Tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh được đăng tải trên trang web của Bộ Ngoại giao nước này ngay sau khi các ngoại trưởng ASEAN từ Myanamar ra tuyên bố chung về những diễn biến phức tạp hiện nay trên Biển Đông.

Một mặt bà Hoa nói Trung Quốc sẵn sàng phối hợp với ASEAN để tiếp tục thực thi DOC (Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông), được ASEAN và Trung Quốc ký kết năm 2002, nhằm duy trì kiềm chế và không thực hiện các hoạt động có thể làm phức tạp hoặc leo thang căng thẳng trong khu vực. Mặc khác, bà lại cho rằng những gì diễn ra trên Biển Đông hiện nay, cụ thể là Trung Quốc đưa giàn khoan nước sâu vào thềm lục địa của Việt Nam, “không liên quan gì đến Trung Quốc và ASEAN”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc còn lớn tiếng “phản đối nỗ lực của một hoặc hai nước dùng vấn để Biển Đông để làm tổn hại đến tình hữu nghị và hợp tác nói chung giữa Trung Quốc và ASEAN”.

Giới chuyên gia cho rằng phản ứng của Trung Quốc trước tuyên bố chung của ASEAN có thể dự đoán được, do từ trước tới nay, Trung Quốc luôn muốn giải quyết những trách chấp trên Biển Đông với từng nước liên quan, nhỏ hơn và yếu hơn Trung Quốc, nhằm dễ bề "giành thế thượng phong".

Tuyên bố của các Ngoại trưởng ASEAN về Biển Đông, bày tỏ “quan ngại sâu sắc” đối với những gì đang diễn ra trên vùng biển này và kêu gọi một giải pháp hòa bình, đã thể hiện tinh thần đoàn kết trong nội khối ASEAN. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1995, tức gần 20 năm, ASEAN ra một tuyên bố riêng về những diễn biến trên Biển Đông, có nguy cơ đe dọa đến hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải trên vùng biển này.