Nhà 473 Trần Khát Chân bị tuyên giao cho bà Thái. Ảnh: Đan Quế

Sau 2 lần hoãn để nghị án, mới đây, Tòa án nhân dân (TAND) quận Hai Bà Trưng đã tuyên án đối với vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất. 

Bản án nêu rõ, qua xác minh và làm việc với UBND phường Thanh Nhàn thể hiện, đối với diện tích tranh chấp mà gia đình ông Kính hiện đang sử dụng không nằm trong diện qui hoạch. Từ năm 1997 đến nay, nhà bà Phạm Thị Minh Thái (471 Trần Khát Chân) và nhà ông Hoàng Ngọc Kính (473 Trần Khát Chân) đã ở ổn định và không có biến động gì về nhà đất. Trong quá trình quản lý, sử dụng đất từ 1996 đến nay, giữa bà Thái và gia đình ông Kính nhiều lần tranh chấp quyền sử dụng đất. UBND phường đã nhiều lần tiến hành hòa giải nhưng bà Thái và ông Kính không thỏa thuận được với nhau.

Qua thu thập chứng cứ, TAND quận Hai Bà Trưng thấy rằng quá trình quản lý, sử dụng gia đình ông Kính khi xây dựng nhà ở như hiện nay đã tự cơi nới thêm một phần diện tích (phần diện tích ngõ đi chung giữa nhà ông Kính và nhà ông Trường). Như vậy, tổng diện tích đất ông đang sử dụng là 23,6m2. Trong khi diện tích đất bà Thái cho bà Sòng ở nhờ theo bản án ly hôn sơ thẩm, phúc thẩm là 16m2.

Từ đó, Hội đồng Xét xử (HĐXX) nhận định có đủ cơ sở để chấp nhận một phần đơn khởi kiện của bà Thái.

Tòa xác định bà Thái có toàn quyền chủ sử dụng đất theo qui định hiện hành đối với thửa đất có diện tích 16m2 tại vị trí thửa đất số 41+11 tờ bản đồ số 6H-IV-12 tại số 473 Trần Khát Chân.

Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi cũng như không gây thiệt thòi cho gia đình ông Kính, cần phải xem xét đến công sức đóng góp duy trì và tôn tạo nhà đất.

HĐXX nhận thấy gia đình ông Kính ở ổn định trên diện tích đất từ năm 1974 đến nay. Gia đình ông Kính xây nhà kiên cố và hàng năm đóng thuế phần đất đang sử dụng. Thửa đất của bà Thái còn được như hiện nay là có một phần công sức trông nom, duy trì của gia đình ông Kính.

Để phù hợp với đạo đức xã hội cũng như đảm bảo quyền lợi của gia đình ông Kính, HĐXX nhận thấy cần trích công sức tôn tạo duy trì cho gia đình ông Kính.

Theo đó, HĐXX tuyên gia đình ông Kính được hưởng 40% giá trị sử dụng đất. Căn cứ biên bản hội đồng định giá thì diện tích đất có tranh chấp có giá trị 300 triệu đồng/m2.

HĐXX tuyên buộc gia đình ông Kính phải trả cho bà Thái 16m2 đất tại thửa 41+11 tờ bản đồ 6H-IV-12 năm 1996 địa chỉ số 473 Trần Khát Chân. Giao cho bà Thái được sở hữu sử dụng toàn bộ công trình xây dựng và bà Thái phải thanh toán cho ông Kính, bà Ngọc phần giá trị xây dựng là 489,1 triệu đồng. Buộc bà Phạm Thị Minh Thái thanh toán cho ông Hoàng Ngọc Kính 300 triệu đồng tương đương giá trị 1m2 đất. Tạm giao cho bà Phạm Thị Minh Thái 6,6m2 đất nằm ngoài chỉ giới bản đồ năm 1996 tại thửa đất số 41+11 quản lý và sử dụng đến khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định về phần diện tích này. Buộc bà Thái phải có trách nhiệm thanh toán cho ông Kính phần giá trị công sức tôn tạo duy trì là 1,920 tỷ đồng. Tổng số tiền bà Thái phải có trách nhiệm thanh toán cho ông Kính là 2,7 tỷ đồng (làm tròn).

Luật sư Đường Ngọc Hân, Cty Luật TNHH Kim Minh Châu cho biết, việc TAND quận Hai Bà Trưng thụ lý và đưa ra xét xử đối với đơn khởi kiện của bà Phạm Thị Minh Thái có nhiều điểm bất thường. Quá trình xét xử, TAND quận cũng chưa tiến hành hòa giải tại UBND phường theo qui định. Mọi tài liệu hòa giải bà Thái giao nộp cho Tòa án đều là biên bản hòa giải tranh chấp giữa ông Kính và do ông Kính cung cấp.

Mặt khác, Bản án phúc thẩm dân sự số 260 ngày 12/6/1985 của TAND TP Hà Nội (mà bà Thái căn cứ vào để khởi kiện) về phần tài sản ghi rằng: “Bà Sòng cùng các con sử dụng gian nhà tranh 16m2 ở Vũ Đỗ Long làm nhờ trên đất em gái bà Sòng”. Bản án và hồ sơ không nêu tên bà Phạm Thị Minh Thái. Theo xác nhận của UBND xã Nhật Tân, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên, bà Sòng là con út, không có em gái hay em nuôi nào khác. Giữa bà Sòng và bà Thái chỉ có quan hệ họ hàng xa (con chú, con bác) nên không thể xác định người em gái được ghi trong bản án chính là bà Thái. Việc bà Thái trình bày lấn 50m2 đất ao trong năm 1972, 1973 là không có cơ sở.

Cũng tại phiên tòa, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân cho rằng cần dừng phiên tòa để thu thập thêm các tài liệu, chứng cứ tại Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội về nguồn gốc nhà đất tại 473 Trần Khát Chân hiện gia đình ông Kính đang quản lý và sử dụng.

Đại diện gia đình ông Hoàng Ngọc Kính cho biết, đã làm thủ tục để kháng cáo toàn bộ bản án. Bởi lẽ, gia đình không tán thành với phán quyết của Tòa, nhất là công thức tính 40% công sức trông nom, tôn tạo trên đất. Đặc biệt, 40 năm qua gia đình sinh sống ổn định, làm nhà kiên cố, đóng góp đầy đủ các nghĩa vụ với Nhà nước thì không có lý do gì TAND quận Hai Bà Trưng lại tuyên lấy nhà của ông giao cho nhà bà Thái khi không đủ căn cứ pháp lý. Điều này là trái với các qui định pháp luật về đất đai.

Chúng tôi sẽ tiếp tục trở lại với vụ kỳ án này để bạn đọc theo dõi.

Đan Quế