>> “Hợp đồng trọn gói” và “bẫy” lừa nhà thầu
>> Lộ diện đường dây rút ruột công trình
>> Hậu họa được báo trước!

Tiến sĩ Dương Văn Cận, Phó Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Việt Nam:

CĐT không minh bạch trong đấu thầu

Bản vẽ thiết kế thi công phần cống thoát nước mưa do Cty Bách Khoa thực hiện và đã được thẩm định, quy định ta-luy hố đào 1:3 nhưng không thấy mối quan hệ giữa ta-luy đào 1:3 với đất bùn sét, trạng thái chảy đã được khảo sát.

 Trong trường hợp thiết kế thi công không phù hợp mà nhà thầu không được cung cấp đầy đủ thông tin (mặc dù đã có văn bản đề nghị), làm thiệt hại cho nhà thầu thì có quyền yêu cầu phía chủ đầu tư (CĐT) xem xét giải quyết.

Hơn nữa, do hồ sơ mời thầu của CĐT không cung cấp kết quả khảo sát địa chất đã thực hiện từ năm 2008, lại cung cấp thông tin đất cấp 2 trong bản tiên lượng mời thầu. Vì vậy, khi làm hồ sơ chào thầu, nhà thầu đã không đủ cơ sở đề xuất biện pháp thi công cho phù hợp, dẫn đến thiệt hại cho nhà thầu. Đây là trường hợp không minh bạch trong đấu thầu, nhà thầu có quyền khiếu nại với CĐT xem xét giải quyết.
     
Ông Nguyễn Lý Trọng, nguyên Phó Tổng Công trình Thủy điện Sông Đà:

Hành vi không thể chấp nhận

Với bất cứ loại hợp đồng nào giá cố định, giá trọn gói, điều chỉnh giá, kể cả hợp đồng khoán gọn, nếu hồ sơ địa kỹ thuật sai khác với thực tế hiện trường mà phải xử lý thiết kế, phải thay đổi biện pháp thi công, do lỗi CĐT tư vấn khảo sát, tư vấn thiết kế, thì khối lượng phát sinh do xử lý thiết kế, thay đổi biện pháp thi công, CĐT đều phải xem xét thanh toán cho nhà thầu…

Tôi cho rằng, ở đây nhà thầu đã trở thành nạn nhân của nhà đầu tư thiếu chuẩn mực nghề nghiệp, tư cách đạo đức, ứng xử trong đầu tư và thường được biểu hiện ở việc mua chuộc, lợi dụng các tư vấn về khảo sát và thiết kế, “lừa miếng” với đối tác, lợi dụng kẽ hở về cơ chế, luật pháp hiện hành để tác quái khi là “kẻ cầm tiền”.

Ông Quách Mạnh Hiếu, Giám đốc Cty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Công trình 717 (Cienco 6):

CĐT phải thanh toán

Ở đây, khối lượng phát sinh do địa kỹ thuật. Dữ liệu địa chất trong hồ sơ mời thầu sai với thực tế thì CĐT phải thanh toán cho nhà thầu vì đây chính là phát sinh do thay đổi thiết kế bản vẽ thi công, biện pháp thi công.

CĐT lấy lý do “hợp đồng trọn gói” để từ chối thanh toán phát sinh là không thỏa đáng”.

 Ông Lê Đình Quyên, Phó Giám đốc Cty Tư vấn xây dựng giao thông Nghệ An:

Nhà thầu là nạn nhân

Bản chất của gói thầu là CĐT đã đưa ra một hồ sơ thiết kế ảo. Trên thực tế là đất bùn trạng thái chảy, nhưng trong hồ sơ mời thầu lại đưa ra địa chất đất cấp 2 là nhằm giảm tối đa chi phí đầu tư để gia tăng lợi nhuận. Nhà thầu thi công đã trở thành nạn nhân trực tiếp của hồ sơ thiết kế ảo đó.

Điều đáng nói là, cách giăng bẫy một cách vô đạo đức của CĐT với nhà thầu thi công và thái độ ứng xử mang đầy tính chất lưu manh. Tôi chưa gặp một CĐT nào hành xử với nhà thầu như vậy.

Luật sư Đặng Anh Đức, Trưởng Văn phòng Luật Đặng và Cộng sự (Đoàn Luật sư Hà Nội):

Cần điều tra đưa vụ tham nhũng ra xét xử

Cty Cổ phần Long Hậu đã thuê Cty Bách Khoa khảo sát địa chất, thế nhưng khi thiết kế xây dựng lại không căn cứ vào địa chất nhằm giảm bớt kinh phí đầu tư. Như vậy, vấn đề báo chí đặt ra: CĐT KCN Long Hậu đã cấu kết với đơn vị tư vấn thiết kế để rút ruột công trình ở giai đoạn thiết kế nhằm giảm bớt tiền đầu tư, rút ruột công trình là có cơ sở.

Hành vi này quá tinh vi, rất khó phát hiện và sẽ để lại cho xã hội hậu quả thật khó lường. Đó là, một KCN mà hạ tầng không bảo đảm kỹ thuật tối thiểu, đường sá sẽ hư hỏng, hệ thống cống bị tắc. Hàng loạt nhà máy xí nghiệp, khu dân cư sẽ đi về đâu khi phải sử dụng hạ tầng kém? Nhưng, cái thiệt đầu tiên lại do đơn vị thi công phải gánh chịu, khi phải thay đổi phương án thi công, kinh phí đầu tư đội lên trên chục tỷ đồng.

Các cơ quan bảo vệ pháp luật cần vào cuộc để làm rõ hành vi rút ruột công trình, sớm đưa vụ tham nhũng ra xử lý.

Luật gia Trần Đình Thu (Hội Luật gia Việt Nam):

Đại học Bách Khoa không thể không liên quan

Thật khó hình dung, Cty Bách Khoa - con đẻ của Trường Đại học Bách Khoa TP Hồ Chí Minh lại nhắm mắt làm liều khi thiết kế công trình không đúng với hồ sơ địa chất. Điều đáng nói, trước đó chính Cty này đã ký hợp đồng khảo sát địa chất và phát hiện đặc điểm địa chất bùn chảy, cần sử dụng móng cừ tràm khi thi công công trình. Tiếc thay, những tiến sĩ, cán bộ khoa học khi khoác lên mình chiếc áo “giám đốc” đã nhắm mắt bỏ qua những điều “sơ đẳng” trong kỹ thuật như vậy. Cty Bách Khoa đã tiếp tay cho CĐT để rút ruột công trình. Đối với những người có trình độ cao, kinh nghiệm nhiều thì hành vi gian dối càng khó phát hiện, mức độ nguy hại cao hơn.

Về quy định pháp luật thì Trường Đại học Bách Khoa TP Hồ Chí Minh không thể né trách nhiệm, phủi tay trước việc làm sai trái của Cty Bách Khoa.

Nhóm PV điều tra