Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định

Ngày 8/9, UBTVQH và Chính phủ phối hợp tổ chức hội nghị chuyên đề về xây dựng pháp luật và triển khai thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu chủ trì hội nghị.

Nhiều bộ, ngành chưa đầu tư

Theo quyết định của Quốc hội, năm 2018 sẽ xem xét, thông qua 22 dự án luật và cho ý kiến về 3 dự án luật khác. 

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp Luật Nguyễn Khắc Định cho hay, trong quá trình triển khai lại phát sinh một số lượng lớn dự án luật được Chính phủ, Đại biểu Quốc hội và các cơ quan liên quan đề nghị bổ sung, điều chỉnh.

Đáng nói, việc lập dự kiến chương trình, nhiều bộ, ngành vẫn chưa thực sự quan tâm, đầu tư thời gian, lúng túng khi thực hiện hoặc đưa ra những kiến nghị chưa thực sự có đầy đủ căn cứ khoa học và thực tiễn.

Ủy ban Pháp luật đã có rất nhiều văn bản gửi các cơ quan có thẩm quyền đôn đốc việc triển khai thực hiện chương trình năm 2017, song nhiều cơ quan vẫn không thực hiện đúng yêu cầu.

Hơn nữa, một số dự án luật, cơ quan soạn thảo chưa phát huy hết trách nhiệm trong chuẩn bị. Nhiều dự án, văn bản quy định chi tiết thi hành luật chưa được trình đồng thời trong hồ sơ dự án luật; tình trạng nợ đọng, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết vẫn tồn tại.

Cơ quan thẩm tra của Quốc hội trong một số trường hợp chưa thực sự kiên quyết trong bảo vệ quan điểm của mình, còn nể nang, ngại va chạm, tính phản biện chưa cao.

Lấy ý kiến hình thức

Theo Đại biểu Nguyễn Mai Bộ, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh, nhiều dự án luật chất lượng thấp, nội dung sơ sài, mâu thuẫn với các luật khác, báo cáo đánh giá tác động sơ sài, tính khả thi không cao nhưng các Ủy ban, UBTVQH vẫn không mạnh dạn trả lại.

"Sau khi cho ý kiến lần đầu của kỳ họp Quốc hội, dự thảo luật đó lại đá sang các Ủy ban của Quốc hội, mà quỹ thời gian từ kỳ họp thứ nhất sang kỳ họp thứ hai để thường trực các Ủy ban làm nhiệm vụ của cơ quan soạn thảo không nhiều dẫn tới chất lượng luật không tốt", ông Bộ nói.

Toàn cảnh hội nghị

Ý kiến khác cho rằng, việc tổ chức lấy ý kiến trong quá trình xây dựng luật có lúc còn hình thức, thời gian ngắn, đối tượng được lấy ý kiến chưa đầy đủ, đặc biệt là đối tượng chịu sự tác động của dự án.

Thêm vào đó, các cơ quan liên quan tham gia ý kiến vào dự án luật còn mang tính hình thức, lấy lệ; một số cơ quan được lấy ý kiến chưa làm hết trách nhiệm, chỉ có ý kiến vào nội dung có liên quan trực tiếp đến lĩnh vực của mình.

Công khai cơ quan trình, soạn thảo không bảo đảm chất lượng

Để khắc phục những bất cập, hạn chế trong công tác xây dựng luật, pháp lệnh, theo các đại biểu, Chính phủ, các bộ, ngành cần dành sự quan tâm đặc biệt cho công tác xây dựng pháp luật. Nghiên cứu, tổng kết, đánh giá tác động, đề xuất trình UBTVQH, Quốc hội xem xét đưa vào chương trình những dự án luật cần thiết sửa đổi hoặc ban hành mới để đáp ứng nhu cầu bức thiết, khắc phục ngay những bất cập, cản trở đối với sự phát triển của đất nước.

Khi trình dự án luật dẫn đến phải sửa đổi, ban hành mới các đạo luật khác thì phải có đánh giá thận trọng, kỹ càng và có giải pháp thực hiện bảo đảm tính khả thi, thống nhất, tránh tình trạng đề xuất việc sửa đổi, bổ sung nhiều văn bản nhưng không đủ cơ sở, không bảo đảm đầy đủ hồ sơ đề xuất theo quy định...

Ủy ban Pháp luật kiến nghị công bố công khai danh sách cơ quan trình, cơ quan soạn thảo không bảo đảm chất lượng, tiến độ chuẩn bị các dự án trình Quốc hội, UBTVQH trước mỗi kỳ họp của Quốc hội và coi đây là một trong những căn cứ để xem xét, đánh giá mức tín nhiệm khi Quốc hội tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn trong năm 2018.

Thảo Nguyên