(Thanh tra) - Trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Vĩnh Long, Bộ Xây dựng trân trọng tiếp thu kiến nghị và sẽ phối hợp các Bộ, ngành hoàn thiện quy định trong quá trình sửa đổi Nghị định số 117/2007/NĐ-CP và nghiên cứu tính khả thi lập quy hoạch cấp nước cấp tỉnh trong quá trình xây dựng Luật Cấp, Thoát nước.
Bộ Xây dựng vừa có Công văn số 14084/BXD-KCHT ngày 26/11/2025 gửi đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Vĩnh Long gửi tới trước Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV với 2 nội dung.
Đối với nội dung kiến nghị Chính phủ xem xét việc phân cấp quản lý Nhà nước về cấp nước cho Bộ Xây dựng quản lý đô thị, khu công nghiệp; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) quản lý nông thôn dẫn đến chưa đồng bộ trong xây dựng định hướng, chiến lược, quy chuẩn kỹ thuật.
Bộ Xây dựng cho biết, theo Nghị định số 117/2007/NĐ-CP ngày 11/7/2007 về sản xuất, cung cấp và tiêu thụ nước sạch, Chính phủ phân công Bộ Xây dựng quản lý cấp nước đô thị, khu công nghiệp (khoản 2 Điều 60) và Bộ Nông nghiệp và Môi trường quản lý cấp nước nông thôn (khoản 3 Điều 60). Các Nghị định số 33/2025/NĐ-CP và 35/2025/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của 2 Bộ tiếp tục xác định Bộ Xây dựng thực hiện quản lý Nhà nước về hệ thống hạ tầng kỹ thuật cấp nước đô thị, khu công nghiệp; Bộ Nông nghiệp và Môi trường quản lý cấp nước sinh hoạt nông thôn. Như vậy, pháp luật hiện hành vẫn phân định quản lý cấp nước theo địa bàn đô thị và nông thôn.
Việc phân công quản lý cấp nước theo 2 đầu mối đã phát sinh một số hạn chế như: Quy hoạch cấp nước phải tích hợp vào Quy hoạch tỉnh và Quy hoạch đô thị - nông thôn theo Luật Quy hoạch nhưng địa phương còn gặp khó khăn khi thống nhất nội dung quy hoạch cấp nước; Hệ thống cấp nước phát triển nhỏ lẻ, thiếu liên kết vùng; Nhiều hệ thống cấp nước phục vụ đồng thời đô thị và nông thôn nhưng phải áp dụng hai cơ chế quản lý; Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng dịch vụ và hướng dẫn chuyên môn chưa đồng bộ; Phân cấp, phân quyền theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp chưa thống nhất.
“Bộ Xây dựng trân trọng tiếp thu ý kiến của cử tri tỉnh Vĩnh Long và đang chủ trì rà soát, sửa đổi Nghị định số 117/2007/NĐ-CP theo hướng hoàn thiện cơ chế quản lý thống nhất, liên thông giữa cấp nước đô thị và nông thôn; nghiên cứu giao một bộ thống nhất quản lý Nhà nước về cấp nước không phân biệt địa bàn; đồng thời thể chế hóa nội dung này trong Dự thảo Luật Cấp, Thoát nước để nâng cao hiệu lực quản lý và thuận lợi cho địa phương trong phân cấp, phân quyền. Bộ Xây dựng sẽ báo cáo Chính phủ xem xét trong quá trình hoàn thiện thể chế thời gian tới”, Bộ Xây dựng phúc đáp.
Đối với kiến nghị Khoản 1 Điều 32 Nghị định 117/2007/NĐ-CP ngày 11/7/2007 của Chính phủ về sản xuất, tiêu thụ và cung cấp nước sạch, quy định “mỗi vùng phục vụ cấp nước chỉ do một đơn vị cấp nước thực hiện dịch vụ cấp nước” tạo ra tính độc quyền cục bộ, gây khó khăn cho việc thu hút đầu tư mới và mở rộng mạng lưới cấp nước các khu vực giáp ranh hoặc khu vực có nhu cầu của các đơn vị cấp nước khác. Việc phân vùng cấp nước theo thỏa thuận giữa UBND cấp huyện và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đơn vị cấp nước không còn phù hợp, hiện đang còn tồn tại chồng lấn giữa các đơn vị cấp nước trên cùng địa bàn. Quy hoạch cấp nước trước đây được thực hiện theo quy hoạch chuyên ngành. Hiện nay, tích hợp quy hoạch cấp nước vào quy hoạch tỉnh và quy hoạch xây dựng/hệ thống đô thị, nông thôn theo Luật Quy hoạch. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo tháo gỡ vấn đề này.
Trả lời cử tri, Bộ Xây dựng cho biết, Quy định “mỗi vùng phục vụ cấp nước chỉ do một đơn vị cấp nước thực hiện dịch vụ cấp nước” tại khoản 1 Điều 32 Nghị định số 117/2007/NĐ-CP là nguyên tắc chung phù hợp với thông lệ quốc tế, nhằm bảo đảm hạ tầng kỹ thuật không bị chồng lấn, quá tải khi bố trí trong không gian ngầm hạ tầng giao thông và tối ưu hóa đầu tư mạng lưới cấp nước. Mô hình “một vùng phục vụ do một đơn vị cấp nước” được nhiều quốc gia áp dụng để bảo đảm an toàn, tính liên tục của dịch vụ và thuận lợi cho điều phối nguồn nước; đồng thời cần có cơ chế điều tiết để kiểm soát tính độc quyền theo vùng phục vụ và bảo đảm quyền lợi của người sử dụng nước.
Tuy nhiên, trong quá trình đầu tư phát triển cấp nước, việc xác định vùng phục vụ cấp nước trước đây theo thỏa thuận giữa UBND cấp huyện và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đến nay còn nhiều bất cập; dẫn đến một số tồn tại như chồng lấn, tranh chấp phạm vi vùng phục vụ giữa các đơn vị cấp nước, thiếu nhất quán trong quản lý và ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ cấp nước. Đây là vấn đề liên quan đồng thời đến lợi ích của doanh nghiệp cấp nước và quyền lợi người dân, cần được quản lý vùng phục vụ dựa trên nguyên tắc phát triển hệ thống cấp nước bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu, chất lượng dịch vụ cấp nước, năng lực cung cấp nước, nhu cầu của người dân và có lộ trình hài hòa lợi ích các bên. Nội dung này sẽ được Bộ Xây dựng nghiên cứu, hoàn thiện trong quá trình sửa đổi Nghị định số 117/2007/NĐ-CP và xây dựng Luật Cấp, Thoát nước.
Theo Luật Quy hoạch và Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, nội dung quy hoạch cấp nước được tích hợp vào quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và quy hoạch đô thị và nông thôn, không còn lập riêng như trước (trừ 6 thành phố trực thuộc Trung ương). Việc chuyển đổi phương pháp lập quy hoạch khiến địa phương còn lúng túng trong xác định vùng cấp nước, nội dung kỹ thuật và thúc đẩy các dự án cấp nước liên kết vùng.
“Bộ Xây dựng trân trọng tiếp thu kiến nghị và sẽ phối hợp các Bộ, ngành hoàn thiện quy định trong quá trình sửa đổi Nghị định số 117/2007/NĐ-CP và nghiên cứu tính khả thi lập quy hoạch cấp nước cấp tỉnh trong quá trình xây dựng Luật Cấp, Thoát nước”, Bộ Xây dựng phúc đáp.
