>>Tranh quyền giám hộ để trục lợi?

* Quyền lợi của người dân đến nay vẫn bị bỏ ngỏ.

Theo đơn của các anh, chị, em nhà bà Châm cùng hồ sơ tài liệu kèm theo, ông Lê Xuân Bản tranh quyền giám hộ với bà Lê Thị Đạt là xuất phát từ quyền sở hữu tài sản của bà Lê Thị Châm (do bố, mẹ để lại).

Sau khi bố mẹ chết, năm 2003, ông Lê Văn Bằng (cũng là anh em ruột gia đình bà Châm) đã tự ý kê khai, đăng ký quyền sử dụng đất, trong đó có cả diện tích đất của bà Châm.

Ông Lê Xuân Bản là anh cả nhưng không đứng ra bảo vệ quyền lợi cho bà Châm. Vì vậy, ngoài ông Bản, ông Bằng và bà Châm, những người còn lại trong gia đình đã ủy quyền cho bà Lê Thị Đạt đứng ra bảo vệ quyền lợi cho bà Châm, từ đó phát sinh tranh chấp, kiện tụng.

Ngày 16/11/2006, TAND huyện Mỹ Hào đã ra Quyết định số 03/2006/QĐST-DS đình chỉ giải quyết vụ án dân sự. Lý do người khởi kiện không có quyền đại diện khởi kiện cho người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự. Không đồng ý với quyết định của TAND huyện Mỹ Hào, bà Lê Thị Đạt đã kháng cáo lên TAND tỉnh Hưng Yên.

 Do TAND huyện Mỹ Hào vi phạm về tố tụng, nên ngày 5/2/2007, TAND tỉnh Hưng Yên ra Quyết định số 09/2007/QĐ-PT giải quyết việc kháng cáo đối với quyết định đình chỉ giải quyết vụ án. TAND tỉnh Hưng Yên đã quyết định hủy toàn bộ Quyết định số 03/2006/QĐST-DS ngày 16/11/2006 của TAND huyện Mỹ Hào và chuyển hồ sơ vụ án cho TAND huyện Mỹ Hào để tiếp tục giải quyết vụ án.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 12/7/2007, TAND huyện Mỹ Hào đã ban hành Bản án số 07/2007/DSST, không công nhận toàn bộ yêu cầu của bà Lê Thị Đạt đại diện cho bà Lê Thị Châm đòi ông Lê Văn Bằng phải trả 81,75m2 đất ở, cùng công trình xây dựng trên đất. Lý do là, bà Đạt không xuất trình được chứng cứ bà Châm được chia 1/4 số đất do cha mẹ để lại. Không đồng ý với án sơ thẩm nên bà Đạt tiếp tục kháng cáo lên TAND tỉnh Hưng Yên.

Ngày 18/9/2007, TAND tỉnh Hưng Yên ra Bản án số 66/2007/DS-PT quyết định không chấp nhận kháng cáo của bà Lê Thị Đạt đại diện cho bà Lê Thị Châm. Lý do là bà Đạt không phải là người giám hộ của bà Châm theo quy định của pháp luật. Bản án của TAND tỉnh Hưng Yên nêu rõ: Theo quy định tại Điều 60, 62 Bộ luật Dân sự, nếu không còn bố, mẹ thì người con cả là người giám hộ cho người mất năng lực hành vi dân sự, nếu người con cả không đủ điều kiện thì người con thứ 2 là người giám hộ, nếu người con thứ 2 không đủ điều kiện thì những người con tiếp theo là người giám hộ.

Tuy nhiên, theo bản án sơ thẩm của TAND huyện Mỹ Hào xác định ông Bản, ông Bằng có quyền lợi và nghĩa vụ đối lập với bà Châm nên không thể là người giám hộ cho bà Châm. Nhưng không hiểu vì sao TAND tỉnh Hưng Yên không chấp nhận kháng cáo của bà Đạt. Do không đồng ý với án sơ thẩm và án phúc thẩm của tòa án địa phương nên bà Đạt đã gửi đơn khiếu nại lên Viện KSND Tối cao và TAND Tối cao.

