡng, gắn với các nhu cầu phát sinh từ hoạt động hằng ngày của các cơ sở y tế công lập.

Chương trình bồi dưỡng được xây dựng dựa trên các trụ cột chính bao gồm:

Một là bám sát vào các quy định của pháp luật hiện hành về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, trong đó nhấn mạnh đến vai trò của các biện pháp phòng ngừa như trách nhiệm người đứng đầu, trách nhiệm giải trình, thực hiện công khai, minh bạch và tăng cường kiểm tra, giám sát trong tổ chức và hoạt động.

Hai là nhận diện các yêu cầu mang tính đặc thù trong tổ chức và hoạt động của các cơ sở y tế công lập với tính chất là các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện chức năng cung cấp các dịch vụ công thiết yếu, cơ bản, quan trọng, gắn với công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

Ba là cập nhật các yêu cầu thực tiễn và các xu hướng hiện nay trong việc xây dựng môi trường quản trị tốt, gắn công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực với việc xây dựng và vận hành cơ chế kiểm tra, kiểm soát nội bộ và coi đây là công cụ hữu hiệu trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Qua các khoá bồi dưỡng đã được nhà trường tổ chức trong 2 tháng qua, chúng tôi rất phấn khởi khi chương trình bước đầu đã nhận được những phản hồi tích cực từ các học viên.

Điều đó cho thấy hướng tiếp cận có sự kết hợp hài hoà giữa kiến thức chuyên môn, pháp luật thực định và thực tiễn công tác thanh tra là đúng đắn.

Trong thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trường Cán bộ Thanh tra để rà soát, cập nhật kịp thời các quy định mới của pháp luật, bổ sung các tình huống thực tiễn rút ra từ quá trình triển khai các cuộc thanh tra về nội dung có liên quan; trên cơ sở đó tiếp tục tổ chức các khóa bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho các viên chức quản lý, viên chức khác ở các vị trí việc làm có liên quan trong các cơ sở y tế; qua đó góp phần xây dựng hệ thống y tế liêm chính, minh bạch, hiệu quả và phục vụ Nhân dân ngày càng tốt hơn”. 

+ Qua các khóa bồi dưỡng tại Hà Nội, Khánh Hòa, TP Hồ Chí Minh và gần đây nhất là Cao Bằng, học viên đánh giá chương trình bài bản, khoa học và thiết thực. Theo ông, chương trình có nên phát triển theo hướng chuyên sâu hơn và mở rộng thêm?

- Ông Nguyễn Tuấn Anh: Từ những phản hồi tích cực của học viên tại nhiều địa phương, có thể thấy nhu cầu bồi dưỡng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong lĩnh vực y tế không nên chỉ dừng lại ở mức độ cơ bản mà cần đi vào cụ thể, chuyên sâu hơn, mang tính trao đổi, chia sẻ, “cầm tay chỉ việc”.

Thực tiễn thanh tra trong thời gian qua cho thấy, có những lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng, tiêu cực, lãng phí cao, tiềm ẩn rủi ro vi phạm pháp luật, như đấu thầu, mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, quản lý, sử dụng các nguồn thu sự nghiệp, quỹ bảo hiểm y tế hay hoạt động liên doanh, liên kết… trong các cơ sở y tế công lập.

Vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu xây dựng các chuyên đề bồi dưỡng chuyên sâu là cần thiết và hoàn toàn phù hợp với yêu cầu thực tiễn đặt ra hiện nay. Nội dung các chuyên đề cần cụ thể hơn nhằm giúp nhận diện rõ các rủi ro vi phạm trong các lĩnh vực có nguy cơ cao ở mỗi giai đoạn, vị trí việc làm để từ đó đưa ra các biện pháp giảm thiểu rủi ro, phòng ngừa, ngăn chặn phát sinh tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Các khoá bồi dưỡng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực lĩnh vực y tế được Trường Cán bộ Thanh tra tổ chức trong 2 tháng qua, bước đầu đã nhận được những phản hồi tích cực từ các học viên. Ảnh: TH

