Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh tiếp công dân tại trụ sở Tiếp công dân Trung ương

Triển khai tích cực

+ Thưa Tổng Thanh tra, ông đánh giá như thế nào khi nhìn lại 1 năm Luật TCD được triển khai?

- Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh: Luật TCD được Quốc hội khóa XIII thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2014. Triển khai thực hiện Luật TCD, Thanh tra Chính phủ đã tập trung tích cực, đạt được một số kết quả như sau:

Thứ nhất: Trình Chính phủ ban hành Nghị định Nghị định số 64/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật TCD; ban hành 4 Thông tư, Thông tư liên tịch; ký kết quy chế phối hợp với các cơ quan liên quan đến công tác TCD, giải quyết khiếu nại (KN), tố cáo (TC). Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng tiếp tục xây dựng, hoàn thiện và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về KN, TC theo kế hoạch và yêu cầu của Chính phủ.

Thứ hai: Tổ chức tập huấn Luật TCD, Luật KN, Luật TC và các văn bản hướng dẫn thi hành; tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về KN, TC (tập trung ở khu vực xã, phường, thị trấn); phát hành 8 đầu sách tuyên truyền, tìm hiểu pháp luật KN, TC; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về công tác TCD, giải quyết KN, TC; hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, tỉnh, thành phố thành lập và từng bước kiện toàn Ban TCD theo quy định.

Thứ ba: Thành lập Ban TCD Trung ương. Ngay sau khi Luật có hiệu lực, Thanh tra Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1616/QĐ-TTCP về xây dựng qui định chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và tổ chức hoạt động của Ban TCD Trung ương thay thế Vụ Tiếp dân và Xử lý đơn thư quy định tại Điều 3, Nghị định số 83/2012/NĐ-CP ngày 9/10/2012 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra Chính phủ.

Ban TCD Trung ương thuộc Thanh tra Chính phủ chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý các Trụ sở TCD Trung ương và là đầu mối quan trọng hướng dẫn các địa phương thành lập Ban TCD các cấp, từng bước đi vào hoạt động đồng bộ, hiệu quả góp phần nâng cao hiệu quả của công tác TCD, giải quyết KN,TC trên phạm vi cả nước; kịp thời tham mưu giúp Tổng Thanh tra Chính phủ và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố các biện pháp tháo gỡ khó khăn, bất cập phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện Luật TCD và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm nâng cao hiệu quả TCD ở các cấp, ngay từ cơ sở, hạn chế việc khiếu kiện kéo dài, vượt cấp lên các cơ quan Trung ương.

Danh sách các địa phương chưa thành lập Ban TCD

Trà Vinh, Tuyên Quang, TP HCM, Sóc Trăng, Sơn La, Tây Ninh, Long An, Lào Cai, Khánh Hòa, Kiên Giang, Hưng Yên, Hậu Giang, Hòa Bình, Hà Nội, Cao Bằng, Cà Mau, Bình Dương, Bắc Kạn.

Thứ tư: Thực hiện qui định của Luật, bản thân tôi cùng Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ và lãnh đạo nhiều địa phương đã thực hiện nghiêm túc việc TCD định kỳ tại Trụ sở TCD Trung ương và tại các địa phương nơi xảy vụ việc. Sau 12 kỳ tiếp dân, đã tiếp nhiều trăm lượt người đến trình bày, nhiều đoàn đông người, phức tạp, kéo dài. Qua đó đã chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, rà soát và giải quyết dứt điểm nhiều KN, TC của công dân.

Hiệu quả chưa như mong muốn

+ Việc triển khai quyết liệt, đồng bộ Luật TCD cũng được dư luận đánh giá cao và tạo sự chuyển biến về chất của công tác tiếp dân, giải quyết KN, TC. Tổng Thanh tra có hài lòng?

- Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh: Trong tình hình KN, TC diễn biến phức tạp với việc gia tăng số công dân khiếu kiện chây ỳ, kéo dài có biểu hiện manh động, sẵn sàng có những hành vi quá khích thì Luật TCD là một hành lang pháp lý khá an toàn, đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, công chức làm công tác TCD, xử lý đơn thư thực hiện nhiệm vụ được giao một cách thống nhất. Sau 1 năm triển khai, kết quả rõ rệt nhất ai cũng nhận ra là tình hình KN, TC của công dân cơ bản được kiểm soát ổn định đảm bảo trật tự an toàn xã hội và an ninh chính trị, góp phần vào thành công của các sự kiện quan trọng và sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, hiệu quả công tác TCD vẫn chưa được như mong muốn. Việc kiểm tra, đôn đốc các địa phương trong việc TCD và xử lý đơn thư còn hạn chế. Việc triển khai Luật TCD ở một số địa phương còn chậm, lúng túng, nhất là việc kiện toàn Ban TCD. Đến nay, vẫn còn một số địa phương chưa kiện toàn, thành lập được Ban TCD.

Chất lượng, hiệu quả công tác tiếp dân chưa cao; vẫn còn một số địa phương, bộ, ngành lãnh đạo chưa quan tâm đúng mức đến công tác TCD. Đáng chú ý là, số vụ việc KN, TC ở các địa phương giảm trong khi ở các bộ, ngành lại tăng, tình trạng công dân gửi đơn vượt cấp lên Trung ương có xu hướng tăng. Một số địa phương chỉ chú trọng đến việc giải quyết hết thẩm quyền mà chưa quan tâm đến giải quyết dứt điểm vụ việc. Việc vận dụng pháp luật ở một số địa phương còn cứng nhắc, chưa giải quyết thấu đáo bảo đảm quyền, lợi ích của công dân. Công tác quản lý Nhà nước về TCD tuy có nhiều chuyển biến, cố gắng trong thời gian qua nhưng kết quả vẫn chưa cao; thông tin cập nhật tình hình KN, TC của công dân từ các Ban TCD cấp tỉnh với Ban TCD Trung ương nhiều lúc chưa kịp thời, chưa mang tính thời sự. Vẫn còn một số ít cán bộ TCD do áp lực công việc dẫn đến thái độ khi giao tiếp với công dân có khi chưa đúng mực, dễ gây bức xúc cho công dân.

Đặc biệt, thủ trưởng cơ quan hành chính các cấp nhiều nơi chưa thực hiện nghiêm túc việc TCD định kỳ theo Luật TCD; chế tài xử lý trách nhiệm cũng chưa được quy định rõ ràng; nhiều vụ việc KN, TC của công dân đã có hiệu lực pháp luật nhưng mệnh lệnh hành chính không nghiêm, kết quả đạt thấp công dân khiếu kiện vượt cấp lên cơ quan Trung ương.

+ Thưa Tổng Thanh tra, để nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, thời gian tới cần chú trọng giải pháp nào?

- Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh: Theo tôi, toàn ngành Thanh tra cần tiếp tục thực hiện có hiệu quả Luật TCD, Luật KN, Luật TC, Chỉ thị 35-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp dân và giải quyết KN, TC và Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 18/5/2012 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh và nâng cao hiệu quả công tác TCD, giải quyết KN, TC.

Thứ hai là tăng cường trách nhiệm của các cơ quan hành chính Nhà nước, trách nhiệm người đứng đầu trong công tác TCD, giải quyết KN, TC, tăng cường gặp gỡ dối thoại với công dân, giải quyết ngay KN, TC trước hết là từ cấp cơ sở và theo cấp có thẩm quyền.

Bên cạnh đó là nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các bộ, ngành hữu quan, giữa Trung ương với địa phương; phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và toàn xã hội trong giải quyết các vụ việc phức tạp, tồn đọng; tăng cường công tác phối hợp giữa ngành Thanh tra với ngành Tài nguyên, môi trường để nâng cao chất lượng tham mưu giải quyết tranh chấp, KN, TC về đất đai và việc tổ chức kiểm tra, chỉ đạo công tác giải quyết KN, TC theo thẩm quyền, nhất là phối hợp tham mưu giải quyết các vụ việc tranh chấp, KN, TC đông người, phức tạp, kéo dài liên quan đến đất đai. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về KN, TC về cơ sở; mở rộng công khai, minh bạch, đối thoại dân chủ; kết hợp giữa giải thích, vận động, thuyết phục với tăng cường kỷ cương pháp luật; tiếp tục hoàn thiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về KN, TC.

+ Xin trân trọng cảm ơn Tổng Thanh tra!

Thúy Nhài