Việc thu hồi đất tại Dự án MiMiSpa đã khiến nhiều hộ dân bức xúc khiếu nại kéo dài. Ảnh: CN

Thu hồi đất không đúng quy định?

Đó là những gì đang diễn ra tại Dự án nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. Vụ việc đã từng được Báo Thanh tra phản ánh.

Theo hồ sơ vụ việc, ngày 22/9/2004, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận ban hành Quyết định số 4105/QĐ-CTUBND về việc thu hồi và cho Công ty TNHH Thương mại Du lịch My My (Công ty My My) thuê đất xây dựng nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa. Theo đó, thu hồi 19.000m2 đất tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết, gồm 14.553m2 đất do các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng và 4.447m2 đất do UBND phường Phú Hài quản lý.

Quyết định số 4105/QĐ-CTUBND đồng thời cho Công ty My My thuê 16.308m2 đất đã thu hồi để thực hiện Dự án nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết. Thời gian sử dụng đất là 50 năm.

Để thực hiện dự án, UBND TP Phan Thiết đã ban hành các quyết định thu hồi đất đến từng hộ dân. Sau đó, Công ty My My đã ký hợp đồng thực hiện công tác đền bù giải tỏa với Ban Đền bù giải tỏa tỉnh Bình Thuận (nay là Trung tâm Phát triển quỹ đất).

Năm 2005, UBND tỉnh Bình Thuận đã ban hành các quyết định bồi thường thiệt hại cho các hộ dân tại dự án; Ban Đền bù giải tỏa tỉnh đã mời các hộ dân lên nhận tiền bồi thường nhưng các hộ dân không đồng ý với lý do khiếu nại diện tích đất…

Đến năm 2007, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 94/QĐ-UBND điều chỉnh Quyết định số 4105/QĐ-CTUBND. Theo đó, điều chỉnh thu hồi 19.000m2 đất tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết, gồm 15.410m2 đất do các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng và 3.590m2 đất do UBND phường Phú Hài quản lý. Trên cơ sở đó, UBND TP Phan Thiết ban hành các quyết định điều chỉnh quyết định thu hồi đất đối với các hộ dân tại dự án.

Điều đáng nói, Dự án nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa là dự án kinh doanh, phục vụ lợi ích của doanh nghiệp tư nhân, không thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất. Nếu muốn có đất để thực hiện dự án thì chủ đầu tư phải thỏa thuận với người dân theo quy định pháp luật.

Theo đó, tại Khoản 2 Điều 40 Luật Đất đai 2003 quy định: “Đối với dự án sản xuất, kinh doanh phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt thì nhà đầu tư được nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân mà không phải thực hiện thủ tục thu hồi đất”.

Tuy nhiên, cách làm đúng lý, hợp tình đã không được chính quyền tỉnh Bình Thuận và TP Phan Thiết thực hiện. Thay vào đó, hàng loạt quyết định cưỡng chế thu hồi đất đã được ban hành để lấy đất của các hộ dân giao cho Công ty My My, khiến các hộ dân bức xúc khiếu nại kéo dài.

Chủ đầu tư phải thỏa thuận với dân

Ngày 7/9/2017, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Bình Thuận có Văn bản số 2866/PTQĐ-QLĐT gửi UBND TP Phan Thiết, thể hiện: Hội đồng Bồi thường, Hỗ trợ và Tái định cư TP Phan Thiết đã tiến hành họp xem xét tính pháp lý sử dụng đất. Đối với Dự án nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa, không thuộc trường hợp thu hồi đất theo Điều 38, Điều 39 và Điều 40 Luật Đất đai năm 2003. Vì vậy, kiến nghị hủy quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường và quyết định cưỡng chế… Chủ đầu tư dự án tự thỏa thuận theo quy định tại Khoản 2 Điều 40 Luật Đất đai 2003.

Tiếp đó, ngày 29/9/2017, Sở Tư pháp có Văn bản số 1264/STP-TDTHPL gửi UBND tỉnh Bình Thuận về báo cáo kiểm tra, rà soát và tham mưu giải quyết liên quan đến Dự án nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa, cho rằng: “Theo hồ sơ thì quá trình thu hồi đất cho Công ty My My thuê để xây dựng nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa thực hiện chưa đúng theo quy định tại Thông tư 116/2004/TT-BTC ngày 7/12/2004 của Bộ Tài chính”.

Lý do là trước khi thu hồi đất không có phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt và không có hồ sơ niêm yết công khai phương án tại trụ sở làm việc được giao nhiệm vụ thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hoặc UBND cấp xã nơi có đất bị thu hồi…

Quan điểm của Sở Tư pháp cho rằng, việc Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 4105/QĐ-CTUBND là chưa phù hợp theo Điều 32 Luật Đất đai năm 2003 về giao đất, cho thuê đất. Pháp luật quy định việc quyết định giao đất, cho thuê đất đối với đất đang có người sử dụng cho người khác chỉ được thực hiện sau khi có quyết định thu hồi đất đó. Tuy nhiên, theo Quyết định số 4105/QĐ-CTUBND thì việc thu hồi đất và cho thuê đất là cùng một quyết định.

Theo Sở Tư pháp, hiện nay vụ việc đang được tiếp tục rà soát hồ sơ, cơ sở pháp lý giải quyết tiếp theo. Để công tác bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ dân có đất trong khu vực dự án được giải quyết kịp thời, tránh việc khiếu nại và theo hướng có lợi cho người dân, theo đó áp dụng Luật Đất đai 2013, Nghị định số 47/2004/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ để giải quyết.

Tại Văn bản số 1264/STP-TDTHPL, Sở Tư Pháp đã đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận giao Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất căn cứ các quy định pháp luật hiện hành, kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ và từng hồ sơ cụ thể của các hộ dân liên quan đến dự án; đồng thời có ý kiến đề xuất gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, tham mưu báo cáo UBND tỉnh giải quyết vụ việc phù hợp theo quy định pháp luật.

Liên quan đến khiếu nại của các hộ dân tại Dự án nhà hàng ăn uống và phục hồi sức khỏe MiMiSpa, ngày 29/5/2019, phóng viên Báo Thanh tra đã liên hệ làm việc với UBND tỉnh Bình Thuận, UBND TP Phan Thiết và Sở Tài nguyên và Môi trường, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được thông tin phản hồi từ các đơn vị.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.

Cảnh Nhật