Bên cạnh đó, về đối tượng bồi dưỡng, chúng tôi cho rằng cần mở rộng hơn. Hiện chương trình bồi dưỡng mới chủ yếu tập trung vào nhóm viên chức quản lý và viên chức kiểm tra, kiểm soát nội bộ. Trong khi đó, rủi ro vi phạm pháp luật dẫn đến nguy cơ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực có thể xảy ra ở các vị trí việc làm khác nhau, từ lãnh đạo bệnh viện, trưởng/phó khoa, phòng đến viên chức làm công tác tài chính, kế toán, dược, vật tư và cả đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng trực tiếp tham gia hoạt động chuyên môn, thực hiện quy trình khám chữa bệnh.

Việc trang bị kiến thức và kỹ năng phòng ngừa cho các nhóm đối tượng này sẽ góp phần nâng cao năng lực nhận diện rủi ro vi phạm và xây dựng cơ chế phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực hiệu quả trong các cơ sở y tế.

Do đó, Cục X ủng hộ định hướng xây dựng và phát triển chương trình với định hướng chuyên sâu theo các lĩnh vực có nguy cơ cao phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và mở rộng phạm vi các đối tượng được bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng.

Theo tôi, đây là hướng tiếp cận bền vững giúp giảm thiểu rủi ro vi phạm pháp luật một cách chủ động, thay vì chỉ tập trung xử lý khi vi phạm đã xảy ra.

Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trường Cán bộ Thanh tra trong việc xây dựng tài liệu chuyên sâu, cung cấp tình huống thực tiễn và cập nhật quy định pháp luật mới, nhằm bảo đảm chương trình ngày càng thiết thực, hiệu quả và đáp ứng đúng nhu cầu của các cơ sở y tế, góp phần xây dựng hệ thống y tế liêm chính, minh bạch và phục vụ Nhân dân tốt hơn.

+ Không dừng lại ở một số lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, chương trình bồi dưỡng đã góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ ngành Y tế có bản lĩnh hơn trước tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; đồng thời tăng cường tính minh bạch và giữ gìn y đức. Ông có thể chia sẻ rõ hơn về mục đích của chương trình dưới góc nhìn của đơn vị được Tổng Thanh tra Chính phủ giao theo dõi công tác quản lý Nhà nước về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực y tế?

- Ông Nguyễn Tuấn Anh: Ở góc độ quản lý Nhà nước, chúng tôi nhìn nhận chương trình bồi dưỡng này không chỉ là một hoạt động chuyên môn đơn thuần mà còn là một trong các giải pháp bền vững trong công tác phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tại các cơ sở y tế.

Mục tiêu cốt lõi của chương trình là nâng cao năng lực cho đội ngũ viên chức ở các vị trí việc làm trong mỗi cơ sở y tế, giúp họ nhận diện rủi ro vi phạm pháp luật, kiểm soát quyền lực, tăng cường liêm chính và thực thi nhiệm vụ một cách minh bạch, đúng pháp luật. Điều này tạo nền móng để tiến tới thực hiện cơ chế tự chủ bền vững và quản trị y tế hiện đại.

Có thể nói, chương trình bồi dưỡng của Trường Cán bộ Thanh tra vượt lên trên khuôn khổ của một khóa bồi dưỡng kiến thức, nghiệp vụ thông thường, qua đó góp phần hướng đến việc xây dựng một môi trường quản trị liêm chính trong lĩnh vực y tế. Môi trường này được xây dựng dựa trên sự kết nối chặt chẽ giữa cam kết liêm chính của người đứng đầu, sự cống hiến tận tâm của đội ngũ cán bộ và một cơ chế kiểm soát nội bộ hiệu quả trong mỗi cơ sở y tế.

Với ý nghĩa đó, Cục X sẽ tiếp tục đồng hành với Trường Cán bộ Thanh tra khi tổ chức triển khai trong thời gian tới.

+ Trân trọng cảm ơn ông!