Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng chủ trì hội nghị. Ảnh: Thảo Nguyên

>>Nhân rộng Đề án VACI 2011 cần sự quan tâm của chính quyền địa phương

Nhiều đề án triển khai hiệu quả

Chương trình VACI 2011 với chủ đề “Tăng cường liêm chính công và thực thi pháp luật, góp phần PCTN hiệu quả” đã lựa chọn và trao giải cho 34 đề án. Với mức tài trợ tối đa 290 triệu đồng cho một đề án, các đề án được trao giải đã được triển khai tại nhiều vùng, miền trên cả nước.

Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng nhấn mạnh, VACI 2011 đã phát huy được vai trò tích cực trong việc khuyến khích những ý tưởng PCTN trong cộng đồng. “Với sự hỗ trợ của VACI, những ý tưởng trên giấy thành những hành động sáng tạo, thiết thực nhằm tăng cường liêm chính và thực thi pháp luật, góp phần PCTN từ cơ sở”, Phó Tổng Thanh tra nói.

VACI cũng là cầu nối để những sáng kiến đã được triển khai thí điểm hiệu quả tại cộng đồng được lan toả rộng rãi và được các cơ quan chức năng nghiên cứu, vận dụng trong xây dựng chủ trương, chính sách trong thời gian tới.

Phó Tổng Thanh tra nhận định, VACI 2011 đã thành công với nhiều đề án sáng tạo được triển khai hiệu quả. Một trong những yếu tố mang tính quyết định thành công trước hết phải kể đến quyết tâm các chủ dự án. “Không vì lợi nhuận, không vì mục đích kinh tế, các chủ dự án rất tâm huyết, chủ động trao đổi kinh nghiệm từ lúc xây dựng chương trình dự án, đến lúc tổ chức thực hiện”, Phó Tổng Thanh tra nói..

Thành công của VACI 2011 còn phải kể đến sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan đồng tổ chức trong suốt quá trình thực hiện; sự nhiệt tình, hợp tác chặt chẽ của cán bộ, chuyên gia thuộc các cơ quan đồng tài trợ cho chương trình; sự ủng hộ của chính quyền địa phương, của các cơ quan hữu quan, của cộng đồng dân cư nơi triển khai đề án là yếu tố hết sức quan trọng quyết định tới mức độ hiệu quả, tính bền vững và tác động tích cực của các đề án.

Tác động tích cực tới công tác PCTN

Ông Ngô Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ cho biết, các đề án đã cơ bản hoàn thành đúng kế hoạch, chất lượng các hoạt động đáp ứng yêu cầu của Chương trình VACI 2011. Hầu hết các đề án đã hoàn thành các hoạt động và sản phẩm như dự kiến, cơ bản đáp ứng tốt yêu cầu, mục đích đề ra, đóng góp thiết thực cho chủ đề “Tăng cường liêm chính công và thực thi pháp luật góp phần chống tham nhũng hiệu quả”.

Nhiều đề án đạt kết quả thực hiện xuất sắc, tác động tích cực tới công tác PCTN ở địa phương, đóng góp quan trọng vào thực hiện các mục tiêu của Chương trình VACI 2011 như Đề án “Nâng cao năng lực giám sát của Ban Giám sát đầu tư cộng đồng” của Thanh tra tỉnh Quảng Nam. Hay Đề án “Huy động sự tham gia của doanh nghiệp trong tăng cường liêm chính, đồng thuận về mục tiêu và thực hiện giá trị cốt lõi của đơn vị” của Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP Hồ Chí  Minh đã mở ra những khác biệt tích cực về lựa chọn chủ đề, sáng tạo trong tổ chức thực hiện, thành công trong chuyển giao, duy trì tính bền vững nhằm tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, không tham nhũng trong hoạt động của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, cũng có một số đề án chưa thực sự thành công, cá biệt có đề án kết quả kém như Đề án “Điều chế vắc-xin PCTN” của Công ty Cổ phần Minh Ngọc khi hết thời hạn thực hiện mới hoàn thành được ½ khối lượng công việc.