Ngày 21/10/2008, Viện KSND Tối cao đã ra Quyết định số 148/QĐ-KNGĐT-V5 quyết định kháng nghị Bản án dân sự phúc thẩm số 66/2007/DS-PT ngày 18/9/2007 của TAND tỉnh Hưng Yên theo thủ tục giám đốc thẩm.

Ngày 22/12/2008, Tòa Dân sự - TAND Tối cao ra Quyết định giám đốc thẩm số 376/2008/DS-GĐT chấp nhận kháng nghị của Viện KSND Tối cao và đã quyết định hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 07/2007/DSST ngày 12/3/2007 của TAND huyện Mỹ Hào và Bản án dân sự phúc thẩm số 66/2007/DSPT ngày 18/9/2007 của TAND tỉnh Hưng Yên; giao hồ sơ vụ án cho TAND huyện Mỹ Hào, Hưng Yên giải quyết sơ thẩm lại vụ án theo đúng quy định của pháp luật.

Quyết định giám đốc thẩm của Tòa Dân sự - TAND Tối cao nêu rõ: “Về thủ tục, bà Châm là người không đủ năng lực hành vi dân sự, bà Đạt là người đại diện hợp pháp. Lẽ ra, tòa 2 cấp sơ thẩm và phúc thẩm xử chấp nhận yêu cầu của bà Đạt đại diện cho bà Châm đối với ông Bằng và xác nhận diện tích đất 81,75m2 trên có nhà cùng các công trình phụ của bà Châm, nhưng tòa án cấp phúc thẩm giữ nguyên quyết định của bản án dân sự sơ thẩm là không bảo đảm được quyền lợi của người cần được pháp luật bảo vệ”.

Tuy nhiên đến nay, các cấp tòa án của tỉnh Hưng Yên vẫn chưa bảo vệ được quyền lợi cho bà Lê Thị Châm.

 Ngày 17/1/2013, tại Văn phòng UBND huyện Mỹ Hào, trao đổi với phóng viên, ông Đặng Ngọc Long, Phó Chánh Văn phòng cho biết: Tiếp thu phản ánh của Báo Thanh tra, lãnh đạo UBND huyện đã giao vụ việc cho Thanh tra huyện thẩm tra, xem xét và báo cáo nội dung vụ việc cho lãnh đạo UBND huyện. Nhưng hiện Thanh tra huyện Mỹ Hào chưa có hồi âm cho lãnh đạo UBND huyện.

Còn theo ông Trần Huy Thuấn, Chủ tịch UBND xã Ngọc Lâm: “Trước đây UBND xã Ngọc Lâm đã sai khi giới thiệu với UBND thị trấn Bần Yên Nhân xác nhận cho ông Lê Xuân Bản là người giám hộ cho bà Lê Thị Châm. Việc UBND thị trấn Bần Yên Nhân ra quyết định cho ông Bản là người giám hộ cho bà Châm lại càng sai, vì UBND thị trấn Bần Yên Nhân không phải là nơi cư trú của bà Lê Thị Châm (được quy định tại Điều 63 Bộ luật Dân sự). Tuy nhiên, UBND xã Ngọc Lâm không còn thẩm quyền để giải quyết. Nếu cấp có thẩm quyền khi giải quyết vụ việc này mà đề cập với UBND xã Ngọc Lâm, thì chủ tịch đương nhiệm của UBND xã sẽ sẵn sàng xác định việc UBND xã trước đây đã xác nhận cho ông Bản là người giám hộ cho bà Châm là trái với quy định của pháp luật”.

Đề nghị các cấp chính quyền và các cơ quan chức năng sớm xem xét khiếu nại của các thành viên nhà bà Châm đối với ông Lê Xuân Bản và ông Lê Văn Bằng, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của bà Lê Thị Châm để chấm dứt khiếu kiện.

Bình Dương