Tàu quốc của ông Đô. Ảnh: Đan Quế

>> Xử phạt hành chính hay “hành” dân?

Trong bài viết, chúng tôi đã phân tích nhiều việc làm “né” luật của UBND tỉnh Vĩnh Phúc khi thụ lý đơn khiếu nại (KN) lần 2 của ông Đô không đúng về thời hiệu theo qui định. Điều đáng nói là, đến nay, trong khi chúng tôi chưa nhận được câu trả lời chính thức từ đơn vị này thì lại tiếp tục nhận được các văn bản cho thấy việc giải quyết KN của UBND tỉnh Vĩnh Phúc không đúng các qui định pháp luật.

Gia hạn hay tiếp tục tránh né?

Năm 2010, gia đình ông Đô đã thế chấp tất cả tài sản để vay tiền của ngân hàng mua một tàu cuốc mang biển kiểm soát (BKS) PT-1810. Con tàu này thường xuyên được thuê khai thác cát.

Từ năm 2011, ông Đô nhiều lần được ông Trần Đức Long (xã Liễn Sơn, huyện Lập Thạch), là người của Cty Cổ phần Xây dựng và Kinh doanh nhà Vĩnh Phúc (Cty Nhà Vĩnh Phúc) thuê khai thác cát.

Ngày 20/6/2012, ông Đô được ông Long thuê khai thác cát tại khu vực sông Lô, đoạn thôn Thượng, xã Đức Bác.

Ngày 21/6, khi tàu cuốc và công nhân của ông Đô khai thác cát theo địa chỉ ông Long cung cấp được hơn 1 tiếng thì lực lượng Công an tỉnh Vĩnh Phúc đến kiểm tra lập biên bản và thu giữ tàu BKS PT-1810 và tàu PT-1760.

Sau gần 2 tháng, ngày 25/8/2012, ông Đô nhận được Quyết định số 1271A/QĐ-CTUBND do Phó Chủ  tịch UBND huyện Sông Lô Dương Văn Sơn ký về việc xử phạt hành chính. Theo đó, ông Đô bị xử phạt về tiền 20 triệu đồng và hình thức phạt bổ sung là tịch thu tàu cuốc BKS PT-1810.

Ngày 30/8, ông Đô làm đơn KN đến Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc. Tuy nhiên, đến tận ngày 26/12/2012, UBND tỉnh Vĩnh Phúc mới có Văn bản số 6467 chuyển Sở Tư pháp về việc hướng dẫn công dân thực hiện quyền KN, khởi kiện hành chính theo qui định của pháp luật.

Để thực hiện chỉ đạo, ngày 8/1/2013 và ngày 11/1/2013, Sở Tư pháp mới tiến hành làm việc cùng ông Nguyễn Văn Đô để… hướng dẫn tiếp khiếu hay khởi kiện hành chính.

Khẳng định tiếp tục KN để bảo vệ quyền của mình trước pháp luật, ông Đô tiếp tục… chờ mà không nhận được bất kỳ văn bản thụ lý nào của UBND tỉnh Vĩnh Phúc.

Chờ đợi mãi cho đến ngày 13/3, ông Đô nhận được Văn bản số 1164 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc, nên rõ: “Sau khi xem xét nội dung Công văn số 112 ngày 6/3/2013 của Sở Tư pháp về đề nghị gia hạn giao giải quyết KN đối với đơn KN của ông Nguyễn Văn Đô và ông Nguyễn Quang Thành ở khu 2 phường Dữu Lâu, TP Việt Trì, Phú Thọ; do tính chất của vụ việc cần có thêm thời gian xác minh và xin ý kiến của Bộ Tư pháp, UBND tỉnh đồng ý gia hạn cho Sở Tư pháp báo cáo đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết KN trước 31/3/2013. Giao Sở Tư pháp báo cáo, xin ý kiến Bộ Tư pháp trước khi đề xuất UBND tỉnh giải quyết theo đúng qui định của pháp luật”.

Tính từ ngày gửi đơn lần đầu đến nay là 7 tháng, Văn bản số 1164 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc gửi Sở Tư pháp (có gửi đến ông Thành và ông Đô để liên hệ giải quyết) có được coi là văn bản thụ lý chính thức của đơn vị này?

Theo qui định tại Điều 36 Luật KN, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được đơn KN thuộc thẩm quyền giải quyết của mình và không thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 11 của Luật này, người giải quyết KN lần hai phải thụ lý giải quyết và thông báo bằng văn bản cho người KN, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền đã chuyển KN đến và cơ quan thanh tra Nhà nước cùng cấp biết; trường hợp không thụ lý giải quyết thì phải nêu rõ lý do. Điều 37 qui định về thời hạn giải quyết KN lần hai cũng xác định rõ: Thời hạn giải quyết KN lần hai không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết KN có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý.

Như vậy, nếu căn đúng theo qui định tại Điều 37, ít nhất 2 tháng nữa, ông Đô và ông Thành mới có thể có được quyết định giải quyết KN lần 2. Theo công thức tính những thiệt hại về kinh tế, ít nhất họ phải thiệt hại thêm 300 triệu đồng nữa!

Có biểu hiện “chạy” luật?