Nhân rộng thí điểm

Tại hội nghị, các đại biểu tham dự tập trung làm rõ những thuận lợi, khó khăn trong quá trình tổ chức một số dự án điển hình, đề xuất cụ thể hơn về cơ chế chính sách nhằm phát huy hiệu ứng tích cực của Chương trình VACI, nhân rộng những thực tiễn tốt, tăng cường vai trò của cấp cơ sở và các tổ chức xã hội trong công tác PCTN.

Đại diện Đề án 117 “Nâng cao nhận thức và hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn trong PCTN”, bà Nguyễn Thị Ngọc Nga, Phó Chánh Thanh tra TP Hồ Chí Minh nhận định, những đề án được trao giải và tài trợ thực hiện trong Chương trình VACI 2011 mới thực hiện trong thời gian ngắn, phạm vi hẹp. Tuy nhiên thành công của từng đề án sẽ góp phần tạo hiệu ứng lan tỏa, khởi đầu cho những tác động có tính hệ thống, góp phần tích cực trong công cuộc PCTN.

Từ kết quả thực hiện Đề án 117, Thanh tra TP Hồ Chí Minh đã chủ động báo cáo với UBND TP về những vấn đề chung trong hoạt động của các Ban Thanh tra nhân nhân xã, phường, thị trấn, trong đó làm rõ những khó khăn, bất cập. “Thanh tra TP Hồ Chí Minh đã chủ động trao đổi, làm việc với Mặt trận Tổ quốc TP để bàn bạc cách thức hợp tác, chuyển giao kinh nghiệm từ Đề án 117 nhằm nhân rộng mô hình Ban Thanh tra nhân dân kiểu mẫu trên địa bàn TP trong thời gian tới”, bà Nguyễn Thị Ngọc Nga cho biết.

Đồng ý kiến, ông Phan Việt Cường, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Nam chia sẻ: “Từ những tín hiệu rất tốt với sự đóng góp thiết thực từ đề án, chúng tôi cũng tiếp tục nhân rộng mô hình trên địa bàn toàn tỉnh dù quỹ tài trợ đã hết”. Theo ông Phan Việt Cường, sau khi triển khai đề án “Nâng cao năng lực giám sát của Ban Giám sát đầu tư cộng đồng” tại các địa phương liên quan đến các công trình xây dựng cơ bản đặc biệt là các công trình về đường bê tông nông thôn, trường, trạm, trụ sở… trong năm 2012 hầu như không phát sinh đơn tố cáo tiêu cực, lãng phí, tham nhũng đối với các công trình này.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả của Đề án, ông Cường đề xuất: "Trong thời gian tới rất cần sự quan tâm, đồng thuận về mặt nhận thức và phối hợp hành động của các cơ quan hữu quan, nhất là vai trò hết sức quan trọng, chủ động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp với tư cách hoạt động giám sát đầu tư cộng đồng là một nội dung trong chức năng “giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, đại biểu dân cử và cán bộ, công chức Nhà nước”.

Tiếp thu những sáng kiến, bài học thực tiễn từ việc thực hiện các đề án, sau hội nghị, Thanh tra Chính phủ sẽ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu chỉ đạo nhân rộng việc thực hiện trong phạm vi chức năng, quyền hạn của mình và phục vụ cho việc hoạch định, hoàn thiện thể chế, chính sách có liên quan.

Thanh tra Chính phủ cũng sẽ đề xuất với các nhà tài trợ xem xét khả năng tăng tài trợ cho một số đề án thành công trong Chương trình VACI 2011 thông qua Chương trình VACI 2013 hoặc trên cơ sở các cơ quan đồng chủ trì trao đổi, thống nhất với chính quyền địa phương (hoặc cơ quan hữu quan) để tài trợ theo mô hình ”thí điểm nhân rộng đề án điển hình” trên nguyên tắc: Chính quyền địa phương (hoặc cơ quan chức năng) chủ trì, Chương trình VACI hỗ trợ một phần kinh phí để triển khai nhân rộng.

                                                                      
Thảo Nguyên