Công dân làng cổ Đông Sơn đến buổi tiếp dân phản ánh những KNTC, kiến nghị đến Thanh tra Chính phủ. Ảnh: VT

Trên cơ sở hồ sơ, tài liệu, kết quả làm việc với cơ quan chức năng, ý kiến tham gia của UBND tỉnh Thanh Hóa tại Văn bản số 159/UBND-TD ngày 3/4/2024, Thanh tra Chính phủ có ý kiến như sau: Vụ việc kiến nghị, KNTC của các ông: Nguyễn Văn Tâm, Nguyễn Văn Vệ, Lương Trọng Thắng, Lương Xuân Thành, Lương Trọng An, đại diện cho một số hộ dân trú tại làng cổ Đông Sơn, phường Hàm Rồng, TP Thanh Hóa.

Nội dung phản ánh về các sai phạm của Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy (Công ty Kim Quy) và công trình quanh hồ; việc UBND phường Hàm Rồng ký hợp đồng cho Công ty Kim Quy thuê để xây dựng động Tiên Sơn là không đúng quy định của pháp luật; việc đền bù, hỗ trợ khi thu hồi đất để thực hiện dự án Hồ Kim Quy; tố cáo việc bán đất khu vực bất khả xâm phạm, đất rừng đặc dụng của Nhà nước, đào ao, xây dựng nhà ở làm thay đổi mục đích sử dụng đất rừng đặc dụng.

Kết quả rà soát, đối với nội dung UBND phường Hàm Rồng ký hợp đồng cho Công ty Kim Quy thuê động Tiên Sơn là không đúng quy định của pháp luật (Hợp đồng số 01/HĐ-KT ngày 25/7/2015). Nội dung này đã được UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo UBND TP Thanh Hóa kiểm tra việc quản lý, đầu tư, khai thác Khu du lịch động Tiên Sơn và có Kết luận số 3787/KL-UBND ngày 20/7/2021; Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch thanh tra công tác quản lý Nhà nước đối với danh lam thắng cảnh động Tiên Sơn và có Kết luận số 3451/KL-SVHTTDL ngày 30/8/2022.

Theo đó, UBND TP Thanh Hóa đã ban hành quyết định thu hồi công tác quản lý động Tiên Sơn; UBND phường Hàm Rồng ban hành quyết định kiện toàn Tổ bảo vệ di tích danh lam thắng cảnh động Tiên Sơn; ban hành thông báo phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong Tổ bảo vệ di tích, nhưng đến nay chưa thực hiện được do chưa thống nhất quan điểm giải quyết của các bên có liên quan.

Để tránh khiếu kiện phức tạp, kéo dài, đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục chỉ đạo xử lý dứt điểm vụ việc đảm bảo theo quy định của pháp luật.

Đối với nội dung thu hồi đất nông nghiệp để thực hiện dự án không hỗ trợ ổn định đời sống và tạo việc làm cho các hộ dân, không thực hiện giải quyết việc làm theo cam kết; hiện còn 16ha chưa bồi thường cho người dân trong khi kênh dẫn nước đã bị san lấp, người dân không thể sản xuất.

Sau khi thu hồi đất giao cho Công ty Kim Quy, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định 3735/QĐ-CT ngày 12/11/2003 phê duyệt dự toán bồi thường thiệt hại giải phóng mặt bằng đợt 1. Tại quyết định đã thể hiện việc hỗ trợ ổn định sản xuất và đời sống cho những người đã di chuyển chỗ ở 78,768 triệu đồng; ngoài ra Công ty Kim Quy thực hiện thêm việc hỗ trợ việc làm cho 213 trường hợp hơn 343 triệu đồng.

Đối với 16ha chưa thực hiện bồi thường cho người dân, diện tích này nằm trong tổng diện tích 31,8036ha, UBND tỉnh Thanh Hóa đã thu hồi của Công ty Kim Quy tại Quyết định 309/QĐ-UBND ngày 1/2/2008 giao cho Trung tâm phát triển Quỹ đất quản lý, đến nay chưa bồi thường giải phóng mặt bằng.