Tiếp cận công văn của UBND tỉnh Vĩnh Phúc về việc “xin ý kiến Bộ Tư pháp”, dư luận không khỏi đặt nhiều câu hỏi. Bởi lẽ, việc UBND huyện sông Lô ban hành quyết định xử phạt có biểu hiện “chạy” luật khá rõ.

Ngày 25/8/2012, ông Đô nhận được Quyết định số 1271A/QĐ-CTUBND do Phó Chủ  tịch UBND huyện Sông Lô Dương Văn Sơn ký về việc xử phạt hành chính trong đó nêu rõ việc tịch thu 1 trong 2 tàu cuốc mà ông Đô sử dụng khi được thuê khai thác cát tại bãi Đức Bác. Lý giải việc này với Báo Thanh tra tại công văn trả lời, UBND huyện sông Lô khẳng định vì hành vi vi phạm của ông Nguyễn Văn Đô có tình tiết tăng nặng, mang tính có tổ chức, có nhiều phương tiện tham gia. Do vậy, việc UBND huyện tịch thu 1 tàu, trả lại 1 tàu cuốc là… đúng.

Tuy nhiên, ngày 20/6/2012, Quốc hội đã thông qua Luật Xử phạt vi phạm hành chính (chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2013). Điều 28 Luật Xử phạt vi phạm hành chính qui định: Chủ tịch UBND cấp huyện có quyền phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 50% mức tiền phạt tối đa đối với lĩnh vực tương ứng quy định tại Điều 24 của Luật này nhưng không quá 50.000.000 đồng… Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có giá trị không vượt quá mức tiền phạt được quy định tại điểm b khoản này (không quá 50 triệu đồng - PV).

Đương nhiên, hành vi vi phạm ở thời điểm nào thì sẽ bị xử lý theo qui định pháp luật tại thời điểm đó. Tuy nhiên, với các hồ sơ chúng tôi đã phân tích trên số báo 142/2012, với các qui định tại khoản 1, Điều 124 Bộ luật Dân sự và theo qui định của Điều 7 Nghị định 150 (được sửa đổi tại Điều 1 Nghị định 77), việc UBND huyện Sông Lô không xác định tình tiết tăng nặng mà lại đưa hình phạt bổ sung là tịch thu 2 tàu cuốc (của ông Đô và bố đẻ ông Đô), rồi sau khi ông Đô nộp phạt thì trả lại tàu cuốc đăng ký tên bố ông Đô (trong khi cả 2 tàu này đều do đội công nhân của ông Đô sử dụng tại địa điểm bị phát hiện hành vi vi phạm) là điểm bất thường và khiến người dân đặt dấu hỏi: Có hay không việc mạnh tay xử phạt “chạy” trước khi Luật Xử phạt vi phạm hành chính có hiệu lực?

Đây là một trong những mấu chốt mà người đứng đầu UBND tỉnh Vĩnh Phúc cần tuân thủ đúng các qui định của Luật KN để sớm làm rõ, đưa ra những phán quyết đúng đắn, khẳng định lòng tin của người dân.

Văn phòng UBND tỉnh Vĩnh Phúc né tránh trách nhiệm

Nhằm làm rõ các nội dung công dân phản ánh, ngày 18/3, Ban Biên tập Báo Thanh tra đã có Công văn số 179/BTT đề nghị lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc có buổi làm việc chính thức với đại diện lãnh đạo Báo. Không nhận được thông tin phản hồi từ đơn vị này, PV Báo Thanh tra đã chủ động liên lạc. Sau nhiều cuộc điện thoại trao đổi, ông Hoàng Văn Đăng, Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh Vĩnh Phúc khẳng định: “Lãnh đạo UBND tỉnh còn bận nhiều việc quan trọng chứ việc báo chí thì…”.

Tuy nhiên, chiều 28/3, khi bài báo này đã lên khuôn, Ban Biên tập Báo Thanh tra nhận được Công văn số 1431 về việc giải quyết đơn KN của công dân phúc đáp Công văn số 179 của Báo Thanh tra. Công văn do ông Hoàng Văn Đăng ký, nêu lại quá trình nhận đơn thư của ông Nguyễn Văn Đô (các tình tiết khác biệt với hồ sơ công dân cung cấp mà Báo Thanh tra đã phản ánh - PV). Công văn nêu: UBND tỉnh đã giao Sở Tư pháp chủ trì phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường đối thoại, kết luận, kết quả công khai cho công dân biết đồng thời báo cáo đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết trước 15/3; Sở Tư pháp xin gia hạn báo cáo đến 31/3. Ông Hoàng Văn Đăng “đề nghị quý báo liên hệ với Sở Tư pháp Vĩnh Phúc để được thông tin theo qui định của pháp luật”.

Một lần nữa, chúng tôi thấy Văn phòng UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã trả lời không đúng trọng tâm Công văn số 179 của Báo Thanh tra, né tránh trách nhiệm. Bởi lẽ, trọng tâm Công văn 179 đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh Vĩnh Phúc cung cấp thông tin về những bất thường trong quá trình thụ lý đơn KN lần 2 của ông Nguyễn Văn Đô (cụ thể ở đây là thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc). Do vậy, thẩm quyền và trách nhiệm trả lời Báo Thanh tra không thuộc về Sở Tư pháp như ông Hoàng Văn Đăng “phán”!

Đan Quế - Bảo Anh