Thủ tướng Ukraina Arseniy Yatsenyuk trong một cuộc họp báo ở TP Kiev, Ukraina. Ảnh: Reuters

Trong đời sống chính trị và kinh tế hiện nay ở Ukraina, đâu đâu cũng thấy xuất hiện bóng dáng của tham nhũng. Các chính trị gia thì bị các tập đoàn kinh tế trong và ngoài nước mua chuộc nhằm đưa ra những chính sách có lợi nhất cho những tập đoàn kinh tế này, hoặc chí ít thì cũng lơ là, bỏ qua những hoạt động sai phạm của các tập đoàn này. Còn với các hợp đồng xuất nhập dầu mỏ, hầu hết đều có dấu hiệu gian lận, "làm giá" khiến ngân sách Ukraina mỗi năm thất thoát hàng tỷ USD.

Thủ tướng Ukraina Arseniy Yatsenyuk, trong một cuộc họp báo mới đây, đã nhấn mạnh, Chính phủ sẽ kiên quyết chống lại tệ nạn tham nhũng.

Trong chính sách điều hành của Chính phủ, lần đầu tiên Ukraina bắt đầu hạn chế đến mức thấp nhất sự can dự của đối tác thứ 3 trong các hợp đồng mua bán dầu mỏ, một trong những nguồn thu chính của ngân sách.

Theo Thủ tướng Ukraina, điều này sẽ vừa hạn chế được sự gian lận trong các hợp đồng dầu mỏ, vừa tiết kiệm được cho ngân sách hàng tỷ USD do không phải chi trả tiền môi giới cho các đối tác trung gian. "Sẽ không còn hành vi "đi đêm" để  ký kết hợp đồng dầu mỏ. Tất cả sẽ được thực hiện công khai, và đặc biệt, các hợp đồng mua bán dầu mỏ sẽ được ký kết trực tiếp với các đối tác có nhu cầu, không qua trung gian", Thủ tướng Ukraina khẳng định.

Bên cạnh đó, Chính phủ Ukraina cũng bắt đầu có các hành động cứng rắn đối với hành vi tham nhũng, đó là sa thải toàn bộ những công chức dính líu tới tham nhũng, đồng thời đưa 700 quan chức cấp cao vào diện đặc biệt bị cấm giữ chức vụ trong các bộ máy công quyền.

Ngoài ra, Chính phủ Ukraina cũng bắt đầu chặn mọi nguồn phát sinh tham nhũng bằng việc bãi bỏ một loạt đặc quyền, đặc lợi ở các bộ, ngành và các cơ quan chính quyền cấp Trung ương, tin học hóa hệ thống dịch vụ hành chính công. "Hạn chế quyền lực, bãi bỏ một loạt giấy phép, quy định là một trong những bước đầu tiên để chặn nguồn phát sinh tham nhũng. Thêm nữa, đẩy mạnh tin học hóa dịch vụ công cũng là đẩy lùi tham nhũng, bởi máy móc không biết đòi và nhận hối lộ", Thủ tướng Ukraina Arseniy Yatsenyuk cho biết thêm.

Tuy nhiên, vẫn nhiều người còn hoài nghi về chính sách cứng rắn chống tham nhũng của Chính phủ Ukraina hiện nay. Họ không tin rằng, Chính phủ hành động thực sự, vì thực tế đã có nhiều công chức bị sa thải ở chỗ này nhưng ngay sau đó lại có được việc làm ở chỗ khác, với "quyền lực" tương tự như ở chỗ làm cũ. Hay có bộ trưởng, dù bị bắt khẩn cấp vì cáo buộc tham nhũng, nhưng lại được trả tự do chỉ sau chưa đầy 48 tiếng đồng hồ, và rồi cũng không có cuộc điều tra nào được tiếp tục đối với bộ trưởng đó.

Cuộc chiến chống tham nhũng ở Ukraina hiện nay thực sự khó khăn. Trước đây, từng có nghị sĩ thành lập hẳn một phong trào chống tham nhũng, và chống từ cấp chính quyền thấp nhất lên đến cao. Thế nhưng, dù có được một vài kết quả tích cực, phong trào này cũng không thể đẩy lùi được tệ nạn tham nhũng, bởi ngay các nghị sĩ, quan chức chính quyền ở cấp thấp nhất cũng đều rất thuộc bài học mua bán phiếu bầu, vốn diễn ra thường xuyên trong các kỳ bầu cử ở mọi cấp chính quyền ở Ukraina.

Muốn chống tham nhũng thì lương công chức phải thật cao, để họ không còn vòi vĩnh hối lộ. Như thế thì tiềm lực ngân sách quốc gia phải thật dồi dào mà điều này Ukraina hiện nay không có. Muốn tăng ngân sách thì phải tăng giá dầu mỏ, nhưng bán cao thì không ai mua, mà tăng giá trong nước thì lòng dân không ổn, bởi cuộc sống của người dân hiện nay đã thiếu thốn trăm bề.

Thế nên, cuộc chiến chống tham nhũng vẫn sẽ còn dai dẳng. Tuy nhiên, sự kiên nhẫn của các nhà đầu tư đang giảm dần, buộc Ukraina phải đẩy nhanh, đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng trong thời gian tới, vừa tiết kiệm được ngân sách không bị thất thoát, vừa kêu gọi được các nhà đầu tư quay trở lại để tăng thêm nguồn đầu tư, phát triển đất nước. Dường như, mặt trận chống tham nhũng đang đòi hỏi Chính phủ Ukraina phải đặt nó vào vị trí ưu tiên quan trọng nhất.

Nhật Minh