Ngày 29/11//2010, UBND tỉnh có Văn bản số 6558/UBND-NN giao diện tích đất này cho UBND TP Thanh Hóa quản lý và động viên Nhân dân có đất tiếp tục sản xuất khi nào thực hiện dự án thì bồi thường, hỗ trợ theo quy định của pháp luật. Đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục chỉ đạo xử lý dứt điểm, tránh khiếu nại phức tạp, kéo dài.

Ông Lê Anh Xuân, nguyên Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa, Bí thư Thành ủy TP Thanh Hóa trực tiếp kiểm tra động Tiên Sơn giải quyết các khiếu nại của công dân. Ảnh: VT

Đối với nội dung đề nghị thanh tra, kiểm tra giải quyết các sai phạm của Công ty Kim Quy, trả lại con đường ven hồ cho người dân sử dụng: Nội dung này đã được UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo Sở TN&MT thanh tra và có Kết luận số 27/KLTT-STNMT ngày 29/7/2021, số 97/KLTT-STNMT ngày 8/8/2021, đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục xem xét, làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật về một số nội dung như: Việc đầu tư hạ tầng kỹ thuật (đường đi) quanh hồ của Công ty Kim Quy; về các quy hoạch có liên quan (Quy hoạch Khu văn hóa Hàm Rồng với quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử văn hóa Hàm Rồng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 396/QĐ-TTg ngày 5/3/2013. Việc UBND tỉnh Thanh Hóa cho Công ty Kim Quy chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất cho một số tổ chức, cá nhân…).

Quá trình xem xét các nội dung nêu trên, nếu phát hiện có dấu hiệu làm trái quy định của pháp luật, thì chuyển hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật.

Đối với nội dung phản ánh khi thu hồi đất trồng rừng sản xuất của các hộ dân từ năm 1999 để giao cho Ban Quản lý vườn thực vật Hàm Rồng nhưng không hỗ trợ công tôn tạo, chăm sóc cây trồng và tố cáo việc bán đất khu vực rừng đặc dụng của Nhà nước, đào ao, xây dựng nhà ở làm thay đổi mục đích đất rừng đặc dụng.

Rừng Hàm Rồng được hình thành từ năm 1982 theo Quyết định 184-HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng; ngày 16/6/1999, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 1105/QĐ-UB giao 219,5 ha đất lâm nghiệp cho Ban Quản lý Dự án Vườn thực vật Hàm Rồng quản lý; đến năm 2007 được phê duyệt thành rừng đặc dụng theo Quyết định 2755/QĐ-UBND.

Ngày 13/6/2013, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1997/QĐ-UBND thành lập Ban Quản lý di tích lịch sử Văn hóa Hàm Rồng và giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ phát triển rừng đặc dụng Hàm Rồng với diện tích 215,77 ha.

Tại Quyết định 1105/QĐ-UB ngày 16/6/2019 của UBND tỉnh đã giao nhiệm vụ cho UBND TP Thanh Hóa và UBND huyện Thiệu Hóa thu hồi đất, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp đã cấp cho các hộ, các tổ chức trong các đợt giao rừng trước đây. Đến thời điểm hiện nay, do không có kinh phí bồi thường nên UBND TP Thanh Hóa và UBND huyện Thiệu Hóa chưa ban hành quyết định thu hồi đất của các tổ chức và hộ gia đình đã khai hoang, phục hóa đất đồi núi để trồng rừng trước đây. Đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo, xử lý dứt điểm tránh khiếu nại phức tạp, kéo dài.

Về nội dung công dân phản ánh, tố cáo việc bán đất khu vực bất khả xâm phạm, đất rừng đặc dụng của Nhà nước, đào ao, xây dựng nhà ở, làm thay đổi mục đích sử dụng trên đất rừng đặc dụng đã được UBND TP Thanh Hóa tổ chức đối thoại và xem xét trả lời tại các Văn bản số 5957/UBND-TTr ngày 15/9/2023, số 7024/UBND-TTr ngày 30/10/2023, số 8321/UBND-TTr ngày 15/12/2023.